Các nhà lập pháp Iran đã bỏ phiếu áp đảo để dừng việc hợp tác của Tehran với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) sau khi các địa điểm hạt nhân của nước này bị đánh bom vào cuối tuần qua trong cuộc xung đột kéo dài 12 ngày với Israel. Dự luật, được truyền thông nhà nước đưa tin vào ngày 25 tháng 6 là đã được thông qua với tỷ lệ phiếu bầu 221-0, sẽ cần được cơ quan giám sát hiến pháp, Hội đồng Bảo vệ, chấp thuận. Quyết định thực hiện dự luật cuối cùng thuộc về Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao (SNSC).

Về mặt kỹ thuật, SNSC do tổng thống lãnh đạo, nhưng giống như tất cả các tổ chức nhà nước quan trọng khác, nó chịu sự chỉ đạo của Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei.

Israel đã phát động một cuộc tấn công chưa từng có vào các địa điểm hạt nhân và quân sự quan trọng của Iran cũng như các khu dân cư vào ngày 13 tháng 6 trong một cuộc chiến đã cướp đi sinh mạng của hàng chục dân thường ở cả hai bên trước khi kết thúc bằng một lệnh ngừng bắn mong manh do Hoa Kỳ làm trung gian vào ngày 24 tháng 6.

Vào ngày 21 tháng 6, Hoa Kỳ đã tấn công ba cơ sở hạt nhân ở Fordow, Natanz và Isfahan.

“Xét đến việc chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ của Cộng hòa Hồi giáo Iran bị vi phạm bởi chế độ Zionist và Hợp chủng quốc Hoa Kỳ liên quan đến các cơ sở hạt nhân hòa bình của đất nước, cũng như việc các lợi ích tối cao của Cộng hòa Hồi giáo Iran bị đe dọa… chính phủ có nghĩa vụ, ngay sau khi luật này được thông qua, phải lập tức đình chỉ toàn bộ hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) theo Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí hạt nhân (NPT) và các biện pháp bảo đảm liên quan,” nội dung dự luật nêu rõ.

Nếu được phê chuẩn, dự luật sẽ đặt điều kiện dỡ bỏ lệnh đình chỉ để đảm bảo rằng các địa điểm hạt nhân và nhà khoa học của Iran an toàn và quyền làm giàu uranium trong nước của Tehran được đảm bảo.

Trong số các mục tiêu tấn công của Israel vào Iran có các nhà khoa học tham gia vào chương trình hạt nhân của Iran. Iran khẳng định chương trình hạt nhân của họ là hòa bình và không tìm cách biến nó thành vũ khí.

Việc đình chỉ hợp tác với IAEA có nghĩa là Iran sẽ dừng các hoạt động thanh tra, báo cáo và giám sát theo NPT.

Chủ tịch Quốc hội Mohammad Baqer Qalibaf chỉ trích IAEA vì những gì ông cho là cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc đã không "thậm chí giả vờ lên án các cuộc tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Iran" và đồng nghĩa với việc đem uy tín quốc tế của mình ra đánh đổi".

Tehran từ lâu đã cáo buộc IAEA thiên vị và hợp tác với các cường quốc phương Tây và Israel chống lại Iran.

Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi trong nhiều năm đã phàn nàn về những gì ông mô tả là sự thiếu hợp tác của Iran với cơ quan này trong các cuộc điều tra về các địa điểm hạt nhân cũ nhưng chưa được công bố.

"Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran sẽ đình chỉ hợp tác với cơ quan này cho đến khi an ninh của các cơ sở hạt nhân được đảm bảo và chương trình hạt nhân hòa bình của Iran sẽ tiến triển nhanh hơn", Qalibaf cho biết trong các bình luận được các nhà lập pháp hô vang khẩu hiệu "diệt Mỹ" Mỹ và Israel.

Nguồn tin: xangdau.net/RFE/RL