EU đồng ý cấm vận dầu mỏ Iran, căng thẳng Iran-phương Tây gia tăng

Các quan chá»©c EU Ä‘ã Ä‘á»“ng ý trên nguyên táº¯c nháº±m cáº¥m nháºp kháº©u dáº§u thô tá»« Iran Ä‘á»ƒ gia tÄƒng áp lá»±c lên nÆ°á»›c Cá»™ng hoà Há»“i giáo vì chÆ°Æ¡ng trình háº¡t nhân cá»§a nÆ°á»›c này.

Má»™t nhà máy hoá dáº§u cá»§a Iran táº¡i cáº£ng Assaluyeh, phía nam thá»§ Ä‘ô Tehran.

Äá»™ng thái trên dá»± kiáº¿n sáº½ chính thá»©c Ä‘Æ°á»£c công bá»‘ táº¡i má»™t cuá»™c há»p cá»§a các ngoáº¡i trÆ°á»Ÿng EU vào cuá»‘i tháng 1 này.

Má»¹, quá»‘c gia gáº§n Ä‘ây Ä‘ã áp Ä‘áº·t các lá»‡nh trá»«ng pháº¡t bá»• sung vá»›i Iran, hoan nghênh thông tin trên.

Iran Ä‘ã bác bá» má»‘i Ä‘e doáº¡ vá» các lá»‡nh trá»«ng pháº¡t má»›i và phá»§ nháºn cáo buá»™c cá»§a phÆ°Æ¡ng Tây ráº±ng nÆ°á»›c này Ä‘ang cá»‘ gáº¯ng phát triá»ƒn chÆ°Æ¡ng trình bom nguyên tá».

Tehran cÅ©ng bác bá» viá»‡c Ä‘á»“ng tiá»n cá»§a mình máº¥t giá máº¡nh so vá»›i Ä‘á»“ng USD trong tuáº§n này có liên quan tá»›i các biá»‡n pháp trá»«ng pháº¡t cá»§a Má»¹ chá»‘ng láº¡i các ngân hàng cá»§a Iran.

Giá dáº§u trên thá»‹ trÆ°á»ng quá»‘c gia Ä‘ã tÄƒng sau khi thông tin vá» thoáº£ thuáºn cá»§a EU Ä‘Æ°á»£c công bá»‘.

“Chúng tôi sáº½ có má»™t cuá»™c há»p cá»§a các ngoáº¡i trÆ°á»Ÿng EU vào ngày 30/1 tá»›i và khi Ä‘ó tôi hi vá»ng chúng tôi sáº½ Ä‘Æ°a ra quyáº¿t Ä‘á»‹nh vá» lá»‡nh cáº¥m váºn dáº§u má» và xÄƒng tá»« Iran”, Ngoáº¡i trÆ°á»Ÿng Pháp Alain Juppe nói.

“Chúng tôi pháº£i Ä‘áº£m báº£o vá»›i má»™t sá»‘ Ä‘á»‘i tác EU Ä‘ang mua dáº§u cá»§a Iran ráº±ng sáº½ cung cáº¥p cho há» báº±ng các nguá»“n khác”, ông Juppe nói thêm.

Hôm 3/1, Pháp Ä‘ã kêu gá»i các biá»‡n pháp trá»«ng pháº¡t nghiêm kháº¯c hÆ¡n chá»‘ng láº¡i Iran.

Tuy nhiên, tháºm chí các lá»‡nh trá»«ng pháº¡t Ä‘Æ°á»£c thông qua vào cuá»‘i tháng này thì có thá»ƒ pháº£i máº¥t vài tháng trÆ°á»›c khi chúng Ä‘Æ°á»£c áp dá»¥ng.

Gia tÄƒng áp lá»±c

“Äây là nhá»¯ng bÆ°á»›c Ä‘i mà chúng tôi muá»‘n nhìn tháº¥y không chá»‰ tá»« các Ä‘á»“ng minh và Ä‘á»‘i tác thân thiáº¿t táº¡i nhá»¯ng khu vá»±c nhÆ° EU mà còn tá»« các quá»‘c gia trên kháº¯p tháº¿ giá»›i”, phát ngôn viên Bá»™ ngoáº¡i giao Má»¹ Victoria Nuland nói.

