CÆ¡ quan năng lượng quốc tế (IEA) vừa nâng dá»± Ä‘oán về nhu cầu dầu mỏ thế giá»›i trong năm tá»›i. Má»™t trong những nguyên nhân chính được Ä‘Æ°a ra là do kinh tế châu Á tăng trưởng mạnh hÆ¡n dá»± tính.

Má»™t năm trÆ°á»›c Ä‘ây, xuất khẩu của châu Á giảm mạnh và các nhà kinh tế dá»± Ä‘oán sẽ xảy ra má»™t cuá»™c suy thoái tồi tệ nhất trong vòng 50 năm nay. NhÆ°ng gió Ä‘ã đổi chiều nhanh chóng và châu Á giờ Ä‘ây hình nhÆ° Ä‘ang trải qua sá»± phục hồi nhanh nhất trong 50 năm nay. Điều này Ä‘ã ảnh hưởng đến giá dầu và có thể đẩy giá dầu lên cao nữa. Hầu hết các chỉ số kinh tế gần Ä‘ây xác định rằng, châu Á Ä‘ang hÆ°á»›ng tá»›i sá»± phục hồi hình chữ V hÆ¡n là má»™t cuá»™c suy thoái kép. Trong khu vá»±c châu Á,trừ Nhật Bản, tốc Ä‘á»™ tăng trưởng kinh tế, được Ä‘o bằng GDP, Ä‘ã tăng trong quý II lên tá»· lệ 4,5%/năm, tăng so vá»›i mức 2,6%/năm trong quý I.

Sản lượng công nghiệp ở Trung Quốc, không giống nhÆ° các nền kinh tế ở Đông Bắc Á, không giảm nhiều sau khi những cÆ¡n choáng ban đầu của cuá»™c khủng hoảng kinh tế lan rá»™ng. Sản lượng (Ä‘ã được Ä‘iều chỉnh theo mùa) bắt đầu tăng từ đầu tháng 3. Đến tháng 8, tá»· lệ này Ä‘ã tăng 12,3% so vá»›i cùng thời gian này năm ngoái và nhanh hÆ¡n bất kỳ thời gian nào trong 12 tháng trÆ°á»›c Ä‘ó nhờ chính sách kích thích kinh tế của chính phủ. Trong khi Ä‘ó, các nhà máy ở Nhật Bản tiếp tục Ä‘àtăng kể từ tháng 3, mặc dù nhịp Ä‘á»™ tăng chậm hÆ¡n nhiều trong suốt mùa hè. Và sản lượng công nghiệp của Hàn Quốc trong tháng 7 tăng lần đầu tiên trong 10 tháng nay vá»›i mức 0,9% và lại tiếp tục tăng 1,2% trong tháng 8.

Sá»± phục hồi của châu Á Ä‘ã được Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) ghi nhận. Bá»™ trưởng dầu mỏ Saudi Arabia Ali al-Naimi nói tại cuá»™c họp của OPEC tháng trÆ°á»›c: "Có má»™t sá»± thay đổi cÆ¡ bản trên thị trường. Tốc Ä‘á»™ tăng trưởng kinh tế chính là sá»± thay đổi này. Đó là cái Ä‘ang đẩy giá dầu lên cao. Chừng nào tốc Ä‘á»™ tăng trưởng kinh tế còn tiếp tục, thì giá dầu sẽ tiếp tục tăng". Giá dầu Ä‘ã lên trên 70 USD/thùng kể từ mức giá 32 USD/ thùng hồi tháng 2/2009 và Carbon cho rằng. nhu cầu dầu ở châu Á sẽ đẩy giá dầu lên cao hÆ¡n nữa.

Tuy nhiên, không phải ai cÅ©ng đồng ý vá»›iý kiến này. Jan Lambergts, người đứng đầu bá»™ phận nghiên cứu thị trường tài chính tại Rabobank International, nói vá»›i các khách hàng Singapore rằng, mặc dù tầm quan trọng của nhu cầu dầu của Trung Quốc và Ấn Độ, nhÆ°ng xét về mặt lịch sá»­, các mức giá dầu thô cao Ä‘ã đặt ra mối nghi ngờ về chiều hÆ°á»›ng tăng giá hÆ¡n nữa. Theo ông, má»™t số nhân tố khiến cho giá dầu tăng trong năm nay có thể là do nhu cầu tích trữ đầu cÆ¡. Má»™t số nhà kinh tế khác cÅ©ng thận trọng về sức mạnh cuả sá»± phục hồi châu Á, lập luận rằng sá»± phục hồi này có thể biến thành hình chữ W. Họ cho rằng xuất khẩu vẫn yếu kém và có thể vẫn ở trong tình trạng nhÆ° vậy cho đến khi các nền kinh tế phÆ°Æ¡ng Tây hồi phục.

