Giá xăng dầu Ä‘ang thá»±c sá»± vô lý vá»›i hàng chục triệu người dân và gần 500.000 doanh nghiệp khi Liên Bá»™ Tài chính- Công ThÆ°Æ¡ng vẫn Ä‘ang Ä‘iều hành theo công thức "ảo", neo giá cao hÆ¡n nhiều vá»›i mức giá "thá»±c".

Lời hứa muộn

Sau bài phân tích "Lá»— hổng thuế, DN xăng dầu Ä‘út túi ngàn tá»·" của Vietnamnet hôm 10/3 và nhiều bài phản ánh của báo chí về chênh lệch thuế trong tính giá xăng dầu, liên tiếp 2 ngày vừa qua (15-16/3), Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Bá»™ Tài chính lần lượt phát Ä‘i thông cáo khẳng định Ä‘ang nghiên cứu lá»— hổng này.

Lá»— hổng Ä‘ó là, giá cÆ¡ sở, nôm na hiểu tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° giá thành xăng dầu được hai Bá»™ tính toán trên mặt bằng thuế MFN cao hÆ¡n từ 10-13% so vá»›i mức thuế nhập khẩu thá»±c sá»± mà các DN Ä‘ang hưởng khi phần lá»›n nhập hàng từ ASEAN và Hàn Quốc theo các cam kết há»™i nhập.

Chênh lệch thuế xăng dầu tại Việt Nam tồn tại từ 1/1/2015

Điều này đẩy giá bán lẻ xăng dầu cao hÆ¡n so vá»›i giá "thá»±c" từ 400 - 600 đồng/lít. Doanh nghiệp đầu mối nghiá»…m nhiên được hưởng toàn bá»™ khoản chênh lên tá»›i 200-300 tá»· đồng/tháng.

Trong thông cáo hôm 15/3, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng nhấn mạnh "Ä‘ã và Ä‘ang tiếp tục đề nghị và phối hợp vá»›i Bá»™ Tài chính sá»›m có giải pháp tài chính tổng thể xá»­ lý hài hòa việc giảm thuế nhập khẩu xăng dầu”.

Má»™t ngày sau, Bá»™ Tài chính hứa cụ thể hÆ¡n: "Ä‘ang nghiên cứu để Ä‘iều tiết, khắc phục chênh lệch thuế trong giá cÆ¡ sở xăng dầu và sẽ hÆ°á»›ng dẫn cụ thể trong thời gian tá»›i".

Tuy nhiên, trÆ°á»›c Ä‘ó chỉ ít ngày, có má»™t sá»± lúng túng và Ä‘ùn đẩy trách nhiệm giữa hai Bá»™ này khi PV Vietnamnet đề nghị trả lời về "lá»— hổng" trên.

Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, ông Đỗ Thắng Hải quả quyết: "Thuế là việc của Bá»™ Tài chính" và "không phải doanh nghiệp nào cÅ©ng nhập được nguồn hàng từ thị trường Æ°u Ä‘ãi thuế thấp". Trong khi Ä‘ó, kể từ tháng 6/2014, Thủ tÆ°á»›ng Ä‘ã giao nhiệm vụ chủ trì Tổ liên ngành Ä‘iều hành giá xăng dầu là Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chứ không phải Bá»™ Tài chính nhÆ° trÆ°á»›c.

Về phía Bá»™ Tài chính, Cục trưởng Cục Quản lý giá, ông Nguyá»…n Anh Tuấn nói: "TrÆ°á»›c mắt, giá cÆ¡ sở xăng dầu vẫn tính thuế MFN. NhÆ°ng việc áp thuế nào trong giá này là do Vụ Chính sách thuế của Bá»™ làm, hiện Ä‘ang xin ý kiến".

Trao đổi vá»›i PV Vietnamnet ít phút sau Ä‘ó, ông Phạm Đình Thi, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế lại cho hay: "Vụ không làm gì về giá xăng dầu hay cam kết há»™i nhập. Việc này có lẽ phải thuá»™c chức năng của Vụ Hợp tác quốc tế".

Vá»›i má»™t sá»± phản hồi lòng vòng nhÆ° vậy, má»™t vấn đề đặt ra là, liệu hai bá»™ có thá»±c sá»± rốt ráo giải quyết câu chuyện chênh lệch thuế trên nếu nhÆ° không có sá»± vào cuá»™c mổ xẻ của báo chí suốt tuần qua? Trong khi Ä‘ó, sá»± vô lý của giá xăng dầu này Ä‘ã kéo dài 14 tháng. Và Ä‘ã hàng ngàn tá»· đồng vào túi DN xăng dầu qua lá»— hổng này.

Nhà nÆ°á»›c tính thuế xăng 20%, DN chỉ nhập thuế 10%, Nhà nÆ°á»›c tính dầu thuế 10%, DN nhập thuế 0%. Rõ ràng, giá cÆ¡ sở xăng dầu, công cụ Ä‘iều hành của Liên Bá»™ Ä‘ã xa rời thá»±c tiá»…n, khoản tiền lên tá»›i hàng trăm tá»· mà bá»—ng dÆ°ng người tiêu dùng Việt Nam phải gánh thêm làm lãi cho DN lại là khoản tiền thật!

