Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c kiến nghị xá»­ lý tài chính trên 1.000 tá»· đồng lá»— ảo của các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu vì cách quản lý, Ä‘iều hành còn nhiều sÆ¡ hở.

Vào đầu tháng 12/2009, Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã công bố kết quả kiểm toán việc cấp bù lá»— kinh doanh các mặt hàng xăng dầu giai Ä‘oạn 2006-2008 tại 10 doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu. Qua Ä‘ó thấy còn nhiều lá»— hổng trong công tác quản lý cấp ngân sách nhà nÆ°á»›c để thất thoát hàng tá»· đồng cần được chấn chỉnh kịp thời.

Đây là lần đầu tiên, Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã kiểm toán 10 doanh nghiệp đầu mối được nhập khẩu xăng dầu gồm: Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Tổng công ty dầu Việt Nam, Công ty thÆ°Æ¡ng mại kỹ thuật đầu tÆ°, Công ty TNHH má»™t thành viên dầu khí TP. Hồ Chí Minh, Công ty xăng dầu Quân Ä‘á»™i, Công ty TNHH má»™t thành viên vật tÆ° tổng hợp Phú Yên, Công ty thÆ°Æ¡ng mại xăng dầu đường biển, Công ty thÆ°Æ¡ng mại dầu khí Đồng Tháp, Công ty cổ phần liên doanh dầu khí Mê Kông và Công ty xuất nhập khẩu Thanh Lá»….

Theo Ä‘ánh giá của Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c, nhìn chung, các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu cÆ¡ bản Ä‘ã chấp hành pháp luật của nhà nÆ°á»›c, thá»±c hiện các chính sách vÄ© mô trong việc nhập khẩu, kinh doanh xăng, dầu phục vụ cho nhu cầu sản xuất, tiêu dùng trong nÆ°á»›c.

Tuy vậy, Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã kiến nghị xá»­ lý tài chính trên 1.025 tá»· đồng, trong Ä‘ó thu hồi số tiền cấp bù lá»— trái quy định các mặt hàng dầu 87 tá»· đồng, giảm quyết toán, giảm cấp bù lá»— các mặt hàng dầu năm 2008 từ ngân sách nhà nÆ°á»›c 938 tá»· đồng. Bởi, nguyên nhân trÆ°á»›c tiên là, vì được nhà nÆ°á»›c còn bao cấp bù lá»— nên các doanh nghiệp này Ä‘ã hạch toán luôn cả các khoản đầu tÆ° tài sản, các nguồn khác Ä‘ài thọ vào chi phí để được bù lá»—, trong khi các khoản thu lại không được tính toán đầy đủ để giảm giá thành. Nhiều doanh nghiệp còn áp dụng mức chiết khấu bán hàng cao hÆ¡n quy định.

Má»™t lá»— hổng nghiêm trọng khác là, Cục Tài chính doanh nghiệp (Bá»™ Tài chính) không hiểu vì lý do gì lại không lập bản tổng hợp quyết toán cấp bù lá»— theo năm cho các doanh nghiệp dẫn đến việc cấp bù không đảm bảo tiến Ä‘á»™ nên có khoản cấp bù quyết toán, tạm ứng kéo dài làm thất thoát ngân sách nhà nÆ°á»›c, chÆ°a chủ Ä‘á»™ng phối hợp vá»›i các cÆ¡ quan chức năng kiểm tra, phê duyệt quyết toán cấp bù. Đặc biệt, Cục này chÆ°a xá»­ lý kiên quyết, kịp thời số tạm ứng vượt năm 2008 đối vá»›i Công ty ThÆ°Æ¡ng mại xăng dầu đường biển. Mặt khác, công tác kiểm tra, giám sát đối vá»›i các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối, các đại lý, tổng đại lý không thường xuyên, thiếu chặt chẽ theo Nghị định 55 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu và các văn bản quy phạm khác nhằm ngăn chặn tình trạng kê khai "mua xa bán gần" để hưởng chính sách Æ°u Ä‘ãi về giá, cÆ°á»›c vận chuyển của doanh nghiệp, về định mức hao hụt...

Qua Ä‘ó, người tiêu dùng hoan nghênh Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã vào cuá»™c, bởi trong nhiều năm qua, dÆ° luận rất bức xúc trÆ°á»›c thá»±c trạng; má»—i khi giá xăng dầu trên thế giá»›i tăng là các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu kêu lá»— và kiến nghị Ä‘iều chỉnh tăng giá xăng dầu, nhÆ°ng khi giá xăng dầu thế giá»›i giảm thì không được Ä‘iều chỉnh giảm tÆ°Æ¡ng ứng ngay, gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Ví dụ: Tổng công ty xăng dầu Việt Nam ( Petrolimex) phần lá»›n nhập xăng dầu theo quý. Riêng trong quý 1/2009, doanh nghiệp này nhập xăng dầu khi giá xăng dầu thế giá»›i tụt xuống chỉ còn hÆ¡n 60 USD/thùng, nhÆ°ng trong quý 2, giá xăng dầu thế giá»›i tăng, và Liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ã Ä‘iều chỉnh 5 lần tăng giá xăng và 4 lần tăng giá dầu, trong khi doanh nghiệp này vẫn bán xăng dầu nhập vá»›i giá thấp trong quý 1. Vậy là, việc kêu lá»— và kiến nghị được nhà nÆ°á»›c bù lá»— của các doanh nghiệp Ä‘a phần là lá»— ảo vá»›i giả thiết phải nhập hàng giá cao.

Do Ä‘ó, việc Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c kiến nghị thu hồi cho ngân sách hÆ¡n 1.000 tá»· đồng từ các doanh nghiệp kinh doanh nhập khẩu xăng dầu là bằng chứng cho thấy còn có những sÆ¡ hở cần được chấn chỉnh trong việc Ä‘iều hành giá xăng dầu của Liên bá»™ Tài Chính -Công thÆ°Æ¡ng.

HÆ¡n 1.000 tá»· đồng phải thu hồi cho ngân sách nhà nÆ°á»›c mà chủ yếu từ khâu quản lý quyết toán việc cấp bù lá»— cho các doanh nghiệp đặc quyền được phép nhập khẩu xăng dầu chủ yếu của năm 2008 là không nhỏ. Trong khi má»—i cán bá»™, nhân viên ngành thuế nhà nÆ°á»›c (thuá»™c Bá»™ Tài chính) Ä‘ã có nhiều cố gắng khai thác các nguồn thu, chống thất thu thuế cho ngân sách nhà nÆ°á»›c thì việc ngân sách nhà nÆ°á»›c phải bù lá»— trái quy định cho các doanh nghiệp xăng dầu của các Ä‘Æ¡n vị, cá nhân thuá»™c ngành tài chính phụ trách công việc này cÅ©ng cần phải xá»­ lý nghiêm. Nếu có các dấu hiệu cán bá»™ nhÅ©ng nhiá»…u doanh nghiệp, tham nhÅ©ng, tiêu cá»±c thì phải bị truy tố theo pháp luật hiện hành.

Từ vụ việc này cho thấy, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng và Bá»™ Tài chính phối hợp trong việc xác định nhu cầu dá»± trữ lÆ°u thông, dá»± trữ quốc gia xăng dầu, cân đối sản lượng nhập khẩu để cấp hạn ngạch phù hợp, xác định chính sách giá bán trên nguyên tắc thị trường nhÆ°ng không gây tác Ä‘á»™ng quá lá»›n đến sản xuất và đời sống nhân dân.

VOV