Với giá dầu vượt mốc 80 USD/thùng trong những tuần gần đây, các thị trường và các nhà phân tích đang xem xét việc các quốc gia khác nhau đang bị ảnh hưởng như thế nào. Phân tích của chúng tôi tập trung vào ảnh hưởng của giá dầu cao hơn đến các nền kinh tế lớn ở châu Á là Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Hàn Quốc, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Thái Lan.
Là nhà xuất khẩu ròng dầu mỏ duy nhất của châu Á, Malaysia dự kiến sẽ được hưởng lợi từ những giá dầu tăng. Nước này có thặng dư là140k thùng/ngày (b/d) và cán cân thương mại dầu thô dương chiếm khoảng 1% GDP.
Biên lai xuất khẩu cao hơn từ dầu thô không phải là một sự kiện làm thay đổi đáng kể đối với Malaysia. Đất nước nắm giữ cấu trúc thặng dư tài khoản vãng lai. Tuy nhiên, doanh thu từ dầu mỏ là chìa khóa cho vị trí tài chính của đất nước. Theo các cơ quan kinh tế của Malaysia, mỗi 1 USD/thùng tăng trong giá dầu tăng thêm khoảng 72 triệu USD cho doanh thu của chính phủ. Đây là một nguồn hỗ trợ tài chính quan trọng cho cải cách mới của chính phủ được bầu, đặc biệt là tài chính của chính phủ chịu áp lực bởi việc bãi bỏ thuế hàng hóa và thuế bán hàng (GST) gần đây và dự báo nợ công cao hơn. Hành động của chính phủ để tăng tính minh bạch trong khu vực công đã dẫn đến việc sửa đổi nợ công tăng mạnh từ 54% lên 75% GDP. Do đó, doanh thu dầu bổ sung là một yếu tố quan trọng đối với số dư tài chính của Malaysia.
Indonesia phải đối mặt với những thách thức vừa phải khi nói đến giá dầu. Trong khi giá dầu tăng cao làm tăng doanh thu và ủng hộ tài chính của chính phủ, tiêu dùng tư nhân và đầu tư bị ảnh hưởng tiêu cực. Mặc dù sản xuất dầu thô trong nước khoảng 800k b/d, Indonesia đã trở thành nhà nhập khẩu ròng năm ngoái. Thâm hụt của là 190k b/d tạo nên một thâm hụt dầu thô nhỏ là 0,4% GDP. Như vậy, giá dầu tăng và cao hơn làm tăng thâm hụt tài khoản vãng lai của Indonesia và đóng góp vào áp lực bên ngoài mà nước này đang phải đối mặt. Đáp lại, chính phủ đang cố kiềm chế hóa đơn nhập khẩu dầu tăng bằng cách công bố kế hoạch trộn lẫn nhiên liệu sinh học sản xuất trong nước vào xăng.
Quan trọng hơn, việc giảm giá 7,9% của đồng Rupiah trong năm 2018 đã góp phần khuếch đại thêm tác động tích cực của giá dầu cao hơn trong số dư tài chính và tác động tiêu cực trong nền kinh tế tư nhân, khi doanh thu bằng đồng nội tệ tăng và giá nhiên liệu trong nước tăng cao.
Trung Quốc, Đài Loan, Thái Lan và Hàn Quốc đều có cán cân thương mại dầu âm, dao động từ 1,5% đến 4,4% GDP. Tuy nhiên, tổng quy mô thặng dư tài khoản vãng lai gần 10% GDP khiến Đài Loan, Thái Lan và Hàn Quốc cực kỳ kiên cường, trong khi Trung Quốc được hỗ trợ bởi thặng dư tài khoản vãng lai gần 1% GDP và không dễ dàng bị tổn thương.
Cán cân thương mại dầu mỏ châu Á (%GDP, tổng nguồn thun 4 quý tính đến hết Q2/2018)
Nguồn: Haver Analytics, QNB
Một sự kết hợp của thâm hụt tài khoản vãng lai và các vị trí dầu ròng âm đáng kể là một thách thức đang gia tăng đối với Philippines và Ấn Độ. Các hóa đơn dầu cao hơn làm tăng thâm hụt tài khoản vãng lai và thêm vào các lỗ hổng bên ngoài như áp lực ngoại hối. Ở Philippines, thâm hụt thương mại dầu chiếm 1,5% GDP với tổng kích thước thâm hụt tài khoản vãng lai của quốc gia. Việc thiếu trợ cấp đáng kể sẽ hạn chế ảnh hưởng của giá dầu cao hơn trong số dư tài chính, tập trung ảnh hưởng đến khu vực tư nhân. Tác động tiêu cực của giá dầu cao hơn trong khu vực chi tiêu tư nhân tăng hơn nữa bởi sự mất giá 6,7% so với năm trước của đồng Peso Philippine so với USD.
Việc đưa mức cao trong giá dầu thô quốc tế vào giá nhiên liệu trong nước tại Philippines cũng góp phần làm tăng lạm phát. Trong tháng 9 năm 2018, lạm phát CPI đạt mức cao nhất trong 10 năm là 6,3%, cao hơn 330bp so với mục tiêu của ngân hàng trung ương. Để phản ứng điều đó và giúp hạn chế dòng vốn, Ngân hàng Trung ương Philippine đã nâng lãi suất chính sách lên 150 bp trong năm nay.
Giống như ở Philippines, thâm hụt thương mại dầu mỏ ở Ấn Độ là cao ở mức 2,7% GDP, chiếm gần bằng tổng thâm hụt tài khoản vãng lai của quốc gia. Tuy nhiên, ở Ấn Độ, trợ cấp nhiên liệu cao làm cho khu vực công mở rộng gánh nặng đáng kể. Theo Moody, chi phí nhiên liệu dự kiến sẽ dao động từ 4,6 tỷ USD đến 7,2 tỷ USD vào năm 2018, so với ngân sách ban đầu là 3,3 tỷ USD.
Do các khoản trợ giá tập trung vào LPG và dầu hỏa, một phần của khu vực tư nhân vẫn bị ảnh hưởng bởi giá nhiên liệu nội địa cao hơn. Đồng nội tệ mất giá cũng đóng vai trò khuếch đại ở đây; Rupi Ấn Độ giảm 10,3% so với USD trong năm nay. Điều này đã góp phần đẩy lạm phát lên mức cao hơn so với mục tiêu ngân hàng trung ương, mà theo đó hỗ trợ mức tăng 50bp của Cục Dự trữ Ấn Độ để bao gồm sự tăng áp lực bên ngoài.
Tóm lại, giá dầu cao hơn là tích cực cho Malaysia. Tài khoản vãng lai hiện tại đang giúp cho Trung Quốc, Đài Loan, Thái Lan và Hàn Quốc, trong khi Indonesia, Philippines và Ấn Độ phải đối mặt với nhiều thách thức liên quan đến hóa đơn dầu cao hơn.
Nguồn: xangdau.net/Qatar National Bank
