Há»™i nghị tái thiết Libya thá»i háºu Gaddafi Ä‘ã diá»…n ra tại Paris vá»›i sá»± tham dá»± của hÆ¡n 60 nÆ°á»›c theo Ä‘á» nghị của Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy.
Há»™i nghị bàn này vá» tÆ°Æ¡ng lai dân chủ của Libya hay vá» tÆ°Æ¡ng lai các hợp đồng dầu há»a và khí đốt? Câu há»i này làm tốn nhiá»u giấy má»±c của báo giá»›i Pháp.
Tá» La Croix, Liberation, Le Monde, Les Echos, Le Figaro và L’Humanité vừa qua Ä‘á»u dành bài thông tin vá» há»™i nghị ngày 1/9 vừa qua tại Paris vá»›i những phân tích vá» lợi ích kinh tế của các nÆ°á»›c “chiến thắng” trong thá»i háºu chiến. NhÆ°ng Ä‘áng chú ý và xúc tích nhất là bài đăng trên nháºt báo L’Humanité dÆ°á»›i dòng tít: “Mùi dầu má» bao trùm há»™i nghị Paris”.
Ngụ ý thá»±c sá»± của Pháp đối vá»›i Libya có lẽ không gì rõ hÆ¡n qua câu nói của Ngoại trưởng Pháp Alain Juppé: “Há»™i đồng dân tá»™c chuyển tiếp Libya (NTC) Ä‘ã chính thức tuyên bố trong quá trình tái thiết, há»™i đồng này sẽ có cách đối xá» Æ°u ái đối vá»›i các nÆ°á»›c Ä‘ã từng ủng há»™ mình”. Ông Juppé cho rằng quyết định này của NTC là “hợp lý và Ä‘úng đắn”.
Không cháºm trá»…, Hiệp há»™i chủ nhân Pháp (Medef) và Phòng ThÆ°Æ¡ng mại Pháp – Libya sẽ tổ chức má»™t há»™i nghị các doanh nghiệp Pháp tại Paris vào ngày 6/9 để bàn vá» các dá»± án của NTC. Trong khi Ä‘ó, tháng 10 tá»›i, hãng Total và nhiá»u công ty Pháp sẽ đến Libya.
Trong cuá»™c chạy Ä‘ua vào thị trÆ°á»ng béo bở này, Qatar Ä‘ã chá»n dầu má» Libya từ ngày 27/3, tức chỉ 8 ngày sau khi Tổ chức Hiệp Æ°á»›c Bắc Äại Tây DÆ°Æ¡ng (NATO) bắt đầu tham chiến, trong lúc mà NTC Ä‘ã chá»n giả thuyết sẽ cho khai thác tách biệt dầu mỠở vùng Cyrenaique và vùng Tripolitaine, Ä‘á»u ở miá»n Ä‘ông Libya. Cụ thể là, Tổng công ty dầu khí quốc gia của Qatar là Qatar Petroleum Ä‘ã ký thá»a thuáºn vá»›i NTC vá» việc giao dịch dầu má» trong vùng do quân nổi dáºy kiểm soát.
L’Humanité Ä‘ánh giá Mỹ và Anh, do giữ vai trò chính yếu trong việc ủng há»™ quân nổi dáºy, nên hai nÆ°á»›c này không có gì phải lo lắng. Trong khi Ä‘ó, Italia từng do dá»± nên cÅ©ng có nhiá»u quan ngại. DÆ°á»›i thá»i ông Gaddafi, táºp Ä‘oàn dầu má» ENI của Italia là nhà khai thác dầu má» nÆ°á»›c ngoài lá»›n nhất tại Libya. Ngay sau khi Tripoli thất thủ, Chủ tịch táºp Ä‘oàn này Ä‘ã láºp tức đến Libya.
Bên cạnh Ä‘ó, Nga và Trung Quốc cÅ©ng lo bảo toàn lợi ích kinh tế của mình. Hai nÆ°á»›c này không tham chiến tại Libya, hÆ¡n nữa lại còn bá» phiếu trắng khi bá» phiếu thông qua nghị quyết 1973 của Há»™i đồng Bảo an (HÄBA) và liên tiếp lên tiếng phản đối nghị quyết này. Thế nhÆ°ng, ngân sách của NTC Ä‘ang trống rá»—ng, việc giải ngân các khoản tiá»n của Libya bị quốc tế phong tá»a là hết sức cấp bách. Nếu Trung Quốc và Nga dùng quyá»n phủ quyết, HÄBA sẽ không thể thông qua nghị quyết cho giải ngân tài sản Libya bị phong tá»a, Æ°á»›c tính lên đến 160 tỉ USD.
Theo L’Humanité, các vấn Ä‘á» của thá»i háºu Gaddafi nhÆ° chia chiếc bánh dầu má» và khí đốt, chia phần thị trÆ°á»ng phục vụ tái thiết, thành láºp và trang bị cho má»™t quân Ä‘á»™i chuyên nghiệp… dÄ© nhiên là không được Ä‘á» cáºp đến tại Há»™i nghị Paris. Tuy váºy, nó Ä‘ã là đối tượng của má»™t “cuá»™c chiến đấu thầm lặng” giữa những nÆ°á»›c chiến thắng.
Nguồn tin: RFI