Tuần trước, chính phủ liên bang Mỹ đã tuyên bố trừng phạt hai trong số những nhà xuất khẩu dầu thô lớn nhất của Nga, Rosneft và Lukoil, chiếm khoảng một nửa tổng lượng dầu chảy ra của nước này. Giá dầu tăng vọt, các nhà giao dịch phấn khích—rồi giá lại giảm. Tuy nhiên, an ninh nguồn cung của một số nhà nhập khẩu lớn đang gặp vấn đề.

Nga xuất khẩu khoảng 4 triệu thùng dầu thô mỗi ngày. Một số các nhà sản xuất đã bị trừng phạt trước đó – ví dụ như Gazprom Neft và Surgutneftegaz. Rosneft và Lukoil cũng là mục tiêu của nhiều lệnh trừng phạt, nhưng cho đến nay chưa có lệnh trừng phạt nào nhắm trực tiếp vào doanh số bán hàng của họ ở nước ngoài. Tờ Kommersant của Nga ước tính với các lệnh trừng phạt mới nhất, có tới ba phần tư lượng dầu xuất khẩu của Nga sẽ bị cấm đối với bất kỳ ai sử dụng hệ thống thanh toán bằng đô la Mỹ và hệ thống tài chính Mỹ.

Ba phần tư của 4 triệu thùng dầu mỗi ngày là một con số rất lớn. Trên thực tế, con số này lớn hơn quy mô thặng dư thị trường dầu mỏ mà Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự đoán trong năm nay. Theo IEA, mức dư cung này sẽ là 2,35 triệu thùng mỗi ngày. Tỷ lệ xuất khẩu của Nga chịu lệnh trừng phạt lên tới khoảng 3 triệu thùng, với sự gia tăng gần đây nhất của Rosneft và Lukoil. Giả sử các lệnh trừng phạt có hiệu quả 100% trong việc cắt giảm lượng dầu xuất khẩu của Nga, thị trường dầu mỏ toàn cầu sẽ được tái cân bằng trong chớp mắt, ít nhiều xoa dịu lo ngại về tình trạng dư cung.

Tất nhiên, lịch sử đã dạy chúng ta rằng không có lệnh trừng phạt nào hiệu quả 100%, và cũng có vấn đề về cách diễn đạt trong tuyên bố mới nhất, như tờ Wall Street Journal đã lưu ý. Bộ Tài chính cho biết các lệnh trừng phạt này có nghĩa là "các tổ chức tài chính và các cá nhân khác có thể có nguy cơ bị trừng phạt vì tham gia vào một số giao dịch hoặc hoạt động nhất định với những thực thể nằm trong danh sách hoặc bị chặn". Theo WSJ, cách diễn đạt này cho thấy có những kẽ hở mà các tổ chức tài chính Ấn Độ và Trung Quốc có thể lợi dụng, mà theo WSJ một lần nữa, "không thể tồn tại lâu dài nếu họ mất quyền tiếp cận các ngân hàng và đô la Mỹ".

Tuy nhiên, vấn đề là Trung Quốc và Ấn Độ đã thử nghiệm thanh toán bằng đồng nội tệ cho dầu thô của Nga. Nhiều khả năng đợt thử nghiệm này sẽ được đẩy nhanh hơn do các lệnh trừng phạt mới nhất, với việc ngày càng nhiều dầu thô Nga được bán bằng đồng nhân dân tệ hoặc rupee. Các báo cáo mới nhất cho biết cả khách hàng Trung Quốc và Ấn Độ đều đang tạm dừng các đơn đặt hàng từ Nga, nhưng đây rất có thể chỉ là phản ứng tức thời, theo bản năng cho đến khi những tác động của các lệnh trừng phạt mới nhất được đo lường và phân tích.

“Các quốc gia sẽ không có bất kỳ thay đổi đáng kể nào chỉ vì ông Trump cảm thấy khó chịu”, Harsh V. Pant, nhà phân tích cấp cao tại Quỹ Nghiên cứu Observer ở Ấn Độ, nói với tờ Wall Street Journal.

“Các lệnh trừng phạt của Trump đối với Rosneft và Lukoil sẽ có những tác động đáng kể đến xuất khẩu dầu thô bằng đường biển của Nga, có khả năng khiến các khách hàng lớn giảm quy mô mua hàng — nếu không muốn nói là dừng hoàn toàn — trong thời gian tới”, Muyu Xu, nhà phân tích dầu mỏ cấp cao tại Kpler, nói với CNBC. Nhưng nhà phân tích này nói thêm rằng việc ngừng hoàn toàn mua dầu của Nga là không thể.

Về lâu dài, dầu mỏ sẽ tự tìm ra cách như nó vẫn luôn như thế. CNBC lưu ý trong báo cáo của mình rằng những người mua dầu thô Nga ở Ấn Độ hiện đang kiểm tra chứng từ để đảm bảo không có thùng dầu nào của họ đến trực tiếp từ Rosneft hoặc Lukoil. Chính phủ Trung Quốc lên án các lệnh trừng phạt là không có cơ sở pháp lý quốc tế, trong khi những người mua dầu Trung Quốc có thể đã tự kiểm tra chứng từ của mình để tìm kiếm mối liên hệ trực tiếp với hai công ty mới bị trừng phạt. Chẳng bao lâu nữa, dòng chảy sẽ được nối lại, ít nhất là một phần. Chính quy mô của phần nguồn cung đó sẽ quyết định giá dầu trong tương lai.

Phản ứng của thị trường dầu mỏ trước thông báo trừng phạt trong tuần trước đã nói lên rất nhiều điều. Đầu tiên, giá tăng vọt, sau đó lắng xuống, cho thấy sự hoảng loạn chỉ là nhất thời và, ít nhất là hiện tại, ít ai dự đoán sẽ có sự gián đoạn thực sự nghiêm trọng trong xuất khẩu dầu của Nga - hoặc cán cân dầu mỏ toàn cầu.

"Giá dầu thô đang ổn định, một số hoạt động chốt lời đang bắt đầu, cho thấy thị trường không hoảng loạn về nguồn cung của Nga", Vandana Hari từ Vanda Insights nói với Reuters. "Có khả năng sẽ là tâm thế chờ đợi và quan sát, cho đến khi có bước ngoặt tiếp theo trong câu chuyện, có thể là leo thang hoặc hạ nhiệt", bà lưu ý. “Có vẻ như thị trường đang đặt cược vào khả năng thứ hai.”

Thị trường cũng có thể đang đặt cược vào việc Tổng thống Mỹ không muốn giá dầu tăng cao hơn nữa vì ông đã hứa với cử tri rằng sẽ giữ giá nhiên liệu ở mức thấp. Có lẽ điều này có liên quan đến cách diễn đạt của tuyên bố trừng phạt. Có lẽ Trump muốn tạo ấn tượng rằng ông đang quyết đoán với Nga, đồng thời nhận thức được thực tế về an ninh năng lượng, vốn liên quan rất nhiều đến giá dầu thô quốc tế, mà Nga là nước xuất khẩu lớn thứ ba.

Nguồn tin: xangdau.net