Các rào cản chính trị, kinh tế và các chính sách Ä‘iá»u phối cùng vá»›i sá»± thiếu hụt các nguyên tắc chỉ đạo vá» quyá»n sở hữu của các nhà đầu tÆ° nÆ°á»›c ngoài cÅ©ng nhÆ° quyá»n sở hữu bất Ä‘á»™ng sản trong mảng dầu khí có thể sẽ còn kìm hãm hÆ¡n nữa sá»± phát triển của ngành công nghiệp dầu khí nÆ°á»›c này.Những ngày qua, giá dầu thế giá»›i liên tục tăng lên trÆ°á»›c những tín hiệu lạc quan của kinh tế toàn cầu. Äỉnh Ä‘iểm, giá dầu hôm 05/04 Ä‘ã lên tá»›i 87 USD/thùng, mức giá cao nhất kể từ ngày 09/10/2008. Sá»± tăng trưởng mạnh mẽ của các ná»n kinh tế má»›i nổi cÅ©ng nhÆ° sá»± Ä‘iá»u tiết các chính sách kinh tế toàn cầu sẽ còn tiếp tục đẩy giá dầu Ä‘i lên. NhÆ°ng nếu giá dầu duy trì ở ngưỡng trên 100 USD/thùng trong má»™t thá»i gian quá lâu, mức giá này có thể sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cá»±c tá»›i nhu cầu tiêu thụ, và tá»›i lượt mình, sá»± suy yếu của nhu cầu sẽ lại kéo giá dầu Ä‘i xuống.
Tuy nhiên, Ä‘ó là viá»…n cảnh trong tÆ°Æ¡ng lai. Ở ngay tại thá»i Ä‘iểm này, giá dầu thô trên thị trÆ°á»ng vẫn Ä‘ang từ từ Ä‘i lên vá»›i tốc Ä‘á»™ có vẻ nhÆ° lá»›n cả sá»± tăng lên của nhu cầu thế giá»›i. Các nÆ°á»›c cung cấp dầu má» nhÆ° Nga, các quốc gia thành viên Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu má» (OPEC) cÅ©ng bắt đầu đẩy mạnh sản lượng khai thác và cung cấp dầu má» ra thị trÆ°á»ng thế giá»›i. Bản thân Iraq Ä‘ang có tham vá»ng sẽ tăng gấp Ä‘ôi sản lượng dầu má» của nÆ°á»›c này trong vòng 5 năm tá»›i. Tuy nhiên, liệu Iraq có khả năng biến kế hoạch này thành hiện thá»±c hay không thì lại là má»™t vấn Ä‘á» khó khăn.
Cùng vá»›i Ä‘à gia tăng căng thẳng an ninh, chính trị, việc khai thác, mở rá»™ng sản lượng dầu má» tại Iraq cÅ©ng Ä‘ang bắt đầu được tăng tốc, đặc biệt là khi những hợp đồng dịch vụ dầu má» ký kết năm 2009 Ä‘ang bắt đầu có hiệu lá»±c. Tuy nhiên, sá»± thâm hụt vốn đầu tÆ° cÆ¡ sở hạ tầng gay gắt và áp lá»±c tối Ä‘a hóa lợi nhuáºn từ dầu má» có thể làm rắc rối thêm những vấn Ä‘á» chính trị và sá»± Ä‘iá»u phối kinh tế của đất nÆ°á»›c này.
Trong khi các đảng phái chính trị Iraq chạy Ä‘ua để thành láºp chính phủ má»›i và bạo lá»±c vẫn liên tục diá»…n ra thì cuá»™c chạy Ä‘ua dầu má» tại Ä‘ây cÅ©ng nóng lên không kém. Mặc dù váºy, những khó khăn trong việc phát triển toàn diện lÄ©nh vá»±c dầu khí của Iraq vẫn còn quá lá»›n.
