Quốc gia xuất khẩu dầu thô lá»›n nhất thế giá»›i, Saudi Arabia, Ä‘ang thá»±c hiện má»™t vài bÆ°á»›c di chuyển có thể làm thay đổi bá»™ mặt của ngành công nghiệp lọc dầu toàn cầu.

Tháng 06/2015, Saudi Arabia Ä‘ã khai thác ở mức kỉ lục là 10.564 triệu thùng má»™t ngày. Bởi vì việc Ä‘óng vai trò là nhà xuất khẩu dầu thô hàng đầu thế giá»›i là vẫn chÆ°a đủ, vÆ°Æ¡ng quốc Hồi giáo Trung Đông này hiện Ä‘ang tìm kiếm cách để chinh phục lÄ©nh vá»±c lọc hóa dầu bằng cách nÆ°á»›c này nhanh chóng trở thành nhà lọc hóa dầu lá»›n thứ tÆ° trên thế giá»›i.

“Người Saudi Ä‘ang lấn sang hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh trong lÄ©nh vá»±c sản phẩm tinh chế vá»›i quy mô lá»›n,” Fereidun Fesharaki của FGE Energy nói. Vá»›i nhiên liệu Ä‘ã tinh chế của Saudi Arabia Ä‘ang góp phần vào nguồn cung thừa toàn cầu, tác Ä‘á»™ng của nó sẽ làm gì lên thị trường lọc hóa dầu đặc biệt là ở các thị trường châu Á?

Saudi Arabia sẽ thu hút thị phần lọc hóa dầu nhÆ° thế nào?

Thành công của má»™t nhà máy lọc dầu được tính bằng “tổng lợi nhuận tinh chế” của nhà máy Ä‘ó. Tổng lợi nhuận tinh chế này chính là sá»± chênh lệch giữa giá trị của các sản phẩm Ä‘ã tinh chế và giá của dầu thô. Và đối vá»›i Saudi Arabia, giá dầu thô sẽ ở mức cá»±c kỳ thấp. “Dầu thô rẻ đến mức nó hầu nhÆ° không Ä‘áng kể, lợi nhuận lọc dầu theo Ä‘ó sẽ đạt mức khổng lồ. Nó tạo ra lÆ°u lượng mậu dịch của sản phẩm tinh chế rất khác biệt,” Amrita Sen của Energy Aspects nói.

Đó là li do không còn nghi ngờ nào nữa cho nguyên nhân người Saudi Ä‘ang chuyển hÆ°á»›ng tập trung sang lÄ©nh vá»±c kinh doanh lọc hóa dầu trong nÆ°á»›c. Cùng vá»›i việc thu mua cồ phần để kiểm soát nhà máy lọc dầu S-Oil của Hàn Quốc, vÆ°Æ¡ng quốc này Ä‘ang vận hành thá»­ nghiệm má»™t nhà máy lọc dầu má»›i ở Jizan có công suất khoảng 400 ngàn thùng má»™t ngày khi nó bắt đầu hoạt Ä‘á»™ng chính thức vào năm 2017. Jizan sẽ hoạt Ä‘á»™ng cùng vá»›i hai nhà máy lọc dầu khác lá»›n nhất có công suất 400 ngàn thùng/ngày của Saudi ở Yasref vàYanbu, và sẽ Ä‘Æ°a quốc gia Trung Đông này trở thành nhà lọc hóa dầu lá»›n nhất toàn cầu, mở rá»™ng chiến lược thị phần của mình không chỉ trong lÄ©nh vá»±c xuất khẩu dầu thô.

http://cdn.oilprice.com/images/tinymce/ada2984-min.jpg

Liệu Saudi Arabia có thể giành chiến thắng trong viá»…n cảnh cuá»™c chiến giá cả vá»›i các nhà sản xuất dầu diesel châu Á?

Bằng cách Ä‘ang chào mời gần 2.8 triệu thùng dầu diesel hàm lượng lÆ°u huỳnh thấp đến thị trường châu Á và châu Âu, người Saudi Ä‘ang trá»±c tiếp cạnh tranh vá»›i các nhà máy lọc dầu châu Á, hoàn toàn có thể dẫn đến má»™t cuá»™c chiến giá. Thá»±c tế là, mức lợi nhuận 5.60usd của các nhà máy châu Á Ä‘ang giảm gần 50% từ tah1ng 06 năm nay và được cho rằng sẽ giảm thêm khoảng 30% nữa.

