Gần Ä‘ây, các thành phần tham gia thị trưá»ng Ä‘ang phải váºt lá»™n bởi câu há»i chính: giá cả hàng hóa liệu có Ä‘ang trong quá trình đạt mức sàn, hay hợp đồng tương lai sẽ có thể suy thoái hÆ¡n nữa xuống mức thấp má»›i trong năm 2016?
Thứ Sáu tuần trước, hợp đồng tương lai dầu thô chuẩn Mỹ chốt tuần ở mức 40.70usd/thùng, trong khi Brent chốt ở mức 44.50usd/thùng. Chỉ 18 tháng trước, hồi tháng 06/2014, má»™t thùng dầu thô giao dịch ở mức trên 100usd/thùng.
Kể từ đầu năm 2015 đến nay, cả WTI và Brent Ä‘á»u Ä‘ang giảm gần 18%. Tinh từ thá»i Ä‘iểm tháng 06/2014 thì hợp đồng dầu tương lai Ä‘ã giảm xấp xỉ 60%. Äó là má»™t đợt suy thoái liên tục không ngừng nghỉ, và có lí do để tin rằng nó Ä‘ang chấm dứt.
Giá WTI (Nguồn: Investing)
Bởi vì 5 tác nhân tiêu cá»±c sau Ä‘ây hiện Ä‘ang thống trị thị trưá»ng, do Ä‘ó giá dầu có thể tháºm chí sẽ còn giảm hÆ¡n nữa trong năm tá»›i, nằm trong phạm vi 25usd đến 35usd má»™t thùng.
1. Sản lượng khai thác dầu thô toàn cầu Ä‘ang vượt quá nhu cầu tiêu thụ sau sá»± bùng nổ sản xuất cá»§a dầu Ä‘á phiến Mỹ cÅ©ng như sau quyết định năm ngoái cá»§a OPEC không giảm mức hạn ngạch mục tiêu cá»§a nhóm. Theo ước tính gần Ä‘ây, OPEC sản xuất xấp xỉ 31.64 triệu thùng má»™t ngày trong tháng 10, gần mức kỉ lục cao nhất, do các nhà sản xuất khổng lồ dẫn đầu là Saudi Arabia táºp trung vào bảo vệ thị phần bằng cách duy trì cung ở mức cao.
Nguồn cung OPEC (Nguồn: Bloomberg)
2. Nguồn cung cá»§a OPEC có thể sẽ tăng hÆ¡n nữa khi Iran thúc đẩy sản xuất dầu vào thá»i Ä‘iểm các váºn quốc tế được gỡ bá» vào đầu năm sau, sau má»™t hiệp ước hạt nhân kí kết vá»›i các cưá»ng quốc phương Tây hồi tháng 07. Iran mong muốn tăng gấp Ä‘ôi mức xuất khẩu lên mức 2.3 triệu thùng/ngày vào giữa năm 2016, sẽ làm gia tăng hÆ¡n nữa cung thừa vốn Ä‘ang khiến cho giá giảm mạnh.
3. Những quan ngại vá» nguồn cung ná»™i địa ở mức cao cá»§a Mỹ, bất chấp con số dàn khoan dầu giảm Ä‘i, cÅ©ng sẽ dẫn tá»›i má»™t nguy cÆ¡ giảm giá vào năm tá»›i.
Theo nhóm nghiên cứu công nghiệp Baker Hughes, con số dàn khoan dầu ở Mỹ ở mức 547 dàn trong tuần trước, duy trì gần mức thấp nhất kể từ tháng 06/2010. Trong suốt 11 tuần trước Ä‘ó, các nhà sản xuất Mỹ Ä‘ã giảm sá» dụng 101 dàn khoan. Và trá»› trêu thay, con số dàn khoan giảm Ä‘i thưá»ng là tín hiệu tích cá»±c cho dầu vì nó phát Ä‘i tín hiệu sản xuất giảm trong tương lai.
Số dàn khoan dầu Ä‘ang hoạt động ở Mỹ (Nguồn: Baker Hughes)
Tuy nhiên, sản xuất ná»™i địa Mỹ Ä‘ang duy trì ở mức khoảng 9 triệu thùng má»™t ngày, gần mức cao nhất kể từ đầu tháºp niên 1970. Trong khi Ä‘ó, dá»± trữ dầu thô Mỹ duy trì gần mức kỉ lục cao nhất 80 năm.
