Thị trưá»ng dầu thô Ä‘ã là sá»± kiện thiên nga Ä‘en trong năm 2014. Không bất kỳ ai Ä‘ã dá»± Ä‘oán được rằng Brent có thể giảm còn 60 usd/thùng trong vòng 6 tháng ká» từ tháng Sáu 2014, thá»i Ä‘iểm ISIS chiếm được thành phố Mosul trong sá»± tháo chạy cá»§a quân đội Iraq. Chính phá»§ Khu vá»±c Kurd (KRG) Ä‘ã lợi dụng sá»± sụp đổ cá»§a Mosul để chiếm lấy khu vá»±c có trữ lượng dầu má» dồi dào Kirkuk, thiết láºp nên má»™t chương má»›i vá» viá»…n cảnh má»™t cuá»™c chiến trong tương lai ở Baghdad.
Tuy nhiên, tháºm chí trong khi Mỹ và đồng ming ném bom các mục tiêu cá»§a ISIS ở Iraq và Syria, thì thị trưá»ng dầu nhìn chung vẫn không để tâm đến nguy cÆ¡ địa chính trị ở Trung Äông và Tây Phi. Thị trưá»ng thế giá»›i dư thừa ít nhất 2 triệu thùng/ngày, chá»§ yếu là do sản lượng dầu Ä‘á phiến Mỹ tăng vá»t.
Bá»™ trưởng Dầu má» Ali Al Naimi cá»§a Saudi Arabia Ä‘ã làm rõ tại cuá»™c há»p thượng đỉnh OPEC diá»…n ra hồi tháng 11 ở Vienna cÅ©ng như tại má»™t há»™i nghị năng lượng toàn cầu gần Ä‘ây ở Abu Dhabi rằng vương quốc này không có ý định Ä‘óng vai trò truyá»n thống như là “swing producer”, tức là nhà sản xuất có thể ấn định giá bán trên thị trưá»ng bằng cách bÆ¡m nhiá»u hÆ¡n hay bÆ¡m ít hÆ¡n, trong nhóm OPEC.
Bá»™ trưởng Dầu Kuwait và Bá»™ trưởng Năng lượng UAE Suhail bin Mohamed Faraj Fares Al Mazrouei cÅ©ng Ä‘ã loại trừ khả năng cắt sản xuất. Ông Ali Al Naimi cáo buá»™c giá dầu giảm là vì “thiếu hụt sá»± hợp tác” giữa những nhà sản xuất dầu ngoài OPEC (Nga, Mỹ, Mexico) cÅ©ng như các nhà đầu cÆ¡, đặc biệt là các quỹ đầu tư toàn cầu Ä‘ã đặt nhiá»u tỉ usd vào vị thế bán cá»§a hợp đồng tương ai WTI và Brent.
Không thể hiểu nổi logic trong lá»i tuyên bố cá»§a ông Bá»™ trưởng Dầu má» Saudi “Cho dù giá dầu có Ä‘i xuống ở mức 20 usd. 40 usd, 50 usd, 60usd, nó vẫn không liên quan.” Những lá»i tuyên bố như thế này chỉ cung cấp cho nhà đầu cÆ¡ trên thị trưá»ng dầu thô giao sau má»™t sá»± tá»± do để làm thiệt hàng nhiá»u tỉ usd chi phí cá»§a Saudi Arabia, nhà sản xuất dầu thô lá»›n nhất thế giá»›i và sở hữu 25% trữ lượng dầu thô trên hành tinh này.
Má»™t, chính ông Ali Al Naimi Ä‘ã công khai khẳng định Ä‘iá»u này.
Hai, mức giá dầu thô cân bằng ngân sách cá»§a Saudi Ä‘ã tăng từ 65 usd lên 90 usd do sá»± gia tăng chi tiêu trong những chương trình phúc lợi xã há»™i cá»§a chính phá»§. Cả hai giả định này Ä‘á»u là sai lầm. Ali Al Naimi Ä‘ang từ chối Ä‘1ong vai trò “swing preoducer” trong OPEC và giá dầu cân bằng ngân sách thì không liên quan đến chính sách dầu má» cá»§a Saudi trong ngắn hạn.
Ngân sách năm 2015 cá»§a Ná»™i các Saudi cho thấy mức thâm hụt 39 tỉ usd, do vương quốc này quyết định không cắt giảm chi tiêu ngân sách đồng thá»i giả định giá dầu Brent chỉ ở mức 60 usd/thùng. Bá»™ Tài chính đặt kế hoạch giảm lương, tiá»n công và những khoảng phụ cấp (50% chi tiêu ngân sách). IMF ước tính 2/3 ngưá»i dân Saudi là nhân viên chính phá»§, vì váºy cắt giảm chi tiêu có nghÄ©a là tỉ lệ thất nghiệp sẽ tăng lên tại Saudi. Äiá»u này sẽ không thể xảy ra.
Dá»± trữ ngoại tệ tháng 11 cá»§a Sama Dubai là 736 tỉ usd, vì váºy Riyadh có thể tạm không quan tâm đến các áp lá»±c kinh tế trong ngắn hạn. Äầy là lí do cho việc không cắt giảm ngân sách chính phá»§ năm 2015. Saudi Arabia sẽ ná»— lá»±c hết sức có thể để ngăn chặn tăng trưởng kinh tế trì trệ gay sá»± gia tăng tỉ lệ thất nghiệp do chi tiêu cá»§a chính phá»§ giảm. Tuy nhiên, Bá»™ Tài chính Saudi cÅ©ng thừa nháºn má»™t thá»±c tế rằng giá dầu giảm mạnh có nghÄ©a là Saudi Arabia sẽ thiệt hại 89 tỉ usd trong nguồn thu từ dầu năm 2015.
Saudi Arabia ước tính sản lượng khai thác d6au2 sẽ duy trì không đổi ở mức 9,6 triệu thùng/ngày trong năm 2015. IMF ước tính lợi nhuáºn cá»§a các nhà xuất khẩu dầu má» GCC sẽ giảm 175 tỉ usd trong năm 2015 do giá dầu giảm. Äiá»u này có nghÄ©a là các quốc gia Vùng Vịnh có thể chÄ© đơn giảm là mất khả năng thanh toán các khoảng trợ cấp nhiên liệu và tiện ích nhà nước vô cùng tốn kém.
Wall Street thì tá» ra lạc quan hÆ¡n vá»›i giá dầu thô năm tá»›i. Goldman Sachs dá»± Ä‘oán Brent sẽ giao dịch ở mức 75 usd/thùng vào cuối năm 2015, như má»i khi, má»™t loạt các thay đổi chá»§ chốt vẫn là Saudi Arabia. Vương quốc Hồi giáo sa mạc này sẽ tiếp tục Ä‘óng vai trò chá»§ chốt trong những chính sách xăng dầu toàn cầu năm 2015.
Nguồn: xangdau.net