Ngày 15/5, Công ty dầu khí quốc doanh Petronas của Malaysia thông báo Ä‘ã tạm ngừng bán xăng cho Iran. Động thái này diá»…n ra sau khi Mỹ gia tăng sức ép nhằm chặn mọi nguồn cung cấp xăng dầu tá»›i Iran. Từ lâu Petronas vẫn là nhà cung cấp các sản phẩm từ dầu lá»­a cho Iran. Công ty này cho biết Ä‘ã chấm dứt vận chuyển xăng dầu tá»›i các cảng của Iran kể từ giữa tháng 3/2010, song lại từ chối Ä‘Æ°a ra lý do cho quyết định bất ngờ này. Tuy nhiên, thông báo này lại được Ä‘Æ°a ra sau cuá»™c họp hồi đầu tuần giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tÆ°á»›ng Malaysia Najib Razak, mà chủ đề chính là bàn về chiến dịch của Washington nhằm ngăn chặn chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân của Iran.

Hiện nay, cả hai viện trong quốc há»™i Mỹ đều ủng há»™ việc ban hành má»™t dá»± luật nhằm Ä‘Æ°a ra các biện pháp cấm vận Ä‘Æ¡n phÆ°Æ¡ng đối vá»›i những công ty cung cấp các sản phẩm từ dầu lá»­a cho Iran, cÅ©ng nhÆ° những công ty bảo hiểm cho việc vận chuyển thứ hàng hóa này tá»›i Iran.

Ngoài Petronas, công ty dầu khí lá»›n thứ hai của Nga là Lukoil cÅ©ng tuyên bố sẽ xem xét việc chấm dứt bán xăng dầu cho Tehran. Tháng trÆ°á»›c, công ty Shell của Hà Lan cÅ©ng ra thông báo tÆ°Æ¡ng tá»±. Cứ vài tháng má»™t lần, Lukoil lại cung cấp cho Iran từ 250.000 – 500.000 thùng dầu.

TrÆ°á»›c sức ép của Mỹ, hàng loạt các nhà kinh doanh dầu lá»­a lá»›n nhất thế giá»›i nhÆ° Vitol, Glencore và Trafigura cÅ©ng Ä‘ã chấm dứt vận chuyển dầu tá»›i Iran. BP và Reliance của Ấn Độ Ä‘ã thá»±c hiện Ä‘iều này từ năm 2009. Total, công ty dầu khí của Pháp, thì tuyên bố rằng họ sẽ không đầu tÆ° vào Iran do môi trường chính trị bất ổn tại nÆ°á»›c này.

Hiện chỉ còn các công ty dầu khí quốc doanh của Trung Quốc là vẫn làm ăn vá»›i Tehran, nhÆ°ng không rõ hoạt Ä‘á»™ng này sẽ diá»…n ra trong bao lâu. Hồi đầu tuần, Tổng thống Obama nói rằng Trung Quốc sẽ cá»­ đại diện tá»›i New York để Ä‘àm phán về má»™t nghị quyết trừng phạt Iran tại Liên hợp quốc.

Tuy nhiên, cho tá»›i nay người ta vẫn chÆ°a rõ quan Ä‘iểm thá»±c sá»± của Trung Quốc về vấn đề này. Bá»™ Ngoại giao Trung Quốc vẫn cho rằng, cấm vận và sức ép “không thể giải quyết căn bản vấn đề này. Chỉ có Ä‘àm phán và đối thoại má»›i là những biện pháp tốt nhất”.

FT