Châu Á nổi lên từ cuá»™c suy thoái năm 2000 đến 2001 sá»›m hÆ¡n và nhanh hÆ¡n so vá»›i Mỹ và lần này họ vượt lên Mỹ vá»›i sá»± chênh lêch còn lá»›n hÆ¡n nhiều. Sản lượng công nghiệp của châu Á bằng 3/4 của mức trÆ°á»›c khủng hoảng, trong khi ở Mỹ sản lượng này vẫn Ä‘ang giảm Ä‘i.

Manu Bhaskaran thuá»™c "Contennial Asia Advisorrs" cÅ©ng tin rằng nhu cầu dầu mỏ sẽ tiếp tục tăng trong khu vá»±c. Ông nói: "Tốc Ä‘á»™ tăng trưởng có thể tiếp tục cao ở Trung Quốc và tốc Ä‘á»™ tăng trưởng Ä‘ang tăng lên ở Ấn Độ, Indonesia và Việt Nam, tất cả các nÆ°á»›c này Ä‘ang bÆ°á»›c vào thời kỳ cần nhiều năng lượng hÆ¡n cho phát triển kinh tế của họ. Điều này sẽ làm cho nhu cầu năng lượng ở châu Á tăng mạnh hÆ¡n so vá»›i các khu vá»±c khác trên thế giá»›i".

Theo thống kê của BP về năng lượng thế giá»›i 2009 công bố hồi tháng 6, tiêu thụ năng lượng toàn cầu - kể cả dầu và khí đốt, than, hạt nhân và nhiệt Ä‘iện, tăng 1,4% trong năm 2008, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2001. Ở Mỹ, nÆ°á»›c sá»­ dụng năng lượng nhiều nhất thế giá»›i, tiêu thụ giảm 2,8%, mức giảm mạnh nhất kể từ năm 1982. NhÆ°ng lần đầu tiên, tiêu thụ năng lượng của các nÆ°á»›c không phải thành viên của Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) Ä‘ã vượt mức tiêu thụ của các nÆ°á»›c thành viên OECD, vá»›i khu vá»±c châu Á-Thái Bình DÆ°Æ¡ng chiếm 87% mức tăng về tiêu thụ năng lượng toàn cầu. Chỉ tính riêng dầu, tiêu thụ toàn cầu năm ngoái giảm 0,6%, hoặc 420.000 thùng/ngày- sá»± giảm sút đầu tiên kể từ năm 1993.

Tổng thÆ° ký OPEC, Abdallah el Badri, cho biết, tổ chức này Ä‘ã sẵn sàng tăng cường các hoạt Ä‘á»™ng đầu tÆ° nhằm Ä‘áp ứng nhu cầu về dầu mỏ của thế giá»›i trong thời gian tá»›i. Theo El Badri, các nÆ°á»›c thành viên OPEC dá»± kiến tiếp tục phát triển khoảng 150 dá»± án thăm dò và khai thác dầu khí trong tÆ°Æ¡ng lai gần.

Bên cạnh Ä‘ó, ông El Badri còn cho biết thêm, tình trạng đầu cÆ¡ là nguyên nhân chính khiến giá dầu có lúc lên cao đến đỉnh Ä‘iểm 147,50 USD hồi tháng 7/2008 rồi lại xuống tận 32,40 USD/thùng vào tháng 12 cùng năm. Chính vì vậy, việc ngăn chặn nạn đầu cÆ¡ là việc làm cấp thiết nhằm bình ổn giá dầu trên thị trường thế giá»›i. Nếu để tình trạng giá dầu giao Ä‘á»™ng thất thường thì việc hoạch định đầu tÆ° trong lÄ©nh vá»±c dầu khí sẽ gặp nhiều khó khăn.

KTĐT