“Ká»· nguyên dầu giá rẻ Ä‘ã kết thúc!”. Äó là nháºn định chung cá»§a nhiá»u quan chức và chuyên gia phân tích thế giá»›i vá» giá dầu trên thế giá»›i.
Giá dầu thô trên thị trưá»ng thế giá»›i tiếp tục tăng sau khi cuá»™c há»p cấp Bá»™ trưởng Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu má» (OPEC) vừa kết thúc vá»›i quyết định giữ nguyên hạn ngạch sản lượng. Thế giá»›i Ä‘ã mong muốn các nước bÆ¡m thêm dầu vào thị trưá»ng để chặn Ä‘à tăng giá cá»§a dầu, nhưng rõ ràng má»i chuyện không như mong muốn.
“Ká»· nguyên dầu giá rẻ Ä‘ã kết thúc!”. Äó là nháºn định chung cá»§a nhiá»u quan chức và chuyên gia phân tích thế giá»›i vá» giá dầu trên thế giá»›i. Ông Mohammad Ali Khatibi, đại diện cá»§a Iran - nước sẽ đảm nháºn chức Chá»§ tịch OPEC từ tháng 1/2011 - không ngần ngại cảnh báo cuá»™c “khá»§ng hoảng dầu má» thế giá»›i Ä‘ang đến gần!”.
Còn theo ông Fatih Birol, chuyên gia kinh tế trưởng cá»§a Tổ chức Năng lượng quốc tế (IEA), giá dầu hiện nay ở mức khoảng 85-90USD/thùng là má»™t mối Ä‘e doạ sá»± phục hồi kinh tế thế giá»›i và Ä‘è nặng áp lá»±c lên cân bằng thương mại giữa các nước.
Những nghiên cứu má»›i Ä‘ây chỉ ra rằng, vá» trung hạn, giá dầu thô trên thế giá»›i sẽ tăng. Cụ thể giá dầu thô giao năm 2011 sẽ xấp xỉ 100USD/thùng. Mặc dù Ä‘à tăng cá»§a giá dầu Ä‘ã được dá»± báo, song các nhà kinh doanh dầu má» cÅ©ng không khá»i ngỡ ngàng khi Ä‘ó là sá»± tháºt. Các dá»± Ä‘oán vá» sản lượng dầu rất khác biệt. CÆ¡ quan Thông tin năng lượng Mỹ cho rằng, mức tăng sản lượng sẽ giảm. Trong khi IEA dá»± báo nhu cầu dầu má» tiếp tục tăng Ä‘á»u đặn. Äiá»u này khiến thị trưá»ng dầu má» thế giá»›i càng thêm phần khó lưá»ng.
Thị trưá»ng thế giá»›i Ä‘ã mong chá» OPEC tăng sản lượng để bÆ¡m thêm nguồn cung cấp vào ná»n kinh tế Ä‘ang trên Ä‘à phục hồi. Tuy nhiên, OPEC vẫn giữ nguyên quan Ä‘iểm bấy lâu nay cá»§a há» rằng, nhu cầu thế giá»›i vẫn bị coi là “yếu” trong khi nguồn cung dầu má» vẫn dồi dào, và quyết định vẫn giữ nguyên sản lượng ở mức 24,8 triệu thùng/ngày. Các nước OPEC láºp luáºn, giá dầu tăng không phải ở chuyện thiếu nguồn cung. Tức là không phải lá»—i cá»§a há».
Trên thá»±c tế, Ä‘iá»u này không phải là không có cÆ¡ sở. Vì có nhiá»u nhân tố khác tác động đến giá dầu. Äiển hình là giá Ä‘ô la giảm làm giá dầu trở nên đắt đỠhÆ¡n má»™t cách tương đối. Vì vá»›i đồng Ä‘ô la yếu giúp các loại hàng hóa được định giá bằng Ä‘ô la trở nên hấp dẫn hÆ¡n đối vá»›i nhà đầu tư sở hữu các ngoại tệ khác. Rồi những tranh cãi chính trị liên quan đến các “đại gia” dầu khí thế giá»›i như Iran... cÅ©ng góp phần làm thị trưá»ng dầu má» căng thẳng.
Nhưng thiết nghÄ©, vá»›i chức năng cá»§a má»™t tổ chức táºp hợp các nước xuất khẩu dầu chính trên toàn cầu, OPEC cần chứng tá» vai trò cá»§a há» nhiá»u hÆ¡n trong ổn định giá cả cá»§a loại nhiên liệu vẫn Ä‘ang giữ vị trí số 1 trong ná»n kinh tế thế giá»›i này. Hiện có không ít ý kiến chỉ trích OPEC chá»§ yếu chỉ chăm lo đến lợi nhuáºn làm dày túi tiá»n cho các nước thành viên, hÆ¡n là lo lắng những hệ luỵ khá»§ng khiếp cá»§a việc giá dầu tăng đến toàn bá»™ ná»n kinh tế thế giá»›i.
Má»›i nhất, tại Há»™i nghị OPEC vừa qua, Tổng thống nước chá»§ nhà Ecuador Ä‘ã đưa ra đỠxuất thành láºp má»™t ngân hàng chung OPEC. Nhưng mục Ä‘ích chính không phải để tạo những nguồn tài chính há»— trợ ổn định giá dầu, mà là để cung cấp tài chính cho các dá»± án phát triển. Nhà lãnh đạo Ecuador còn đỠnghị áp dụng má»™t mức thuế suất chung là 5% kiểu như “thuế suất carbon” cho việc xuất khẩu dầu khí để trang trải cho các chương trình xóa Ä‘ói giảm nghèo và đặc biệt là nghiên cứu chống biến đổi khí háºu.
Äể OPEC có thể trở thành tổ chức Ä‘iá»u phối tầm cỡ thế giá»›i trong cuá»™c đấu tranh nhằm giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính, ý tưởng này hoàn toàn không tồi. Song chưa “trúng” vào những kỳ vá»ng mà thế giá»›i đặt vào OPEC như má»™t tổ chức có ích trong việc cân bằng thị trưá»ng dầu toàn cầu.
Há»™i nghị LHQ vá» biến đổi khí háºu tại Cancun bế mạc vá»›i kết quả hết sức khiêm tốn cÅ©ng cho thấy má»™t triển vá»ng Ä‘áng lo ngại rằng, thế giá»›i sẽ còn phụ thuá»™c vào nguồn nhiên liệu hoá thạch, dẫn đầu là dầu má» trong má»™t thá»i gian dài nữa. Nguyên nhân chính là các nguồn năng lượng sạch thay thế chưa phát triển kịp và giá còn quá cao để có thể thay thế các loại nhiên liệu truyá»n thống. Äiá»u này có nghÄ©a nhất cá» nhất động cá»§a giá dầu sẽ còn tiếp tục tác động mạnh đến toàn bá»™ ná»n kinh tế thế giá»›i.
Nguồn: TNVN