Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu (EU) đã chính thức đạt được thỏa thuận thuế quan vào Chủ nhật, ngăn chặn một cuộc chiến thương mại xuyên Đại Tây Dương có nguy cơ gây tổn hại nghiêm trọng. Sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã công bố thỏa thuận tại khu nghỉ dưỡng chơi golf Turnberry của Trump ở Scotland.
Thông báo này đã đẩy giá dầu tăng vào sáng thứ Hai, với giá dầu thô West Texas Intermediate (WTI) tăng lên 65,52 đô la và dầu thô Brent tăng lên 68,84 đô la. Sự lạc quan của thị trường được thúc đẩy bởi kỳ vọng về việc xuất khẩu năng lượng của Mỹ sang châu Âu sẽ tăng lên, một đặc điểm cốt lõi của khuôn khổ thương mại mới.
Thỏa thuận này áp dụng mức thuế nhập khẩu thống nhất 15% của Mỹ đối với hầu hết hàng hóa từ EU - thấp hơn đáng kể so với mức 30% mà Trump đã đe dọa sẽ áp dụng vào ngày 1 tháng 8. Đổi lại, khối châu Âu đã cam kết đầu tư lớn vào các lĩnh vực năng lượng và quốc phòng của Mỹ, đồng thời đồng ý mở cửa một số thị trường cho hàng xuất khẩu của Mỹ với mức thuế suất bằng 0.
Tổng thống Trump ca ngợi đây "có lẽ là thỏa thuận lớn nhất từng đạt được, xét trên mọi phương diện, thương mại hay ngoài thương mại". Ông cho biết EU sẽ chi thêm 750 tỷ đô la cho các sản phẩm năng lượng của Hoa Kỳ trong ba năm tới, đầu tư 600 tỷ đô la vào các ngành công nghiệp của Hoa Kỳ và mua "hàng trăm tỷ" thiết bị quân sự của Hoa Kỳ.
Bà Von der Leyen cũng bày tỏ quan điểm tích cực, gọi đây là một "thỏa thuận lớn" sẽ "mang lại sự ổn định và khả năng dự đoán" cho cả hai nền kinh tế. "Thỏa thuận hôm nay tạo ra sự chắc chắn trong thời điểm bất ổn... cho người dân và doanh nghiệp ở cả hai bờ Đại Tây Dương", bà phát biểu.
Dầu mỏ là một trong những thị trường đầu tiên phản ứng tích cực với bước đột phá thương mại này. Cam kết của EU về việc chi 250 tỷ đô la hàng năm cho nhập khẩu năng lượng của Hoa Kỳ - bao gồm khí đốt tự nhiên hóa lỏng, dầu thô và có thể là nhiên liệu hạt nhân - báo hiệu sự tái định hình các mối quan hệ năng lượng xuyên Đại Tây Dương.
Bà Von der Leyen tuyên bố rằng thỏa thuận này sẽ giúp giảm sự phụ thuộc của khối vào các nguồn năng lượng của Nga, phù hợp với mục tiêu chiến lược đa dạng hóa năng lượng của châu Âu. Sự gia tăng đột biến trong xuất khẩu của Mỹ có thể mang lại lợi thế cho các nhà sản xuất năng lượng chủ chốt của Mỹ, đồng thời tạo ra một nền tảng nhu cầu có thể dự đoán được trong ba năm tới.
Đồng euro tăng giá nhẹ so với đồng đô la và đồng yên sau thông báo này, một dấu hiệu khác cho thấy thị trường nhẹ nhõm trước việc tránh được leo thang thương mại.
Mặc dù mức thuế 15% thấp hơn đáng kể so với mức 30% được đe dọa, nhưng nó vẫn thể hiện mức tăng đáng kể so với mức trước thỏa thuận. Mức thuế mới sẽ áp dụng cho nhiều loại hàng hóa, bao gồm ô tô, dược phẩm và chất bán dẫn - những ngành công nghiệp thiết yếu đối với nền kinh tế EU.
Các nhà lãnh đạo châu Âu đã chia rẽ trong việc đón nhận thỏa thuận. Thủ tướng Đức Friedrich Merz ca ngợi kết quả này vì đã ngăn được một cuộc chiến thương mại toàn diện, lưu ý rằng nó "sẽ ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế định hướng xuất khẩu của Đức". Ngành công nghiệp ô tô hùng mạnh của Đức, trước đây phải chịu mức thuế 27,5% của Hoa Kỳ, giờ đây sẽ phải đối mặt với mức thuế 15%.
Tuy nhiên, các Hiệp hội công nghiệp châu Âu đã lên tiếng chỉ trích. Wolfgang Niedermark, thuộc Liên đoàn Công nghiệp Đức, gọi thỏa thuận này là "một sự thỏa hiệp không thỏa đáng", cảnh báo rằng "mức thuế quan 15% của Mỹ sẽ có tác động tiêu cực rất lớn đến ngành công nghiệp định hướng xuất khẩu của Đức".
Thủ tướng Ý Giorgia Meloni hoan nghênh thỏa thuận này nhưng nhấn mạnh sự cần thiết phải làm rõ hơn nữa, tuyên bố rằng EU đã nỗ lực hết sức "để tránh rơi vào cái bẫy của những kẻ kêu gọi khơi mào một cuộc xung đột trực diện".
Bernd Lange, chủ tịch ủy ban thương mại của Nghị viện châu Âu, thậm chí còn thẳng thắn hơn: "Mức thuế quan không cân bằng, và khoản đầu tư khổng lồ của EU dành cho Hoa Kỳ có thể sẽ gây thiệt hại cho chính khối này".
Thỏa thuận này đi theo mô hình ngoại giao thương mại quyết liệt của Tổng thống Trump, người đã ký các thỏa thuận khung tương tự với Nhật Bản, Anh, Indonesia và Việt Nam. Mặc dù mục tiêu "90 thỏa thuận trong 90 ngày" của ông vẫn chưa đạt được, nhưng thỏa thuận với EU vẫn nổi bật về quy mô và tính biểu tượng.
Mặc dù có bước đột phá, nhiều yếu tố vẫn chưa được giải quyết. Thuế quan của Hoa Kỳ đối với thép và nhôm, hiện ở mức 50%, vẫn không thay đổi. Các cuộc đàm phán đang diễn ra liên quan đến các lĩnh vực như máy bay, rượu mạnh và hàng nông sản, nơi các thỏa thuận trong tương lai có thể làm giảm thêm căng thẳng thương mại.
Một quan chức cấp cao của Hoa Kỳ cảnh báo rằng thuế suất vẫn có thể tăng nếu EU không đáp ứng các cam kết đầu tư của mình, nhấn mạnh bản chất có điều kiện và mang tính chính trị của thỏa thuận.
Hiệp định thương mại Hoa Kỳ-EU đánh dấu một thời điểm quan trọng đối với thị trường thương mại và năng lượng toàn cầu. Mặc dù vẫn còn bỏ ngỏ những câu hỏi quan trọng và áp đặt những thỏa hiệp gây thiệt hại cho một số ngành công nghiệp, nhưng nó đã xoa dịu một cuộc xung đột kinh tế đang rình rập giữa hai cường quốc thương mại lớn nhất thế giới. Hiện tại, thị trường đang thở phào nhẹ nhõm - và giá dầu đang tăng.
Nguồn tin: xangdau.net
