Phát biểu tại tọa Ä‘àm “giá cÆ°á»›c vận tải và quyền lợi người tiêu dùng” do Há»™i Tiêu chuẩn và Bảo vệ Người tiêu dùng Việt Nam tổ chức tại TP HCM ngày 8-9, ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, Phó chủ tịch kiêm Tổng thÆ° ký Há»™i thẩm định giá Việt Nam nhận định: xăng dầu là yếu tố đầu vào cÆ¡ bản của cÆ°á»›c vận tải. Chi phí xăng chiếm khoảng 25 – 35% trong giá thành cÆ°á»›c vận tải ô tô. Chi phí dầu diesel chiếm khoảng 35 - 45% trong giá thành vận tải. Tuy nhiên, có thể thấy bất cập diá»…n ra nhiều năm qua là khi xăng dầu giảm giá thì các doanh nghiệp không giảm giá cÆ°á»›c kịp thời, thậm chí viện dẫn nhiều lý do để không giảm giá.

Nếu so vá»›i mức giá trÆ°á»›c ngày 4-7-2015 thì đến nay xăng Ä‘ã giảm 16,3%, dầu giảm 17,21%. Đồng thời, các chi phí khác nhÆ°: khấu hao, tiền lÆ°Æ¡ng… hầu nhÆ° không biến Ä‘á»™ng. NhÆ° vậy, giá cÆ°á»›c vận tải sẽ giảm được.

Ở Hà Ná»™i nếu cÆ°á»›c taxi khoảng 11.000 – 12.000/km thì sẽ giảm được khoảng 448 – 685 đồng/km. TP HCM, nếu giá cÆ°á»›c taxi khoảng 14.500 – 15.500 đồng/km thì sẽ giảm được 591 – 884 đồng/km. Vá»›i xe vận tải hành khách chạy bằng dầu thì tuyến đường khoảng 150 km vá»›i giá vé khoảng 82.500 đồng/vé, có thể giảm được 4.900 – 6.300 đồng/km.

Trên thá»±c tế, giá cÆ°á»›c taxi ở Việt Nam hiện Ä‘ang cao hÆ¡n Ä‘áng kể so vá»›i các nÆ°á»›c trong khu vá»±c. Cụ thể, giá cÆ°á»›c taxi trung bình ở Bangkok (Thái Lan) khoảng 3.800 đồng/km; ở Manila (Philippines): 5.700 đồng/km; Jakarta (Indonesia): 6.300 đồng/km và thậm chí ở má»™t trong những thành phố đắt đỏ nhÆ° Singapore thì giá cÆ°á»›c taxi cÅ©ng chỉ 8.700 đồng/km. NhÆ° vậy, cÆ°á»›c taxi của nÆ°á»›c ta cao hÆ¡n từ 30 – 70% so vá»›i các nÆ°á»›c trong khu vá»±c. Đây cÅ©ng là Ä‘iều cho thấy ngành vận tải nÆ°á»›c ta có khả năng giảm giá cÆ°á»›c so vá»›i hiện nay.

Ông Nguyá»…n Mạnh Hùng, Phó chủ tịch kiêm Tổng thÆ° ký Há»™i Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho rằng, để giải quyết những bất cập về giá cÆ°á»›c vận tải thời gian qua, cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã vào cuá»™c khá quyết liệt. NhÆ°ng qua hiện tượng lặp Ä‘i, lặp lại trong câu chuyện giá xăng – giá cÆ°á»›c cho thấy người tiêu dùng vẫn là đối tượng bị thiệt hại và chÆ°a được bảo vệ má»™t cách hiệu quả. Không loại trừ khả năng bắt tay làm giá giữa các nhà kinh doanh.

Đồng quan Ä‘iểm trên, ông Nguyá»…n Tiến Thỏa nhận định: Doanh nghiệp vận tải không giảm giá kịp thời theo giá xăng dầu là không thá»±c hiện Ä‘úng yêu cầu của cÆ¡ chế thị trường và quy định của Luật giá. Sá»± không tuân thủ này chính là hành vi của các doanh nghiệp trong thị trường cạnh tranh không hoàn hảo vá»›i sá»± dẫn dắt của những doanh nghiệp lãnh đạo, chiếm thị phần lá»›n trên thị trường. NhÆ° tại TP HCM, taxi Vinasun chiếm 45%, Mai Linh chiếm 25%, các doanh nghiệp khác chiếm 30% thị phần.

Để khắc phục tình trạng chây ỳ của doanh nghiệp vận tải, các chuyên gia khuyến cáo cần xá»­ phạt hành chính đối vá»›i các doanh nghiệp không thá»±c hiện yêu cầu kê khai lại giá theo yêu cầu của các cÆ¡ quan, ban ngành. Các cÆ¡ quan Trung Æ°Æ¡ng và Sở Giao thông Vận tải, Sở Tài chính, Cục thuế… ở các địa phÆ°Æ¡ng cần tăng cường thá»±c hiện kiểm tra yếu tố hình thành giá của doanh nghiệp, xá»­ phạt hành chính buá»™c ná»™p vào ngân sách số tiền thu lợi do việc lợi dụng cÆ¡ chế thị trường để định giá bất hợp lý của doanh nghiệp; Khuyến khích các loại hình dịch vụ má»›i tham gia thị trường nhằm mang lại má»™t thị trường hoàn hảo và hiệu quả hÆ¡n; Công khai những doanh nghiệp có hành vi vi phạm về giá để há»— trợ người tiêu dùng lá»±a chọn các doanh nghiệp phục vụ tốt nhất cho lợi ích của mình.

Báo Năng Lượng Má»›i/PetroTimes