Kể từ ngày 15/12, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu sẽ được quyền tá»± quyết định giá bán lẻ, không cần phải xin phép cÆ¡ quan chức năng nhÆ° trÆ°á»›c. Thời Ä‘iểm áp dụng chính sách này ngày càng cận kề nhÆ°ng liệu cÆ¡ chế má»›i có tạo sá»± cạnh tranh bình đẳng?

Sau 15/12, má»—i lít xăng dầu có thể sẽ có nhiều giá bán khác nhau, người tiêu dùng có thể cÅ©ng sẽ phải chấp nhận sá»± biến Ä‘á»™ng về giá xăng dầu thay đổi liên tục chỉ trong thời gian ngắn vá»›i Ä‘á»™ chênh nhau lên tá»›i cả nghìn đồng sau má»—i lần Ä‘iều chỉnh.

Còn doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu được quyền quyết định giá bán của mình trong biên Ä‘á»™ 7% sau khi trừ các chi phí mà không cần phải xin phép cÆ¡ quan chức năng. Nhà nÆ°á»›c chỉ can thiệp khi mức tăng giá trên 7%.

Đây là những Ä‘iểm mấu chốt nhất mà NĐ 84 về kinh doanh xăng dầu sẽ có hiệu lá»±c từ 15/12 tá»›i Ä‘ây. Vá»›i cÆ¡ chế này, các cÆ¡ quan hoạch định chính sách kì vọng, sẽ tạo môi trường cạnh tranh giữa các doanh nghiệp, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c cÅ©ng tiệm cận vá»›i giá thế giá»›i và Nhà nÆ°á»›c vẫn kiểm soát được mặt hàng xăng dầu.

Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, những Æ°u Ä‘iểm Ä‘ó chỉ có hiện thá»±c trên lý thuyết. PGS Ngô Trí Long, Viện nghiên cứu Giá cả cho rằng: “CÆ¡ chế này vẫn là sá»± ná»­a vời, doanh nghiệp được quyết định giá nhÆ°ng nếu quá cao thì nhà nÆ°á»›c sẽ can thiệp. Vậy thì doanh nghiệp cứ kịch trần 7% mà công bố giá, làm sao cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c có thể kiểm soát được bao nhiêu những cái chi phí của doanh nghiệp nhÆ° kho bãi, vận chuyển, bảo hiểm... để từ Ä‘ó hình thành làm giá cÆ¡ sở?”.

Ông Long cÅ©ng cho rằng, cÆ¡ chế má»›i chÆ°a chắc Ä‘ã tạo nên nhiều mức giá bán khác nhau giữa các doanh nghiệp, vì hiện nay, 60% thị phần xăng dầu Ä‘ang được Petrolimex nắm giữ. Bởi vậy, quyền định Ä‘oạt giá xăng dầu vô hình chung Ä‘ang thuá»™c về doanh nghiệp này.

Trong khi Ä‘ó, người tiêu dùng cÅ©ng tỏ ra e ngại vá»›i cÆ¡ chế má»›i vì khi tăng giá thường rất nhanh và mạnh, còn khi giảm thì ngược lại.

Ông Đỗ Anh Tuấn, GĐ Công ty TM&ĐT Tây Hồ: “TrÆ°á»›c Ä‘ây, mặt hàng xăng dầu do Nhà nÆ°á»›c công bố và quản lý giá mà nhiều lúc còn không theo kịp được tình hình và diá»…n biến thất thường của giá thế giá»›i, nay lại để cho doanh nghiệp công bố thì doanh nghiệp sẵn sàng Ä‘Æ°a quyền lợi của mình lên cao hÆ¡n quyền lợi của người tiêu dùng”.

Mặc dù liên Bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng cÅ©ng cho rằng, nếu doanh nghiệp tăng giá quá mức cÅ©ng sẽ bị tuýt còi, nhÆ°ng hình thức xá»­ lý cụ thể đối vá»›i những trường hợp này vẫn chÆ°a được đề cập má»™t cách chi tiết, và những e ngại trên Ä‘ây của người tiêu dùng không phải là không có cÆ¡ sở. Còn theo nhận định của nhiều chuyên gia, sau 15/12, thị trường xăng dầu trong nÆ°á»›c chÆ°a hẳn Ä‘ã có nhiều sá»± khác biệt so vá»›i trÆ°á»›c Ä‘ây.

VTV