Ngày 28-4, trong cuá»™c trả lời phỏng vấn vá»›i Ä‘ài truyền hình Rossiya 24, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov Ä‘ã lên tiếng cảnh báo, các nÆ°á»›c trong Liên minh châu Âu (EU) sẽ phải chịu nhiều thiệt hại khi siết chặt lệnh trừng phạt Iran. Bởi lẽ, cấm vận xuất khẩu dầu mỏ Iran cÅ©ng đồng nghÄ©a là EU sẽ không  thể nhập khẩu dầu từ Teheran, trong khi châu Âu lại Ä‘ang rất phụ thuá»™c vào nguồn năng lượng này.

Con dao hai lưỡi

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tái khẳng định, MátxcÆ¡va không ủng há»™ má»™t lệnh trừng phạt má»›i nào nhằm vào Iran từ LHQ và phÆ°Æ¡ng Tây. Ông Lavrov kêu gọi đối thoại vá»›i Iran từng bÆ°á»›c má»™t và phải có má»™t lá»™ trình cụ thể má»›i có thể giải quyết được vấn đề phát triển hạt nhân của Iran. Ông Lavrov cÅ©ng cho rằng cuá»™c Ä‘àm phán giữa Iran và 5 nÆ°á»›c thường trá»±c Há»™i đồng bảo an LHQ và Đức cần chú trọng việc khuyến khích Iran hợp tác để dẫn đến việc xóa cấm vận, trong Ä‘ó có cấm vận dầu đối vá»›i nÆ°á»›c này.

Các chuyên gia kinh tế Ä‘ã bày tỏ lo ngại rằng việc EU cấm vận Iran là con dao hai lưỡi, bởi EU vẫn chÆ°a thể tìm được nguồn cung dầu mỏ thay thế và rất ít quốc gia có sẵn nguồn dầu dá»± trữ trong nÆ°á»›c. TrÆ°á»›c hết, Ä‘ó là các nÆ°á»›c Nam Âu nhÆ° Italia, Hy Lạp, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha…, những nÆ°á»›c EU tiêu dùng dầu lá»­a lá»›n nhất của Iran và Ä‘ang trong tình trạng khủng hoảng nợ công trầm trọng. Giá dầu liên tục tăng sẽ kéo theo lạm phát ở những quốc gia Ä‘ang có chính sách thắt lÆ°ng buá»™c bụng. Bên cạnh Ä‘ó, khi phải thay đổi nguồn cung khác phải có những Ä‘iều chỉnh sao cho thích ứng và họ buá»™c phải bỏ ra khoản tiền không nhỏ để lấy được nguồn dầu mỏ má»›i. Trong khi Ä‘ó, má»™t số nhà máy lọc dầu tại châu Âu Ä‘ã buá»™c phải tạm ngừng hoạt Ä‘á»™ng vì thiếu nguyên liệu càng làm tăng nguy cÆ¡ thiếu hụt dầu trong thời gian tá»›i.

Vá»›i khối EU nói chung, lệnh cấm vận dầu Iran bắt đầu có hiệu lá»±c từ tháng 7 Ä‘ang đặt ra nhiều ná»—i lo. TrÆ°á»›c hết là chính Iran Ä‘ã tuyên bố ngừng bán dầu cho EU kể từ tháng 2, chứ không đợi đến lệnh cấm vận của EU có hiệu lá»±c, Ä‘ã làm thiếu hụt Ä‘áng kể nguồn cung cho EU. Giá dầu giao dịch trên thị trường vào cuối ngày 27-4 Ä‘ã chạm ngưỡng 110 USD/ thùng lại càng làm tăng thêm ná»—i lo. Theo các nhà chức trách Iran, lệnh cấm vận đối vá»›i nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ lá»›n thứ 2 trong Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) có thể sẽ đẩy giá dầu lên cao tá»›i 150 USD/thùng. Theo OPEC, trong năm 2010, Iran Ä‘ã xuất khẩu 890.000 thùng dầu/ngày sang châu Âu.

Mỹ phải dịu giọng

Tờ Los Angeles Times, trong má»™t Ä‘á»™ng thái được cho là sá»± nhượng bá»™ lá»›n, các quan chức Nhà Trắng Mỹ cho biết Washington có thể cho phép Teheran làm giàu uranium tá»›i Ä‘á»™ tinh khiết 5% nếu nÆ°á»›c cá»™ng hòa Hồi giáo chấp nhận sá»± thanh tra không hạn chế các cÆ¡ sở hạt nhân của họ cùng vá»›i các Ä‘iều kiện khác. Ngoài ra, Teheran cÅ©ng sẽ bị yêu cầu chấp thuận các biện pháp giám sát và đảm bảo an toàn ngặt nghèo mà LHQ Ä‘Æ°a ra trÆ°á»›c Ä‘ó. Cuối tháng 3, cuá»™c Ä‘àm phán Iran và Nhóm 5 nÆ°á»›c thường trá»±c Há»™i đồng Bảo an LHQ và Đức cam kết sẽ tiếp tục Ä‘àm phán trong tháng 5 tá»›i. Tại lần gặp gỡ này, Mỹ cÅ©ng Ä‘ã có phần dịu giọng vá»›i thông Ä‘iệp cho phép Iran phát triển hạt nhân vì mục Ä‘ích hòa bình nhÆ°ng không được phát triển vÅ© khí hạt nhân.

Thái Ä‘á»™ này được Ä‘ánh giá sẽ hÆ°á»›ng tá»›i việc dần hạn chế cấm vận Iran, bởi nền kinh tế các nÆ°á»›c EU Ä‘ang gặp khủng hoảng và bản thân nền kinh tế Mỹ khó trụ nổi trong bối cảnh giá dầu tăng cao.

Trong khi Ä‘ó, đại sứ Iran tại CÆ¡ quan Năng lượng Nguyên tá»­ Quốc tế (IAEA), ông Ali Asghar Soltanieh cho biết Iran và IAEA sẽ nối lại Ä‘àm phán hạt nhân vào hai ngày 13 và 14-5 tại Vienna (Áo), nhằm làm sáng tỏ các nghi vấn xung quanh chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân của Teheran. Cuá»™c thanh sát của IAEA má»›i Ä‘ây diá»…n ra vào đầu tháng 2 Ä‘ã kết thúc mà không đạt được kết quả khi phái Ä‘oàn IAEA tá»›i Teheran nói rằng họ không được tiếp cận cÆ¡ sở quân sá»± Parchin gần Teheran. IAEA cho biết họ có những thông tin nghi ngờ Iran Ä‘ang tiến hành thá»­ nghiệm thiết kế đầu đạn hạt nhân tại Pachin, má»™t căn cứ không nằm trong danh sách của đợt thanh sát tiến hành năm 2005. Trong khi Ä‘ó, Teheran cho rằng vì Pachin không bị liệt vào danh sách các cÆ¡ sở có hoạt Ä‘á»™ng hạt nhân nên căn cứ này không nằm trong diện thanh sát của LHQ.

Nguồn tin: SGGP