Công ty dầu khí nhà nước của Ecuador, Petroecuador, đã tuyên bố tình trạng bất khả kháng đối với hoạt động của mình sau khi cả hai đường ống dẫn dầu thô lớn, SOTE và OCP, đều dừng hoạt động do tình trạng xói mòn ngày càng trầm trọng hơn ở tỉnh Napo của Amazon. Công ty đã dừng hoạt động trong tuần trước để ngăn chặn thiệt hại thêm cho cơ sở hạ tầng quan trọng vì tình trạng xói mòn dọc theo Sông Coca tiếp tục đe dọa các tuyến vận chuyển dầu và nhà máy thủy điện Coca Codo Sinclair, nhà máy lớn nhất của Ecuador.
Việc này đã cắt giảm sản lượng dầu thô của Ecuador ước tính khoảng 133.000 thùng mỗi ngày dựa trên dữ liệu của Petroecuador, gây thêm áp lực cho nền kinh tế vốn phụ thuộc vào dầu mỏ của quốc gia này. Theo số liệu thống kê chính thức, Ecuador sản xuất trung bình khoảng 464.000 thùng/ngày vào năm 2024.
"Bất khả kháng đã được tuyên bố để (Petroecuador) có thể hành động với tất cả các công cụ cần thiết", giám đốc điều hành Petroecuador Leonard Bruns nói với Reuters.
Đây là sự cố mới nhất trong một loạt các sự cố của công ty. Vào tháng 5, hoạt động tại nhà máy lọc dầu Esmeraldas, nhà máy lớn nhất của đất nước, với công suất 110.000 thùng/ngày, đã đóng cửa sau khi một vụ hỏa hoạn làm hỏng một bể chứa dầu nhiên liệu. Hai tháng trước đó, một trận lở đất ở phía đông bắc đã dẫn đến một trong những vụ tràn dầu tồi tệ nhất của đất nước trong nhiều năm, khiến Petroecuador phải đóng cửa đường ống SOTE và tuyên bố bất khả kháng trong 60 ngày. Khoảng 25.000 thùng dầu thô đã tràn vào các con sông gần biên giới Colombia, làm gián đoạn hoạt động xuất khẩu dầu thô.
Sản phẩm xuất khẩu đặc trưng của Ecuador, dầu thô Oriente, là loại dầu chua trung bình đến nặng với tỷ trọng API là 23,6 và hàm lượng lưu huỳnh là 1,61%. Năm ngoái, hệ thống SOTE đã vận chuyển hơn 104 triệu thùng dầu thô Oriente. Petroecuador đã tuyên bố bất khả kháng nhiều lần trong những năm gần đây, bao gồm năm 2022 khi công ty này phải tạm dừng gần một nửa sản lượng trong bối cảnh cộng đồng Kichwa phản đối vì cáo buộc vi phạm các thỏa thuận xã hội và môi trường.
Ecuador vẫn là một trong những nhà sản xuất dầu chính của Nam Mỹ, cùng với Venezuela và Colombia. Theo Bộ Tài chính, ngành dầu mỏ vẫn đóng vai trò trung tâm trong nền kinh tế của đất nước, tạo ra doanh thu khoảng 8,6 tỷ đô la vào năm 2024, tương đương khoảng 7% GDP. Tuy nhiên, sản lượng đã giảm gần 100.000 thùng/ngày trong thập kỷ qua do thiếu đầu tư, các mỏ dầu cũ, cơ sở hạ tầng xuống cấp và biến động chính trị.
Tổng thống Daniel Noboa đã đặt mục tiêu đầu tư 42 tỷ đô la vào lĩnh vực dầu mỏ để thay đổi tình trạng này và tăng sản lượng. Tháng trước, Petroecuador đã cấp hợp đồng khoan cho Sinopec của Trung Quốc để khai thác các mỏ dầu ở Amazon của Ecuador. Theo ước tính của công ty, chiến dịch khoan mới này dự kiến sẽ bổ sung thêm khoảng 12.000 thùng/ngày trong vài năm tới.
Tuy nhiên, tham vọng của Ecuador có thể đang phải đối mặt với những trở ngại của thị trường toàn cầu. Giá dầu đã giảm đáng kể kể từ mức đỉnh năm 2022 trong cú sốc năng lượng toàn cầu do cuộc xâm lược Ukraine của Nga gây ra. Giá dầu thô Brent trung bình khoảng 83 đô la một thùng trong nửa đầu năm 2025, giảm so với mức hơn 100 đô la vào giữa năm 2022. Giá thấp hơn làm giảm lợi nhuận đầu tư cho các dự án thượng nguồn mới, đặc biệt là ở các khu vực nhạy cảm với môi trường hoặc chi phí cao như lưu vực Amazon.
Giá giảm này diễn ra cùng với sự chậm lại rộng hơn trong thế giới đầu tư năng lượng. Mặc dù chi tiêu thượng nguồn toàn cầu vẫn cao theo tiêu chuẩn lịch sử, các công ty dầu khí quốc tế đã trở nên thận trọng hơn trong các thị trường bất ổn về chính trị. Đối với Ecuador, quốc gia cần khoảng 10 tỷ đô la đầu tư thượng nguồn trong năm năm tới chỉ để bù đắp cho sự suy giảm tự nhiên, điều này đặt ra một rủi ro đáng kể.
Các quan chức Ecuador đã dự đoán sản lượng dầu quốc gia có thể đạt đỉnh ở mức 600.000 thùng/ngày vào năm 2026 trước khi giảm xuống còn khoảng 395.000 thùng/ngày vào năm 2028, một con số xuất hiện trong các tài liệu lập kế hoạch nội bộ được truyền thông địa phương xem xét. Các mỏ dầu của Petroecuador phải đối mặt với tốc độ suy giảm đặc biệt mạnh, mặc dù con số 23% hàng năm thường được trích dẫn vẫn chưa được công ty xác nhận công khai.
Theo phân tích ngày 3 tháng 7 của nhà kinh tế học Freddy García của Andersen Ecuador, việc cắt giảm sản lượng xuống còn 332.129 thùng/ngày đã dẫn đến khoản lỗ hàng ngày khoảng 8 triệu đô la. García cảnh báo rằng chính phủ có thể sẽ cần phải sửa đổi kế hoạch ngân sách và tìm kiếm nguồn tài chính bên ngoài mới để thu hẹp khoảng cách tài chính. “Việc mất doanh thu buộc phải điều chỉnh ngân sách hoặc tìm kiếm nguồn tài chính bên ngoài để bù đắp khoảng cách”, ông cho biết.
Ông cũng lưu ý rằng doanh thu từ dầu mỏ không còn là cơ sở đáng tin cậy cho chi tiêu công do biến động sản lượng và năng suất khai thác giảm.
Ecuador cũng phải đối mặt với các vấn đề an ninh năng lượng lớn hơn. Độ tin cậy của lưới điện ngày càng bị căng thẳng do cả lỗ hổng thủy điện và sự gián đoạn nhiên liệu hóa thạch. Tuy nhiên, với thâm hụt ngân sách vượt 5 tỷ đô la và mức nợ công cao, quốc gia này không có nhiều dư địa để giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ.
Nguồn tin: xangdau.net
