Ngày 14/9/2010 là ngày Tổ chức Các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) tròn 50 năm tuổi. Trải qua ná»­a thế ká»·, OPEC ngày càng có ảnh hưởng lá»›n đối vá»›i thị trường nhiên liệu hóa thạch thế giá»›i, bất chấp tá»· lệ sá»­ dụng năng lượng tái tạo ngày càng cao.

Được 5 nÆ°á»›c sản xuất dầu mỏ lá»›n của thế giá»›i là Iraq, Iran, Kuwait, Saudi Arabia và Venezuela sáng lập tại má»™t há»™i nghị ở Baghdad vào ngày 14/9/1960, nhiệm vụ ban đầu của OPEC là kiểm soát sản lượng dầu thô nhằm tăng doanh thu cho các nÆ°á»›c thành viên. Hiện thời, số thành viên của OPEC Ä‘ã lên đến 12 nÆ°á»›c, chiếm tá»›i 40% tổng sản lượng dầu thế giá»›i và nắm giữ hÆ¡n 3/4 trữ lượng dầu thế giá»›i.

Francis Perrin, nhà phân tích của Petrole et Gaz Arabes, khẳng định vượt lên những khác biệt về địa chính trị, OPEC vẫn trụ vững trên trường quốc tế do luôn duy trì mối quan hệ gắn bó ràng buá»™c, trên cÆ¡ sở nền kinh tế các nÆ°á»›c lệ thuá»™c vào nguồn doanh thu từ dầu mỏ. Ngay từ những năm má»›i thành lập, OPEC Ä‘ã gây ấn tượng vá»›i thế giá»›i bằng việc cắt giảm sản lượng, đẩy giá dầu tăng chóng mặt sau các sá»± kiện chính trị quan trọng nhÆ° cuá»™c xung Ä‘á»™t giữa các nÆ°á»›c Arập và Israel và cuá»™c Cách mạng ở Iran. Tuy nhiên, chỉ ít năm sau, tổ chức này Ä‘ã phải đối mặt vá»›i cuá»™c cạnh tranh gay gắt khi các nÆ°á»›c sản xuất dầu mỏ ngoài OPEC nổi lên sau khi việc khai thác dầu thô ở Biển Bắc thu được kết quả. Vào thời Ä‘iểm Ä‘ó, Nga trở thành nÆ°á»›c sản xuất dầu quan trọng, có thể cạnh tranh vá»›i má»™t số thành viên của OPEC nhÆ° Nigeria và Qatar.

Trong những năm gần Ä‘ây, sá»± cạnh tranh này càng trở nên khốc liệt hÆ¡n, trong khi các nhà sản xuất dầu mỏ thế giá»›i Ä‘ang phải đối mặt vá»›i nhu cầu năng lượng sạch và tái sinh ngày má»™t cao do những lo ngại về biến đổi khí hậu và giá dầu thô tăng. Tuy nhiên, người đứng đầu CÆ¡ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) Nobuo Tanaka vẫn lạc quan nhận định trong 5-10 năm tá»›i, thị trường dầu thô thế giá»›i sẽ tiếp tục lệ thuá»™c vào OPEC do sản lượng khai thác của các nÆ°á»›c ngoài tổ chức này Ä‘ang giảm sút. TrÆ°á»›c Ä‘ó, tại Diá»…n Ä‘àn Năng lượng Quốc tế (IEF) lần thứ 12, được tổ chức tại Cancun (Mexico) hồi tháng 4/2010, các nhà sản xuất và tiêu thụ dầu mỏ thế giá»›i cÅ©ng khẳng định nhiên liệu hóa thạch sẽ vẫn chiếm Æ°u thế trên thị trường năng lượng thế giá»›i trong vài thập niên tá»›i.

Thá»±c tế trong thời gian qua, giá dầu mỏ trên thị trường thế giá»›i luôn duy trì ở mức cao (khoảng 70-80 USD/thùng). TrÆ°á»›c khi xảy ra cuá»™c khủng hoảng tài chính toàn cầu, căng thẳng địa chính trị Ä‘ã đẩy giá dầu thô lên mức ká»· lục trên 147 USD/thùng. Thế nhÆ°ng "bão" tài chính Ä‘ã đảo chiều xu thế này và khiến giá dầu rá»›t xuống còn 33 USD/thùng. Trong tình cảnh Ä‘ó, các nÆ°á»›c thành viên OPEC Ä‘ã lần đầu tiên buá»™c phải cắt giảm tá»›i 20% sản lượng.

Trong má»™t tuyên bố nhân ká»· niệm 50 năm thành lập OPEC, Tổng ThÆ° ký Abdalla Salem El-Badri nhấn mạnh OPEC luôn hiểu rõ việc đảm bảo thị trường dầu mỏ ổn định và bền vững luôn là lợi ích lá»›n nhất. Lợi ích này không chỉ dành cho các nÆ°á»›c sản xuất dầu mỏ - có nguồn doanh thu phụ thuá»™c nặng nề vào nhiên liệu hóa thạch nhằm phát triển kinh tế, mà còn dành cho mọi khách hàng - đối tượng luôn được đảm bảo rằng dầu thô được cung cấp vá»›i mức giá hợp lý và công bằng. Do Ä‘ó, trong thời gian tá»›i, khi nhu cầu dầu mỏ ngày càng tăng, sản lượng sản xuất dầu của OPEC cÅ©ng sẽ tăng mạnh, đặc biệt khi tình hình tại Iraq dần Ä‘i vào ổn định. Hiện Iraq Ä‘ang tìm cách nâng sản lượng lên 12 triệu thùng/ngày trong vòng 6 năm tá»›i, từ mức 2,5 triệu thùng/ngày hiện nay. Điều này có thể Ä‘Æ°a Iraq trở thành nÆ°á»›c sản xuất dầu mỏ lá»›n thứ 2 của OPEC sau Saudi Arabia.

Vá»›i những lý do lạc quan trên, các thành viên OPEC hoàn toàn có thể vững tin vào má»™t tÆ°Æ¡ng lai tÆ°Æ¡i sáng hÆ¡n.

Nguồn: tamnhin.net