Ông Robert Campbell của Energy Aspects cho biết: “Chúng tôi nhận thấy rằng lợi nhuận của lọc dầu Ä‘ang suy yếu do các Ä‘iều kiện cÆ¡ bản của dầu diesle xấu hÆ¡n, đặc biệt ở phía Ä‘ông kênh Ä‘ào Suez, mặc dù xăng sẽ nhận được há»— trợ. Má»™t khối lượng lá»›n diesel sẽ bị kẹt lại ở khu vá»±c Viá»…n Đông và Ä‘iều này sẽ dẫn đến sá»± cắt giảm sản xuất ở nhiều nÆ¡i nhÆ° là Nhật Bản và Hàn Quốc do hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh chênh lệch giá đến phía tây sẽ được chốt lại bởi sá»± tăng trưởng nguồn cung Trung Đông.”

Mặt khác, nó cÅ©ng sẽ không dá»… dàng gì cho Saudi Arabia – các nhà máy lọc dầu Trung Quốc cÅ©ng Ä‘ang sản xuất nhiều xăng hÆ¡n, vì nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu này vẫn tiếp tục mạnh mẽ. HÆ¡n nữa các nhà máy lọc dầu Ấn Độ hiện Ä‘ang giảm dần sá»± phụ thuá»™c vào Saudi Arabia, trÆ°á»›c Ä‘ây từng là nhà cung cấp dầu thô lá»›n nhất cho Ấn Độ. Các nhà máy lọc dầu Ấn Độ Ä‘ang thu mua ngày má»™t nhiều hÆ¡n dầu thô từ Nigieria, Iraq, Venezuela và Mexico. Kết quả là Saudi Arabia buá»™c phải cung cấp mức giá chênh lệch giảm cho các loại dầu thô chua nặng của mình cho khách hàng châu Á.

Tuy nhiên, Saudi Arabia có thể kéo dài cuá»™c chiến này. Trong khi họ Ä‘ang duy trì sản lượng khai thác dầu thô ở mức không đổi, rất có thể người Saudi sẽ duy trì sản lượng tinh chế hiện nay bất chấp lợi nhuận lọc dầu giảm sút và cuối cùng kết thúc trong thắng lợi trÆ°á»›c các nhà sản xuất châu Á.

Tuy nhiên người ta không thể dá»… dàng không chú ý  Ä‘ến các nhà máy lọc dầu Ấn Độ và Trung Quốc. Xem xét trường hợp nhà máy lọc dầu tÆ° nhân Essar và Reliance của Ấn Độ, hai trong số các nhà máy lọc dầu phức hợp nhất trên thế giá»›i (các nhà máy có khả năng xá»­ lí dầu thô nặng hÆ¡n và rẻ tiền hÆ¡n). Hai nàh này Ä‘ang đạt được thành công trong thời gian gần Ä‘ây, sau Ä‘à suy yếu của giá dầu thô sau hiệp Æ°á»›c hạt nhân giữa P5+1 và Iran, có tểh Ä‘ang làm gia tăng mức lợi nhuận lọc dầu vốn Ä‘ã rất ấn tượng của hai nhà máy này (Tổng lợi nhuận tinh chế của Essar là 9.04usd má»™t thùng trong khi của Reliance là 8.70usd má»™t thùng trong 3 tháng đầu năm 2015).

Vì vậy, ai thật sá»± sẽ gặt hái được những lợi ích của mức giá thấp?

Trong Ä‘iều kiện thị trường hiện nay, nhu cầu tiêu thụ của khu vá»±c châu Á cho diesel Ä‘ang giảm xuống chủ yếu là do thị trường Trung Quốc suy yếu, trong khi nhu cầu tiêu thụ xăng tăng lên ở Ấn Độ, Pakistan, Thái Lan, Philippines và Việt Nam. Giá dầu diesel được dá»± Ä‘oán sẽ Ä‘i xuống, và gái xăng cÅ©ng sẽ tiếp tục giảm nếu nhÆ° không xuất hiện sá»± cắt giảm hoạt Ä‘á»™ng sản xuất nhiên liệu này của nhà máy châu Á.

Theo Ä‘ó mức giá nhiên liệu tinh chế thấp hÆ¡n cuối cùng sẽ có lợi khách hàng châu Á, những người sẽ thanh toán ít hÆ¡n cho giao thông vận tải, hàng hóa cÆ¡ bản và dịch vụ thiết yếu.

Nguồn: xangdau.net