Khi giá dầu thô giảm liên tục trong suốt 6 tháng qua, hầu nhÆ° mọi người đều tập trung sá»± chú ý vào các nhà sản xuất Mỹ, cÅ©ng nhÆ° ngân sách quốc gia của hầu hết các quốc gia sản xuất dầu, nhÆ° Nga và Venezuela. Má»™t cách ngắn gọn là nó không phải là Ä‘iều tốt đẹp gì. Thế còn Canada thì sao? Quốc gia này là nhà sản xuất dầu lá»›n thứ năm thế giá»›i, và chỉ Saudi Arabia và Venezuela có trữ lượng dầu thô lá»›n hÆ¡n quốc gia Bắc Mỹ này.

Hầu hết trữ lượng của Canada (và sản lượng khai thác) là dầu cát, má»™t trong số những loại dầu thô có chi phí sản xuất đắt đỏ nhất. Có 2 phÆ°Æ¡ng cách để khai thác dầu này. Má»™t là bÆ¡m trá»±c tiếp hÆ¡i nÆ°á»›c vào các giếng nằm sâu dÆ°á»›i lòng đất để nung nóng má»™t chất sệch, má»™t loại dầu đặc sệt được gọi là nhá»±a bi-tum. Cách còn lại thường là Ä‘ào má»™t khối lượng lá»›n đất Ä‘á tại khu vá»±c mỏ sau Ä‘ó tiến hành trích xuất há»—n hợp dầu ra đất và cát.  

Cả 2 phÆ°Æ¡ng pháp này đều Ä‘òi hỏi thêm khoảng 17% năng lượng và nÆ°á»›c so vá»›i các giếng dầu truyền thống và cÅ©ng cho má»™t kết quả tÆ°Æ¡ng tá»± của khí thải nhà kính.  Äiều Ä‘ó Ä‘ã khiến dầu cát trở thành mục tiêu chủ yếu của các nhà môi trường. Hiện tại các nhà sản xuất dầu cát Canada phải đối mặt vá»›i má»™t lá»±c lượng đối lập thậm chí còn lá»›n hÆ¡n: kinh tế. Nếu dầu cát Canada đắt đỏ hÆ¡n những loại dầu khác, làm thế nào họ có thể tồn tại trong khi đối mặt mức giá giảm gần 50% kể từ tháng Sáu đến nay?

Má»™t số Ä‘iều Ä‘óng vai trò có lợi cho ngàng công nghiệp dầu cát. Thứ nhất là chi phí trong lÄ©nh vá»±c công nghiệp này thì giống nhÆ° các hoạt Ä‘á»™ng khai thác mỏ hÆ¡n là khai thác dầu truyền thống. Dá»± án dầu cát Ä‘òi hỏi các khoảng đầu tÆ° ban đầu khổng lồ, nhÆ°ng má»™t khi Ä‘ã thá»±c hiện, các nhà sản xuất có thể tiếp tục khai thác trong nhiều năm vá»›i mức chi phí thấp. Điều Ä‘ó khiến cho dầu cát, cùng nhÆ° các nhà sản xuất ra chúng, có được lợi nhuận trong vài năm qua.

Suncor Energy (SU) và Cenovus Energy (CVE) là 2 nhà sản xuất dầu cát lá»›n nhất ở Canada. Các 2 công ty này có mức lợi nhuận có thể bị ghen tị bởi nhiều công ty dầu khí khổng lồ. Tại Suncor, thu nhập trÆ°á»›c lãi, thuế, khấu hao và khấu nợ (Ebitda), má»™t phÆ°Æ¡ng pháp hoạt Ä‘á»™ng tài chính cÆ¡ bản của má»™t công ty, Ä‘ã tăng từ mức 11,7% trong năm 2009 lên mức 31% trong suốt 9 tháng đầu năm 2014. Ebitda của Exxon Mobil đến thời Ä‘iểm này trong năm là khoảng má»™t nữa của mức Ä‘ó ở mức 14,3%.

CÆ¡ cấu chi phí Ä‘ó có thể Ä‘ã cung cấp cho các nhà sản xuất dầu cát lợi thế hÆ¡n các nhà sản xuất dầu Mỹ theo phÆ°Æ¡ng pháp fracking, những nhà sản xuất khai thác dầu vá»›i thời hạn ngắn hÆ¡n nhiều. Những giếng dầu fracking ở Mỹ có xu hÆ°á»›ng sản xuất hầu hết sản lượng dầu trong vòng 18 tháng. Điều Ä‘ó cóp nghÄ©a là các nhà sản xuất trong lÄ©nh vá»±c công nghiệp này nếu muốn duy trì sản lượng và tốc Ä‘á»™ sản xuất thì cần phải tiếp tục tái đầu tÆ° trong những dá»± án có tuổi thọ khá ngắn, không nhÆ° các dá»± án dầu cát, má»™t khi được khởi Ä‘á»™ng và sản xuất, có thể tiếp tục tiến hành trong má»™t khoảng thời gian dài, thậm chí khi phải đối mặt giá dầu thấp, vì chi phí của nó kéo dài trong suốt hÆ¡n 1 thập niên chứ không phải chỉ má»™t vài năm. Điều Ä‘ó giúp cho sản lượng dầu cát nói chung tránh bị suy giảm cÅ©ng nhÆ° há»— trợ các nhà sản xuất dầu cát ở mức giá thấp, ít nhất cho đến lúc này.

