Nhiá»u công ty dầu má» Ä‘ã cắt giảm ngân sách cá»§a mình đến năm 2015 để đối phó vá»›i tình hình giá dầu mỠở mức thấp. Nhưng Ä‘à phục hồi trong hai tháng Tư và tháng Năm lại mức 60usd má»™t thùng từ mức khoảng 45usd má»™t thùng Ä‘ã cho thấy rằng sá»± sụt giảm giá nghiêm trá»ng này chỉ là tạm thá»i.
Nhưng đợt suy giảm giá lần này hồi tháng 07 – do tác động cá»§a hiệp ước hạt nhân Iran, nguồn cung thừa toàn cầu tiếp tục duy trì, cÅ©ng như các vấn đỠkinh tế tài chính cá»§a Hy Lạp và Trung Quốc – Ä‘ang làm suy yếu Ä‘i niá» tin này. Cảm giác lúc này trên thị trưá»ng cho rằng giá dầu có thể duy trì ở mức thấp lâu hÆ¡n Ä‘ang tác động lên các thị trưá»ng trên khắp thế giá»›i.
Hợp đồng tương lai dầu thô kỳ hạn tháng 12 năm 2020 hiện Ä‘ang giao dịch ở mức thấp hÆ¡n 8usd so vá»›i mức giao dịch đầu năm nay cá»§a nó ngay cả khi giá giao ngay tăng 4usd. Nói má»™t cách khác, các nhà giao dịch má» Ä‘ang cảm thấy u ám hÆ¡n vá» tình hình giá dầu má» trong nhiá»u năm nữa so vá»›i niá»m tin cá»§a mình hồi đầu năm 2015.
Việc thị trưá»ng ngày má»™t chấp nháºn viá»…n cảnh giá dầu má» có thể duy trì ở mức thấp lâu hÆ¡n sẽ kích hoạt má»™t đợt cắt giảm chi tiêu cÅ©ng như lá»±c lượng lao động má»›i trong ngành công nghiệp dầu má».
“Äây là má»™t thách thức quy mô lá»›n để bù đắp cho tác động sụt giảm 50% cá»§a giá dầu,” Fadel Gheit, má»™t chuyên gia phân tích cá»§a Oppenheimer & Co. nói vá»›i tá» Wall Street Journal. “Các ưu tiên Ä‘ang chuyển hướng hoàn toàn. Ưu tiên lúc này là ngừng chi tiêu ngân sách. Ưu tiên lúc này tiếp tục tồn tại trong khả năng. Quên chuyện tăng trưởng Ä‘i. Các công ty Ä‘ang quay cuồng trong chính sách tiếp tục duy trì sá»± tồn tại cá»§a mình trong Ä‘iá»u kiện môi trưá»ng kinh doanh suy thoái trong lúc này.”
Và nhiá»u công ty cÅ©ng Ä‘ang tính toán lại giá dầu má» cần cho các dá»± án thăm dò và khoan giếng má»›i mang lại khả năng tài chính hợp lí. Ví dụ, theo Wall Street Journal, BP Ä‘ang giảm định gía dầu ở mức 60usd/thùng trong tương lai. Royal Dutch Shell thì bi quan hÆ¡n má»™t chút, sá» dụng mức giá 50usd/thùng cho các dá»± án cá»§a mình. Hiện tại, các dá»± án nào cần 100usd++ má»™t thùng chắc chắn sẽ bị Ä‘óng băng. Các công ty dầu khổng lồ Ä‘ang há»§y bá» hoặc trì hoãn má»™t loạt các dá»± án má»›i trị giá khoảng 200 tỉ usd do các công ty này Ä‘ang ná»— lá»±c hạn chế chi phí, theo Wood Mackenzie.
Tuy nhiên sá»± trì hoãn 46 dá»± án dầu khí khổng lồ mang lại trữ lượng 20 tỉ thùng tương đương dầu có nghÄ©a là sản lượng khai thác toàn cầu trong vài năm tá»›i tính từ bây giá» có thể sẽ thấp hÆ¡n so vá»›i ước tính ban đầu. Do thá»i gian kéo dài, những quyết định được thá»±c hiện hôm nay sẽ tác động lên Ä‘iá»u kiện sản xuất cá»§a thế giá»›i vào cuối tháºp niên này và trong giai Ä‘oạn những năm 2020. Hoàn toàn hợp lí khi các công ty phai3ca8t1 giảm chi phí vốn lúc này, nhưng nhìn chung Ä‘iá»u Ä‘ó có thể dẫn đến nguồn cung dầu thấp hÆ¡n rất nhiá»u trong tương lai.
