Bong bóng đầu tư năng lượng bền vững đã vỡ, một lần nữa trong thế kỷ này.

Lần này, người ta nhận ra rằng quá trình chuyển đổi năng lượng sẽ là một quá trình chậm từ từ thay thế than bằng khí đốt tự nhiên và năng lượng tái tạo chiếm nhiều thị phần hơn trong sản xuất điện. Nhận định này trùng hợp với làn sóng rút vốn ồ ạt gần đây khỏi các quỹ đầu tư bền vững, do phản ứng dữ dội các đề xuất đưa việc tài trợ cho nhiên liệu hóa thạch vào danh sách đen, đặc biệt dưới thời của ông Trump.

Sự suy giảm gần đây nhất trong đầu tư vào năng lượng xanh không phải là sự suy giảm đầu tiên của thế kỷ 21. Vào đầu những năm 2000, ngay sau khi bong bóng dotcom nổ tung và trước cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, đã có một làn sóng đầu tư xanh với kỳ vọng rằng quá trình chuyển đổi năng lượng sẽ sớm thay thế nhiên liệu hóa thạch, như Edward Chancellor, cộng tác viên của Reuters Breakingviews đã lưu ý.

Các nhà đầu tư đã sai lầm vào những năm 2000, sau đó là những năm 2010 và bây giờ, vào giữa những năm 2020, bong bóng đầu tư bền vững đã vỡ một lần nữa. Điều này diễn ra sau các làn sóng đầu tư ồ ạt vào năm 2020 và 2021 và những lời hứa rằng quá trình chuyển đổi năng lượng là không thể ngăn cản đến mức thế giới sẽ không cần đầu tư vào các mỏ dầu và khí đốt mới, như Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã từng tuyên bố cách đây vài năm.

Giấc mơ về một quá trình chuyển đổi năng lượng nhanh chóng đã nhiều lần xung đột với thực tế về nhu cầu năng lượng của thế giới. Sau cơn sốt năng lượng xanh vào đầu những năm 2020, các nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách nhận ra rằng bất kỳ quá trình chuyển đổi nào cũng sẽ phải diễn ra từ từ và thế giới vẫn sẽ cần dầu khí - thậm chí là than đá - trong tương lai gần.

Cuộc khủng hoảng năng lượng năm 2022 và đợt lạm phát tăng đột biến sau đó đã phơi bày chi phí khổng lồ để chuyển sang năng lượng xanh và tốc độ chuyển đổi chậm chạp sang năng lượng sạch hơn mà không tính đến thực tế về những gì người tiêu dùng thực sự muốn - hóa đơn tiền điện rẻ hơn và khả năng tiếp cận năng lượng đáng tin cậy.

Với nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, phản ứng dữ dội đối với các khoản đầu tư xanh càng trở nên quyết liệt hơn.

Do tất cả những yếu tố này, các nhà đầu tư đã rút một lượng vốn kỷ lục ra khỏi các quỹ bền vững, các ngân hàng Bắc Mỹ rời khỏi các liên minh phát thải ròng bằng 0 và các công ty dầu mỏ lớn nhất châu Âu đã thu hẹp mục tiêu và đầu tư vào năng lượng tái tạo và quay trở lại hoạt động kinh doanh cốt lõi của họ là khai thác nhiều dầu và khí đốt hơn để đáp ứng nhu cầu năng lượng toàn cầu bằng năng lượng đáng tin cậy và giá cả phải chăng.

Hơn nữa, các nhà hoạch định chính sách và nhà đầu tư đều nhận ra rằng chi phí cho quá trình chuyển đổi năng lượng là rất lớn và không có mục tiêu phát thải ròng bằng 0 nào có thể đạt được với tốc độ đầu tư hàng năm hiện tại vào các giải pháp năng lượng sạch.

Đầu tư toàn cầu vào các giải pháp năng lượng xanh đã vượt 2 nghìn tỷ đô la vào năm ngoái, lần đầu tiên, nhưng thế giới cần phải rót 5,6 nghìn tỷ đô la mỗi năm vào năng lượng cacbon thấp để đi đúng hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 toàn cầu vào năm 2050, phù hợp với Thỏa thuận Paris, BloombergNEF cho biết trong một báo cáo đầu năm nay.

Năm ngoái, đầu tư năng lượng xanh đạt mức cao kỷ lục trên toàn cầu, nhưng tốc độ tăng trưởng đã chậm lại so với giai đoạn 2021-2023, theo báo cáo Xu hướng đầu tư chuyển đổi năng lượng 2025 của BNEF.

Trong quý đầu tiên của năm 2025, các thay đổi về địa chính trị và phản ứng dữ dội đối với ESG đã khiến các quỹ bền vững toàn cầu phải đối mặt với dòng vốn rút ra kỷ lục là 8,6 tỷ đô la trong quý 1 năm 2025, theo dữ liệu của Morningstar.

Sự thoái vốn của Hoa Kỳ tiếp tục diễn ra trong quý thứ 10 liên tiếp, nhưng đáng kể hơn là ở châu Âu, đây là thị trường quỹ bền vững lớn nhất với dòng tiền chảy vào các khoản đầu tư xanh liên tục. Châu Âu đã chứng kiến ​​dòng vốn ròng rút ra trong quý 1, lần đầu tiên kể từ khi Morningstar bắt đầu theo dõi dữ liệu vào năm 2018.

Các nhà phân tích tại Morningstar Sustainalytics đã viết rằng: "Sự thoái vốn được nhận thấy này trong sự liên kết quốc tế về tính bền vững, cùng với các yêu cầu pháp lý đang thay đổi ở châu Âu và các mối quan ngại đang diễn ra về hiệu suất - đặc biệt là trong năng lượng sạch - đã góp phần làm suy yếu nhu cầu đối với các sản phẩm ESG".

Đợt thoái vốn hiện tại sẽ không kéo dài mãi mãi—luôn có những chu kỳ tăng và giảm, và giờ đây rõ ràng là năng lượng sạch sẽ đóng vai trò chính trong xu hướng và nguồn cung năng lượng toàn cầu. Tuy nhiên, sự sụt giảm đầu tư ESG mới nhất là một câu chuyện cảnh báo cho những ai quá vội vàng và coi nhẹ thực tế rằng thế giới vẫn còn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

Nguồn tin: xangdau.net