Dầu cát Canada có thể sẽ tiếp tục tăng trưởng bất chấp giá dầu giảm

Chuyên gia dầu mỏ Carl Evans tại Genscape nói: “Nó rõ ràng an toàn hÆ¡n fracking. Tại Calgary niềm tin ngày má»™t gia tăng mạnh mẽ về tăng trưởng có thể sẽ được thúc đẩy trong suốt thời kỳ giá giảm, trong khi sản lượng của Mỹ sẽ bắt đẩu giảm xuống từ mức cao kỉ lục.” Ông Evan cho rằng Ä‘iểm hòa vốn của dá»± án dầu cát Ä‘ã tăng lên và hoạt Ä‘á»™ng sản xuất có thể tồn tại ở mức thấp 10 usd đến 20 usd má»™t thùng. Hiện nay, giá dầu Canada ở Alberta là khoảng 40 usd/thùng.

Tuy nhiên Ä‘iều nãy cÅ©ng không nói rằng những khoảng đầu tÆ° tÆ°Æ¡ng lai sẽ không bị cắt giảm nếu giá duy trì ở mức này. NhÆ°ng các dá»± án bị trì hoãn hay hủy bỏ sẽ không ảnh hưởng đến tăng trưởng sản xuất của vài năm tá»›i. Có tổng cá»™ng 14 dá»± án dầu cát ở Canada được lên lịch khởi Ä‘á»™ng vào năm tá»›i vá»›i tổng công suốt 266.000 thùng/ngày, cao hÆ¡n 36% so vá»›i giai Ä‘oạn đầu năm 2014. Vì hầu hết những đầu tÆ° này Ä‘ã được thá»±c hiện nên các dá»± án hoàn toàn có thể an toàn. Thậm chí vá»›i những dá»± án má»›i được thá»±c hiện má»™t phần, nhà đầu tÆ° có thể sẽ phải rất miá»…n cưỡng dừng lại.

Những công ty dầu cát cÅ©ng Ä‘ã tỏ ra thá»±c hiện khá tốt khi tìm cách giảm chi phí trong suốt vài năm qua. Theo báo cáo doanh thu Q3 của Cenovus, chi phí hoạt Ä‘á»™ng của công ty Ä‘ã giảm 9% và 14% má»—i năm từ 2 trong số những dá»± án lá»›n nhất cảu công ty này.

Đồng dollar Canada giảm có thể cÅ©ng mang lại lợi nhuận cho những nhà sản xuất dấu cát. Tring suốt 12 tháng qua, đồng dollar Canada Ä‘ã giảm gần 10% giá trị so vá»›i đồng dollar Mỹ. Đó là tin xấu cho hầu hết người Canada vì nó cắt giảm việc mua năng lượng, nhÆ°ng đối vá»›i các nhà sản xuất dầu cát, nó có thể kết thúc vá»›i lợi nhuận ròng tăng lên. Trong khi hầu hết thanh toán chi phí bằng dollar Canada, thì những nhà sản xuất dầu cát nhận được thanh toán bằng đồng dollar Mỹ bởi vì hấu hết lượng dầu sản xuất được bán cho những nhà máy lọc dầu Mỹ. Điều này có nghÄ©a là chi phí sản xuất thấp hÆ¡n nhÆ°ng lợi nhuận thu được lại tăng lên.

Mỹ nhập khẩu hÆ¡n 3 triệu thùng dầu Canada má»—i ngày

Khi nó đến thị trường nhập khẩu Mỹ, dầu Canada chủ yếu cạnh tranh vá»›i những loại dầu nặng tÆ°Æ¡ng tá»± từ Venezuela, Colombia và Mexico. Gần Ä‘ây dầu Canada Ä‘ã giành được chiến thắng lá»›n. Nhập khẩu dầu Canada của Mỹ Ä‘ã tăng gấp Ä‘ôi trong má»™t thập niên qua, từ 1,5 triệu thùng/ngày trong năm 2005 lên mức hÆ¡n 3 triệu thùng/ngày. Trong khi Ä‘ó, nhập khẩu dầu thô từ Venezuela lại Ä‘i theo hÆ°á»›ng đối nghịch, giảm từ 1,3 triệu thùng/ngày trong năm 2005 còn ít hÆ¡n 800.000 thùng/ngày. Không chỉ bởi vì dầu Canada rẻ tiền hÆ¡n, mà còn do nhiều nhà máy lọc dầu có xu hÆ°á»›ng cho rằng dầu Canada là nguồn cung ổn định hÆ¡n.

Nguồn: xangdau.net