Äó sẽ là má»™t rắc rối không nhá» bởi vì các công ty dầu khổng lồ Ä‘ã cháºt váºt trong việc thúc đẩy nguồn cung khi giá dầu thô ở mức cao. Năm 2014 là má»™t trong những năm tồi tệ nhất trong suốt sáu tháºp niên qua cho các phát hiện dầu khí khổng lồ, mặc dù giá dầu má» Ä‘ã ở mức cao trong gần như suốt năm. Bất chấp mức chi tiêu ở mức cao, hoạt động thăm dò cá»§a các công ty ngày má»™t tìm kiếm được các trữ lượng dầu thô ít hÆ¡n.
Sản lượng dầu thô Ä‘á phiến Ä‘ang tăng vá»t trong vài năm gần Ä‘ây, nhưng có thể nó chỉ là má»™t hiện tượng nhất thá»i. Tốc độ suy thoái nhanh chóng từ các giếng dầu Ä‘á phiến có nghÄ©a là toàn bá»™ vòng Ä‘á»i sản xuất cá»§a giếng dầu này chỉ diá»…n ra trong vòng má»™t hoặc hai năm đầu. HÆ¡n nữa, sau khi các vị trí tốt nhất Ä‘ã được khai thác, cuá»™c cách mạng dầu Ä‘á phiến có thể bắt đầu Ä‘i đến chấm dứt. IEA dá»± báo rằng dầu Ä‘á phiến Mỹ sẽ ở mức đỉnh và bắt đầu suy thoái trong giai Ä‘oạn tháºp niên 2020. Äiá»u Ä‘ó có nghÄ©a là nó sẽ không thể bắt kịp triển vá»ng tiêu thụ dầu. Thêm nữa thá»±c tế là các giếng dầu ở khắp nÆ¡i trên thế giá»›i bị suy giảm sản xuất theo má»™t tỉ lệ giảm tá»± nhiên xấp xỉ 5% má»—i năm (vá»›i sá»± biến động khá rá»™ng), và ngày má»™t rõ ràng là các nguồn cung dầu má» má»›i sẽ cần được đưa vào sản xuất.
Má»™t nguyên nhân khác có thể thắt chặt thị trưá»ng dầu má» trong dài hạn là Saudi Arabia Ä‘ang sá» dụng quá nhiá»u công suất dá»± phòng cá»§a mình. Vì là má»™t trong những quốc gia duy nhất có thể tăng cưá»ng khả năng sản xuất cá»§a mình chỉ trong vòng vài tuần, công suất dá»± phòng cá»§a Saudi Arabia là Ä‘iá»u rất quan trá»ng để ổn định thị trưá»ng dầu thế giá»›i.
Nhiá»u nhà phân tích năng lượng có thể Ä‘ang so sánh đợt sụp đổ hiện tại vá»›i đợt suy thoái diá»…n ra trong tháºp niên 1980. Nhưng má»™t trong những khác biệt lá»›n nhất giữa hai sá»± kiện chính là, ngoài việc nguồn cung thừa dầu thô trong những năm 1980, thì thá»±c tế là Saudi Arabia Ä‘ã giảm Ä‘áng kể nguồn cung cá»§a mình từ 10 triệu thùng má»™t ngày xuống mức thấp hÆ¡n 4 triệu thùng má»™t ngày để phản ứng lại. Kết quả là, dù thá»±c tế là thế giá»›i lúc Ä‘ó cÅ©ng có nguồn cung cấp khá dồi dào trên thị trưá»ng trong tháºp niên 1890 và 1990, thì cÅ©ng có hàng triệu thùng dầu má»—i ngày cá»§a công suất dá»± phòng được mang cất Ä‘i, có nghÄ©a là hầu như không có cÆ¡ há»™i giá tăng vá»t trong hÆ¡n má»™t tháºp niên.
Trưá»ng hợp lúc này thì không còn như váºy nữa. Hiện tại OPEC chỉ có mức công suất dá»± phòng là 1.6 triệu thùng/ngày, mức thấp nhất kể từ trước cuá»™c khá»§ng hoảng tài chính năm 2008. Vì váºy trong khi Saudi Arabia hiện Ä‘ang làm tràn ngáºp thị trưá»ng bằng dầu thô, nước này cÅ©ng đồng thá»i Ä‘ang cạn kiệt công suất dá»± phòng cá»§a mình, để lại rất ít công cụ để giải cứu thị trưá»ng trong Ä‘iá»u kiện cần thiết.
Quay lại vần đỠcắt giảm các khoảng chi phí khổng lồ mà các công ty Ä‘ang thá»±c hiện. Vá»›i công suất dá»± phòng ít á»i và nguồn cung dầu má»›i sẽ không xuất hiện trong vòng vài năm tá»›i, thế giá»›i sẽ gặp khó khăn cháºt váºt để Ä‘áp ứng nhu cầu tiêu thụ dầu. Và Ä‘iá»u Ä‘ó sẽ khiếng giá dầu thô tăng vá»t.
Nguồn: xangdau.net