Dá»± trữ dầu thô cá»§a Mỹ (Nguồn: EIA)
4. Thêm vào niá»m tin thị trưá»ng tiêu cá»±c những lo ngại tiếp tục vá» sức khá»e suy yếu cá»§a kinh tế toàn cầu Ä‘ang làm dấy lên quan ngại cho rằng nguồn cung thừa toàn cầu có thể tiếp tục tồn tại lâu hÆ¡n dá»± Ä‘oán.
Những lo sợ ngày má»™t rá»™ng rãi hÆ¡n vá» tính bá»n vững cá»§a ná»n kinh tế trì trệ cá»§a Trung Quốc cÅ©ng như tác động cá»§a nó lên nhu cầu tiêu thụ dầu má» sẽ tiếp tục là má»™t nguyên nhân Ä‘áng lưu ý. Quốc gia châu Á này sẽ có mức tăng trưởng kinh tế hằng năm thấp nhất kể từ khá»§ng hoảng tài chính tài cầu trong cho năm nay.
Tăng trưởng GDP quý ba cá»§a Trung Quốc ở mức 6.9%, thấp hÆ¡n mức mục tiêu 7% cá»§a chính phá»§. Số liệu sản xuất công nghiệp, phát hành thứ Tư tuần trước, Ä‘ã thấp hÆ¡n ước tính và Ä‘ang cháºm lại; đầu tư tài sản cố định cÅ©ng Ä‘ang ngày má»™t trầm lắng. Theo chuyên gia Cam Hui, thì tăng trưởng kinh tế truyá»n thống cá»§a Trung Quốc phụ thuá»™c vào xuất khẩu công nghiệp và chi tiêu cho lÄ©nh vá»±c cÆ¡ sỡ hạ tầng “Ä‘ang giảm tốc trong má»™t số các lÄ©nh vá»±c.”
Tăng trưởng tiêu thụ dầu má» cá»§a Trung Quốc giảm còn 226.500 thùng má»™t ngày trong tháng 09, tốc độ tăng trưởng thấp nhất trong suốt 8 tháng. Trung Quốc là nhà tiêu thụ dầu má» lá»›n thứ hai thế giá»›i sau Mỹ kiêm quốc gia có tốc độ tăng trưởng tiêu thụ hàng Ä‘àu thế giá»›i.
Nhu cầu tiêu thụ dầu cá»§a Trung Quốc năm 2015-2016 (Nguồn: Reuters)
5. Giá dầu cÅ©ng sẽ đối mặt vá»›i Ä‘à tăng vá»t cá»§a đồng dollar Mỹ khi Fed bắt đầu tăng lãi suất cÅ©ng như thắt chặt chính sách tiá»n tệ. Sá»± thay đổi chính sách này, mà Ä‘a phần má»i ngưá»i cho rằng sẽ thông báo vào tháng 12 tá»›i Ä‘ây, có thể sẽ đẩy giá đồng bạc xanh và khiến cho hàng hóa định giá bằng đồng dollar này trở nên đắt tiá»n hÆ¡n vá»›i ngưá»i mua nước ngoài.
Tất cả những nguyên nhân này cho thấy rằng sá»± tái cân bằng nguồn cung và nhu cấu tiêu thụ hiện còn ở khá xa, qua Ä‘ó bảo đảm rằng giá dầu sẽ duy trì ở mức thấp trong má»™t khoảng thá»i gian dài.
Các phân tích ká»· thuáºt há»— trợ hÆ¡n nữa vấn đỠnày. Sau khi phá vỡ và ở dưới mốc má»™t đưá»ng xu hướng có từ năm 1999, biểu đồ giá xuống cho thấy hoàn toàn không có há»— trợ cho đến khi giá dầu ở ngưỡng 25usd đến 30usd.
Giá dầu trung bình tháng 1996-2015
Dá»±a trên má»™t loạt các nguyên nhân cÆ¡ bản và tín hiệu kỹ thuáºt hiện Ä‘ang xuất hiện trên dãy kinh tế rá»™ng rãi hÆ¡n, rất có khả năng giá dầu thô sẽ tiếp tục vòng xoáy thấp hÆ¡n, có thể đạt mức Ä‘áy 25usd má»™t thùng trong năm 2016.