Trung Quốc đang đặt mục tiêu lật đổ đồng đôla Mỹ như là đồng tiền được lựa chọn cho thị trường dầu, một động thái có thể dẫn đến những hệ quả có ảnh hưởng sâu rộng.
Kể từ những năm 1970, việc giao thương dầu gần như hoàn toàn được thực hiện bằng đôla Mỹ, ngay cả khi người mua và người bán không phải là người Mỹ. Sự phân nhánh của giao dịch dầu mỏ bằng đô la là rất lớn: Bởi vì dầu được định giá bằng đô la, nên có nhu cầu rất lớn đối với đô la, dẫn đến sức mạnh kinh tế và chiến lược của Hoa Kỳ.
Bắc Kinh hy vọng thách thức đồng đô la bằng cách thiết lập một thị trường kỳ hạn với đồng tiền của mình, đồng nhân dân tệ. Để đạt được mục đích đó, nhiều bản tin chỉ ra rằng Trung Quốc sẽ ra mắt một chuẩn dầu được định giá bằng đồng Nhân dân tệ trong những tháng tới.
Đối với Trung Quốc, có rất nhiều cái lợi với khởi đầu này. Một thị trường dầu thô tương lai được dựa theo đồng nhân dân tệ sẽ kích thích nhu cầu đối với đồng tiền của nước này, điều mà Trung Quốc tin rằng sẽ hỗ trợ cho quyền lực chiến lược này. Số tiền đó cũng có nhiều khả năng sẽ được quay vòng trở lại nền kinh tế Trung Quốc. Hoa Kỳ đã có thể quản lý thâm hụt ngân sách khổng lồ, bằng cách vay tiền với mức lãi cực kỳ thấp bởi vì nhu cầu đồng tiền của nước này. Những đồng Đôla dầu mỏ (Petrodollar) liên tục chảy ngược trở lại nền kinh tế Mỹ, tạo tăng trưởng đầu tư và kinh tế mà nếu không thì có lẽ sẽ không xảy ra. Đồng đô la từ lâu cũng đã là một trong những nơi trú ẩn an toàn hàng đầu cho các nhà đầu tư trên toàn thế giới.
Trung Quốc hy vọng sẽ là một bản sao của động lực này. Và là nhà nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới, có rất nhiều sự logic trong việc có hợp đồng dầu giao dịch bằng đồng NDT.
Nhưng nó sẽ không dễ dàng để bỏ được đồng bạc xanh. Kế hoạch là sẽ ra mắt một hợp đồng dầu tương lai trên Sàn giao dịch năng lượng quốc tế Thượng Hải (INE), nhưng có nhiều trở ngại trong việc thuyết phục các nhà sản xuất và nước tiêu thụ dầu lớn sử dụng đồng NDT và đầu tư vào chuẩn dầu Thượng Hải. Nếu không có một số nước lớn tham gia như Ảrập Xêút hay Nga thì rất khó để tạo ra một thị trường đủ sâu và đủ thanh khoản để tạo sự khác biệt.
Hơn nữa, vì nhân dân tệ không lưu hành tự do - nó được định giá bằng đô la và được điều chỉnh hàng ngày - các nhà đầu tư lớn sẽ thận trọng với việc kinh doanh đồng tiền Trung Quốc. "Sự dè dặt lớn nhất của tôi là vai trò của chính quyền trung ương Trung Quốc, sự can thiệp của nhà nước và sự thiên vị đối với các công ty Trung Quốc", John Driscoll, giám đốc của JTD Energy Services, theo nhận định của CNBC. Mặt khác, Trung Quốc đã dần nới lỏng sự kìm kẹp đối với đồng tiền của mình.
Những người khác nhìn thấy sự thay đổi mạnh mẽ hơn nhiều đến từ việc ra mắt chuẩn dầu Thượng Hải. Juerg Kiener, giám đốc điều hành và giám đốc đầu tư của Swiss Asia Capital, nói với CNBC rằng, nhân dân tệ dầu mỏ là "tiên tiến" và đã được "xây dựng tại chỗ".
Cho đến nay, đã có một số giao dịch bằng đồng nhân dân tệ, nhưng chỉ trong giao dịch đặc biệt với Trung Quốc, và thường chỉ với một số quốc gia nhỏ hơn. Iran là nước chấp nhận sớm việc bán dầu định giá theo nhân dân tệ, một thực tế không gì đáng ngạc nhiên với sự hào hứng của Tehran để tránh cánh tay dài của Bộ Tài chính Mỹ.
Một diễn biến quan trọng hơn là Nga đồng ý một số giao dịch dầu dựa vào nhân dân tệ hồi năm 2015, cũng là kết quả của các lệnh trừng phạt từ Hoa Kỳ.
Nhiều người tin rằng chìa khóa dẫn đến thành công của chuẩn dầu là thuyết phục một quốc gia như Ả-rập Xê-út tham gia. Saudi Arabia là một trong những nước sản xuất dầu lớn nhất trên thế giới, và bán mỗi ngày nhiều hơn 1 triệu thùng dầu một chút cho Trung Quốc. Nga vẫn là nhà cung cấp hàng đầu cho Trung Quốc, xuất khẩu 1,545 triệu thùng/ngày trong tháng Chín, và quả thực, Nga đã và đang giành lấy thị phần Arab Saudi ở Trung Quốc. Nếu Riyadh muốn tránh bị mất phần nhiều hơn nữa thì có lẽ cần phải đồng ý bán dầu bằng đồng nhân dân tệ. Các bản tin gần đây cho thấy các công ty dầu mỏ quốc doanh lớn của Trung Quốc đang cân nhắc mua 5% cổ phần của Saudi Aramco, một động thái mà Saudi Arab được đồn đoán là đang xem xét thay vì IPO Aramco, nên được nhìn nhận trong bối cảnh này.
Carl Weinberg, chuyên gia kinh tế hàng đầu tại High Frequency Economics, nói với CNBC vào đầu tháng này "Tôi tin rằng việc định giá dầu bằng nhân dân tệ đang đến và miễn là Saudi chấp nhận nó – vì Trung Quốc sẽ ép buộc họ phải làm như vậy- thì phần còn lại của thị trường dầu sẽ đi theo họ".
Vào thời điểm đó, mọi thứ sẽ thực sự bắt đầu thay đổi, và đồng đô la sẽ bắt đầu mất vị thế dẫn đầu. Một số người coi đó là điều không thể xảy ra, vì Ả-rập Xê-út có thể sẽ gặp phải sự đáp trả từ Hoa Kỳ. Nhưng đó sẽ là một lựa chọn khó khăn cho Riyadh - mất thị trường Trung Quốc hay làm dấy lên cơn thịnh nộ của Washington.
Có lẽ là sẽ không xảy ra ngay lập tức, nhưng việc đưa ra chuẩn dầu thô trên sàn giao dịch Thượng Hải có thể đánh dấu sự khởi đầu cho sự kết thúc Petrodollar.
Nguồn tin: xangdau.net