“Chúng tôi tin ráº±ng Ä‘iá»u này sáº½ cô láºp Iran vá» máº·t kinh táº¿”, bà Nuland nháº¥n máº¡nh.

HÆ¡n má»™t ná»a thu nháºp cá»§a Iran là tá»« viá»‡c xuáº¥t kháº©u dáº§u thô. Náº¿u EU không mua dáº§u, Iran sáº½ pháº£i quay sang các quá»‘c gia châu Á Ä‘á»ƒ thay tháº¿ thÆ°Æ¡ng máº¡i Ä‘ã máº¥t.

EU hiá»‡n nháºp khoáº£ng 17% lÆ°á»£ng dáº§u xuáº¥t kháº©u cá»§a Iran.

Má»¹ tá»« lâu Ä‘ã duy trì các lá»‡nh trá»«ng pháº¡t vá»‘n cáº¥m háº§u háº¿t quan há»‡ thÆ°Æ¡ng máº¡i vá»›i Iran.

Há»“i tháng 11, Má»¹, Canada và Anh thông báo các lá»‡nh trá»«ng pháº¡t má»›i chá»‘ng láº¡i Iran sau má»™t báo cáo cá»§a CÆ¡ quan nÄƒng lÆ°á»£ng nguyên tá» quá»‘c táº¿ (IAEA) nói ráº±ng Iran Ä‘ã tiáº¿n hành các thá» nghiá»‡m liên quan tá»›i viá»‡c “phát triá»ƒn má»™t thiáº¿t bá»‹ háº¡t nhân”.

Tá»•ng thá»‘ng Má»¹ Barack Obama hôm 31/12 Ä‘ã ký thành luáºt áp Ä‘áº·t các lá»‡nh trá»«ng pháº¡t nháº±m vào ngân hàng trung Æ°Æ¡ng và ngành tài chính cá»§a Iran.

NhÆ°ng Iran không bá»‹ Ä‘Æ°a ra Há»™i Ä‘á»“ng Báº£o an vì Trung Quá»‘c và Nga pháº£n Ä‘á»‘i Ä‘á»™ng thái này.

Cho tá»›i nay Há»™i Ä‘á»“ng Báº£o an Ä‘ã thông qua 4 gói trá»«ng pháº¡t chá»‘ng láº¡i Iran vì tá»« chá»‘i ngá»«ng làm giàu uranium. Uranium làm giàu cáo có thá»ƒ Ä‘Æ°á»£c Ä‘Æ°a vào vÅ© khí nguyên tá».

Các gói trá»«ng pháº¡t trên bao gá»“m lá»‡nh cáº¥m cung cáº¥p vÅ© khí háº¡ng náº·ng và công nghá»‡ liên quan tá»›i háº¡t nhân cho Iran, cáº¥m xuáº¥t kháº©u vÅ© khí cho Iran và Ä‘óng bÄƒng tài sáº£n nháº±m vào các công ty và cá nhân chá»§ chá»‘t.

Má»›i Ä‘ây, Iran Ä‘ã thá»±c hiá»‡n cuá»™c gáº·p tráºn háº£i quân kéo dài 10 ngày táº¡i vá»‹nh Péc-xích và báº¯n thá» vài tên lá»a. Cuá»™c táºp tráºn Ä‘Æ°á»£c tá»• chá»©c gáº§n eo biá»ƒn Hormuz, tuyáº¿n Ä‘Æ°á»ng váºn chuyá»ƒn dáº§u má» quan trá»ng nháº¥t tháº¿ giá»›i.

Tehran nói ráº±ng cuá»™c táºp tráºn giáº£ nháº±m Ä‘óng cá»a eo biá»ƒn Ä‘ã Ä‘Æ°á»£c thá»±c hiá»‡n, máº·c dù không có ý Ä‘á»‹nh Ä‘óng cá»a nó.

Nguá»“n tin: BBC, Reuters