Uẩn khúc thuế xăng dầu

Trong khi các cục vụ chức năng trá»±c tiếp Ä‘iều hành giá xăng dầu tỏ ra nhÆ° "lổ hổng này" là vấn đề má»›i phát sinh thì thá»±c tế Ä‘ã có những Ä‘á»™ng thái cho thấy, lổ hổng khiến DN đầu mối Ä‘út túi ngàn tá»· Ä‘ã được lãnh đạo Bá»™ Tài chính nhận diện từ rất sá»›m.

Doanh nghiệp đầu mối phát sinh nguồn lợi lá»›n nhờ chênh lệch thuế xăng dầu

Cụ thể, ngày 1/10/2015, Tổng Cục Thuế Ä‘ã ban hành văn bản gá»­i tá»›i 12 Cục thuế địa phÆ°Æ¡ng gồm Hà Ná»™i, Hải Phòng, Tp HCM, Bình DÆ°Æ¡ng, Bình Thuận, Cần ThÆ¡, Đà Nẵng, Đồng Tháp, Hậu Giang, Phú Thọ, Quảng Bình và Thái Bình lÆ°u ý việc quản lý thuế các DN đầu mối xăng dầu.

Tổng Cục Thuế cho biết, ngay từ đầu năm 2015, thuế nhập khẩu xăng dầu Ä‘ã thá»±c hiện theo 2 mức thuế suất gồm thuế MFN áp dụng cho các mặt hàng xăng dầu ngoài ASEAN và thuế ATIGA trong ASEAN. CÆ¡ quan này Ä‘ã nhấn mạnh rõ tình trạng DN đầu mối khi nhập khẩu từ ASEAN được hưởng thuế ATIGA nhÆ°ng Nhà nÆ°á»›c lại Ä‘iều hành giá bán lẻ theo thuế MFN cao hÆ¡n nên sẽ phát sinh chênh lệch thuế hình thành tại các DN.

Do vậy, Tổng cục này Ä‘ã yêu cầu các Cục thuế địa phÆ°Æ¡ng phải tăng cường giám sát, kiểm tra chặt chẽ chi phí, thu nhập chịu thuế và việc kê khai quyết toán thuế của Dn dầu mối nhằm thu thuế thu nhập DN phát sinh Ä‘úng quy định.

Công văn này cÅ©ng Ä‘ã được báo cáo lãnh đạo Bá»™ Tài chính. Vì sao Bá»™ Tài chính nắm rõ vấn đề nhÆ° vậy nhÆ°ng lại không sá»›m có giải pháp Ä‘iều chỉnh lại thuế xăng dầu cho người dân?

Trên thá»±c tế, sá»± lấn cấn này lại liên quan đến câu chuyện bù thuế, bù giá cho lọc dầu Dung Quất và Nghi SÆ¡n. Bá»™ Tài chính- Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ang kẹt từ chính những cam kết của Chính phủ đối vá»›i các nhà máy này.

Cụ thể, nếu giảm thuế các mặt hàng dầu dÆ°á»›i 7%, giả sá»­ về ngay mức 0% cho ngang thuế nhập khẩu từ ASEAN hay Hàn Quốc hiện nay, cùng vá»›i lợi ích giá bán lẻ giảm, 90 triệu dân Việt Nam được đảm bảo quyền lợi thì Nhà nÆ°á»›c sẽ phải bù hàng tá»· USD, ví nhÆ° vá»›i lọc dầu Nghi SÆ¡n là con số Æ°á»›c tính tá»›i 75.000 tá»· đồng.

Vá»›i mặt hàng xăng, Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã từng có cam kết cÆ¡ chế tài chính Æ°u Ä‘ãi cho lọc dầu Nghi SÆ¡n từ năm 2017-2022, thuế nhập khẩu sẽ duy trì mức 20%.

Rõ ràng, nếu Bá»™ Tài chính giảm thuế xăng về 10% cho bằng thuế cam kết vá»›i Hàn Quốc thì dân lợi thì có lợi nhÆ°ng sẽ vi phạm cam kết vá»›i liên doanh nÆ°á»›c ngoài đầu tÆ° Nghi SÆ¡n.

Song, nếu không giảm thuế, giá xăng dầu sẽ rất vô lý. Chắc chắn, các bá»™ sẽ phải tìm được cách giải quyết mâu thuẫn này nhÆ°ng hiện nay, mọi hÆ°á»›ng giải quyết vẫn còn tù mù. TrÆ°á»›c mặt, người tiêu dùng Việt Nam Ä‘ang chịu thiệt ngược đời bởi chính các cam kết há»™i nhập và sá»± Æ°u Ä‘ãi những công trình trọng Ä‘iểm.

Nguồn tin: Vtc