Thổ Nhĩ Kỳ vẫn muốn hồi sinh đường ống dẫn dầu với Iraq vốn đã ngừng hoạt động trong hai năm do tranh chấp, một quan chức cấp cao của Thổ Nhĩ Kỳ nói vào thứ Hai, ngay cả khi Ankara công bố chấm dứt một thỏa thuận kéo dài hàng thập kỷ liên quan đến đường ống này.
Đường ống Kirkuk-Ceyhan công suất 1,6 triệu thùng/ngày đã ngừng hoạt động từ năm 2023 sau khi một tòa án trọng tài phán quyết Ankara phải trả 1,5 tỷ USD bồi thường cho các hoạt động xuất khẩu trái phép của Iraq trong giai đoạn 2014-2018. Thổ Nhĩ Kỳ đang kháng cáo phán quyết này.
Trong một quyết định được công bố trên Công báo chính thức vào thứ Hai, Thổ Nhĩ Kỳ cho biết thỏa thuận hiện có từ những năm 1970 – Thỏa thuận Đường ống Dầu thô Thổ Nhĩ Kỳ-Iraq – và tất cả các nghị định thư hoặc biên bản ghi nhớ tiếp theo sẽ bị ngừng lại kể từ ngày 27 tháng 7 năm 2026.
Iraq chưa có bình luận ngay lập tức về quyết định này.
Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ đã và đang nỗ lực nối lại dòng chảy dầu từ đường ống này. Ankara cho biết vào cuối năm 2023 rằng đường ống đã sẵn sàng tiếp nhận dầu của Iraq nhưng các cuộc đàm phán giữa Baghdad, Chính quyền Khu vực Kurdistan của Iraq và các nhà sản xuất dầu độc lập đã không thể đạt được thỏa thuận về các điều khoản.
Quan chức này cho biết đường ống có tiềm năng trở thành "một đường ống rất năng động và chiến lược cho khu vực".
Người này nói thêm rằng Thổ Nhĩ Kỳ đã đầu tư rất nhiều vào việc bảo trì đường ống và nhấn mạnh tầm quan trọng của nó đối với các dự án khu vực như Con đường Phát triển – một tuyến đường thương mại được quy hoạch liên quan đến Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq.
Quan chức này cho biết: "Một giai đoạn mới và sôi động cho đường ống Iraq-Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia và toàn bộ khu vực," nhưng không cung cấp chi tiết về những gì Ankara muốn thỏa thuận mới bao gồm.
Thổ Nhĩ Kỳ coi sáng kiến Con đường Phát triển – một tuyến đường bộ và đường sắt cao tốc, chạy từ thành phố cảng Basrah của Iraq trên Vịnh đến biên giới Thổ Nhĩ Kỳ và sau đó đến châu Âu – là một cơ hội để mở rộng đường ống hơn nữa về phía nam. Baghdad đã phân bổ nguồn vốn ban đầu cho dự án này vào năm 2023.
