Nigeria, má»™t trong những quốc gia sản xuất dầu lá»›n nhất thế giá»›i, Ä‘ang sắp hết…xăng.
Trang Business Insider đưa tin, những thương nhân dầu má» và những nguồn tin địa phương cho biết các thành phố chính cá»§a Nigeria Ä‘ang phải đối mặt vá»›i tình trạng thiếu xăng do các công ty nháºp khẩu Ä‘ang phải chịu sức ép từ sá»± giảm giá mạnh cá»§a đồng ná»™i tệ Nigeria, tín dụng bị thắt chặt và việc chính phá»§ nước này chưa thanh toán các khoản trợ cấp giá xăng dầu.
Ngưá»i dân chen nhau mua xăng tại Nigeria
Má»™t Ä‘iá»u trá»› trêu là cuá»™c khá»§ng hoảng tiá»n tệ dẫn đến tình trạng thiếu xăng dầu tại Nigeria lại được gây ra má»™t phần bởi giá dầu giảm mạnh.
Nguyên nhân là chính phá»§ Nigeria Ä‘ã dá»± Ä‘oán giá dầu cao hÆ¡n mức hiện tại khi dá»± toán ngân sách, vốn phụ thuá»™c vào nguồn thu dầu má». Kết quả là Nigeria Ä‘ã in thêm tiá»n để trả các khoản nợ, qua Ä‘ó khiến giá đồng ná»™i tệ giảm mạnh và làm tăng chi phí khi nước này nháºp khẩu hàng hóa, bao gồm xăng dầu. Äiá»u này dẫn đến tình trạng xuất khẩu dầu thô vá»›i giá rẻ nhưng lại nháºp khẩu xăng vá»›i giá đắt hÆ¡n.
Má»™t nguyên nhân nữa cho tình trạng trên là chính phá»§ Nigeria trợ giá phần lá»›n cho xăng dầu và hiện không thanh toán được các khoản nợ trợ giá Ä‘úng kỳ hạn.
Tình hình ngày càng tồi tệ
Do nguồn cung xăng chính thức không Ä‘áp ứng đủ nhu cầu nên ngưá»i dân Ä‘ã tìm đến thị trưá»ng chợ Ä‘en.
Ông Bartholomew Odey Akpa, má»™t tài xế taxi, trong cuá»™c phá»ng vấn vá»›i hãng tin Reuters ngày 2/3 cho biết Ä‘ã đứng xếp hàng mua xăng 12 tiếng. “Tôi làm việc tại sân bay vá»›i vai trò lái xe chở khách…và hiện không còn đủ xăng để tôi có thể làm việc.”
Nigeria là nước xuất khẩu khoảng 2 triệu thùng dầu thô/ngày, nhưng nước này lại phụ thuá»™c hoàn toàn vào việc nháºp khẩu 40 triệu lít xăng/ngày cho tiêu thụ.
Công ty xăng dầu quốc doanh cá»§a Nigeria Ä‘ã cố gắng làm dịu tình hình mua xăng bằng cách tuyên bố vào ngày 27/2 rằng nước này sẽ có nguồn cung cấp bổ sung cho xăng dầu, nhưng hiệu quả chẳng Ä‘áng là bao.
Ảnh hưởng nghiêm trá»ng
Mặt hàng xăng dầu tại Nigeria được trợ giá rất lá»›n bởi chính phá»§ thông qua CÆ¡ quan Quản lý Giá Xăng dầu (PPPRA). Tổng thống Nigeria Goodluck Jonathan Ä‘ã gây ra tình trạng bạo loạn năm 2012 khi cố gắng loại bá» chính sách trợ giá này.
Những khoản nợ chưa thanh toán do việc trợ giá xăng cá»§a chính phá»§ cùng vá»›i giá dầu thô giảm mạnh và đồng tiá»n ná»™i tệ giảm giá Ä‘ã khiến việc nháºp khẩu xăng dầu bị Ä‘ình trệ.
Äồng Naira cá»§a Nigeria Ä‘ã giảm xuống mức thấp ká»· lục 206,60 Naira/USD vào tháng 2/2015, giảm 20% kể từ đợt phá giá vào tháng 11/2014. Ngân hàng trung ương Nigeria Ä‘ã phải từ bá» việc chuyển đổi tiá»n tệ 2 lần/tuần trong tháng nhằm bảo vệ lượng dá»± trữ ngoại hối.
Tá»· giá Naira/USD
Äá»™ng thái trên khiến các nhà nháºp khẩu không còn lá»±a chá»n nào khác ngoài việc trả lãi suất liên ngân hàng ở mức cao, qua Ä‘ó làm trầm trá»ng thêm tình hình tài chính.
Má»™t nguồn tin cho biết có khoảng 50% các nhà nháºp khẩu hiện nay Ä‘ã dừng nháºp khẩu do các ngân hàng từ chối cho vay.
Má»™t phát ngôn viên cá»§a Bá»™ Tài chính Nigeria cho biết Bá»™ trưởng Ä‘ã gặp gỡ các doanh nghiệp vào tuần trước và Ä‘ã đồng ý tiếp tục thá»±c hiện các khoản thanh toán trợ giá.
Thư ký Ä‘iá»u hành Femi Olawore cá»§a Hiệp há»™i Thị trưá»ng Xăng dầu Nigeria (MOMAN) cho biết tình hình sẽ bình ổn trở lại khi khoản tiá»n trợ giá được dá»± kiến chi trả vào ngày 3/3/2015.
Bá»™ Tài chính nước này cho biết lần trả tiá»n cuối cùng cho những nhà nháºp khẩu là vào tháng 12/2014 vá»›i 345 tá»· Naira và hiện vẫn còn 265 tá»· Naira tiá»n nợ Ä‘ã bao gồm tá»· giá chuyển đổi tiá»n tệ và tiá»n lãi.
Nguồn tin: NDH