Thứ nhất, đối vá»›i việc khai thác và mở rá»™ng sản lượng tại Iraq thì việc thu hút sá»± quan tâm của các doanh nghiệp nÆ°á»›c ngoài lại không phải là má»™t trong những khó khăn lá»›n. Bởi mặc dù tình hình an ninh có chiá»u hÆ°á»›ng xấu Ä‘i và sá»± bất ổn chính trị tại Ä‘ây ngày càng gia tăng, các doanh nghiệp nÆ°á»›c ngoài vẫn muốn rót tiá»n đầu tÆ° vào các má» dầu tại Iraq do chi phí thấp, Ä‘iá»u kiện hoạt Ä‘á»™ng thuáºn lợi cÅ©ng nhÆ° kỳ vá»ng vá» nguồn lợi nhuáºn há» có thể thu được. Khó khăn ở Ä‘ây chính là các rào cản chính trị, kinh tế và các chính sách Ä‘iá»u phối. Sá»± thiếu hụt các nguyên tắc chỉ đạo vá» quyá»n sở hữu của các nhà đầu tÆ° nÆ°á»›c ngoài cÅ©ng nhÆ° quyá»n sở hữu bất Ä‘á»™ng sản trong mảng dầu khí có thể sẽ còn kìm hãm hÆ¡n nữa sá»± phát triển của ngành công nghiệp này.
Thứ hai, các cuá»™c Ä‘àm phán chính trị kéo dài nhằm hình thành liên minh chính trị tại Ä‘ây Ä‘ang tạo nên má»™t chính phủ "trì trệ", hay nói cách khác, má»™t khoảng trống quyá»n lá»±c Ä‘ang hiện hữu tại đất nÆ°á»›c này. Äiá»u này chắc chắn sẽ khiến bất cứ hợp đồng khai thác, đầu tÆ° dầu khí nào tại Iraq cÅ©ng sẽ được mang ra thảo luáºn, không những ở cấp nhà nÆ°á»›c mà còn ở cả các cấp địa phÆ°Æ¡ng. Chính phủ má»›i khi được thành láºp sẽ phải đối mặt vá»›i hàng loạt vấn Ä‘á», trong Ä‘ó bao gồm cả sá»± phân chia lợi nhuáºn dầu má» và khí đốt giữa chính phủ trung Æ°Æ¡ng và địa phÆ°Æ¡ng. Từ quan Ä‘iểm này, có thể thấy rất nhiá»u hợp đồng dầu má» sẽ được đẩy mạnh, bởi tất cả các nhóm chính trị tại Iraq Ä‘á»u có được lợi nhuáºn từ những hợp đồng béo bở này. Song, các rào cản vá» pháp lý rõ ràng là rất lá»›n, bởi cho tá»›i lúc này, bất ổn chính trị trong chính ná»™i bá»™ Iraq vẫn chÆ°a được giải quyết. Và do Ä‘ó, việc tăng cÆ°á»ng sản lượng dầu má» tại thá»i Ä‘iểm này có vẻ nhÆ° vẫn chÆ°a thể thá»±c hiện được.
Iraq có tiá»m năng trở thành nguồn cung cấp dầu má» lá»›n của thế giá»›i trong vòng 5 tá»›i 10 năm nữa, nhÆ°ng viá»…n cảnh đẩy mạnh sản lượng của nÆ°á»›c này Ä‘ang phải đối mặt vá»›i rất nhiá»u trở ngại. Việc mở rá»™ng và hiện đại hóa cÆ¡ sở hạ tầng năng lượng sẽ gây ra rất nhiá»u tốn kém vá» mặt tài chính, và do Ä‘ó, nó có thể sẽ khiến chính phủ Iraq phải trích ra má»™t phần tiá»n càng nhiá»u càng tốt từ lợi nhuáºn dầu mỠđể há»— trợ cho tài chính trong nÆ°á»›c. Không những thế, khi sản lượng dầu má» của Iraq gia tăng, chắc chắn nó sẽ khiến nÆ°á»›c này phải đối mặt vá»›i không ít áp lá»±c liên quan đến hạn ngạch sản lượng từ phía các nÆ°á»›c thành viên OPEC. Vá»›i những khó khăn Ä‘Æ°a ra ở trên, có thể thấy mục tiêu tăng gấp Ä‘ôi sản lượng dầu má» trong vòng 5 năm tá»›i của Iraq có vẻ là má»™t kế hoạch không mấy khả thi.
Forbes