Đầu tháng này, giá khí đốt tự nhiên ở châu Âu đã tăng vọt tới 40% khi có thông tin rằng các công nhân tại giàn khoan khí đốt ở Australia có thể đình công.

Truyền thông đưa tin vào tuần trước rằng cuộc đình công có thể ảnh hưởng đến 1/10 lượng LNG toàn cầu, điều này sẽ khiến giá cao hơn. Quả thật, mối đe dọa về một cuộc đình công như vậy đã đẩy giá lên cao hơn, và một lần nữa cho thấy rõ vị thế khó khăn về an ninh năng lượng của châu Âu.

Năm ngoái, EU đã ăn mừng thành công nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào đường ống dẫn khí đốt của Nga. Thật vậy, sự phụ thuộc đó đã giảm đi đáng kể, mà không phải không có sự trợ giúp của chính Gazprom, công ty đã giảm đáng kể lượng khí đốt xuất sang châu Âu, khiến người mua ở đó phải tìm kiếm các giải pháp thay thế.

Những lời ăn mừng không mất nhiều thời gian để biến thành những lời phàn nàn. Quen với khí đốt giá rẻ, người mua châu Âu phát hiện ra rằng thị trường giao ngay LNG có những quy tắc rất khác nhau, điều này rốt cuộc dẫn đến giá cao hơn - cao hơn nhiều - khi một người mua mới lớn như EU xuất hiện trên thị trường.

Đến cuối năm, các chính trị gia ở châu Âu phàn nàn về việc phải trả giá cao cho khí đốt tự nhiên trên thị trường giao ngay đó, và một số đã chốt các thỏa thuận dài hạn với Qatar và Hoa Kỳ. Ngay cả Đức, một thành viên kiên quyết phản đối việc tiếp tục phụ thuộc vào khí đốt, cũng đã từ bỏ và ký các thỏa thuận dài hạn và quyết định xây dựng một cảng nhập khẩu LNG lâu dài.

Những gì điều này đã làm là củng cố sự phụ thuộc gần như hoàn toàn của lục địa ‘già’ vào LNG. Trừ một số đường ống nhập khẩu từ Na Uy và Azerbaijan, phần lớn khí đốt của Liên minh châu Âu trong những năm tới sẽ được lấy từ thị trường LNG quốc tế. Và điều này có nghĩa là giá sẽ còn cao hơn trong thời gian dài hơn. Và giá thậm chí còn cao hơn và mối đe dọa liên tục về cú sốc giá trong trường hợp nguồn cung bị gián đoạn, minh chứng là tin tức về cuộc đình công ở Australia.

Nhà phân tích Tom Marzec-Manser của ICIS nói với Financial Times: “Khả năng xảy ra đình công tại các nhà máy xuất khẩu LNG ở Australia một lần nữa nhấn mạnh thực tế rằng chúng ta hiện đang ở trong một thị trường khí đốt toàn cầu hóa rõ rệt”.

"Có thể hiểu được rằng châu Âu đã lấp đầy nguồn cung qua đường ống của Nga bằng nguồn LNG linh hoạt. Nhưng tính linh hoạt đó dẫn đến sự biến động về giá ngày càng lớn."

Hiện dự trữ khí đốt của châu Âu đang ở mức cao kỷ lục vào thời điểm này trong năm. Trên thực tế, một tuần trước - vài ngày trước khi có tin công nhân tại nhà máy LNG ở Australia đang cân nhắc đình công - John Kemp của Reuters đã báo cáo lượng khí dự trữ cao kỷ lục này đang kìm hãm giá. Nhưng điều này đã bị thổi bay đi khi có tin tức về khả năng xảy ra đình công ở một trong những nhà sản xuất LNG lớn nhất thế giới.

Đã có những cảnh báo rằng cuộc khủng hoảng năng lượng ở châu Âu vẫn chưa kết thúc. Thật vậy, những cảnh báo này đã bắt đầu từ năm ngoái trong bối cảnh ăn mừng việc chuyển đổi từ đường ống sang khí đốt hóa lỏng và sự độc lập đã tạo nên châu Âu như thế nào.

Vào thời điểm đó, ít người có tâm trạng lắng nghe những lời cảnh báo rằng cuộc chơi chỉ mới bắt đầu, chứ chưa kết thúc. Nhưng giờ đây, mọi thứ đang thay đổi. Mùa đông lại sắp đến một lần nữa. Điều này có nghĩa là nhu cầu LNG sắp tăng đột biến. Và nhu cầu tăng đột biến đồng nghĩa với việc giá cả tăng vọt theo.

"Cuộc khủng hoảng vẫn chưa kết thúc", giám đốc điều hành của E.ON, một trong những tập đoàn điện lực lớn nhất của Đức, nhận định vào đầu tháng này. "Chúng ta phải tiếp tục giải quyết vấn đề thắt lưng buộc bụng. Đây là cách tốt nhất để đảm bảo khả năng chi trả cho khách hàng và cũng để đạt được khả năng cạnh tranh của xã hội và nền kinh tế của chúng ta."

Nếu Giám đốc điều hành của E.ON đang nói về chính sách thắt lưng buộc bụng - không hẳn là một ý tưởng được ưa thích đối với những người tiêu dùng điện thông thường - thì tình hình ắt hẳn phải rất nghiêm trọng. Nó cho thấy không có khả năng lớn về nguồn cung LNG dồi dào và sự cạnh tranh yếu từ châu Á sẽ làm cho khí đốt rẻ hơn. Điều đó khiến việc hạn chế nhu cầu trở thành sự lựa chọn duy nhất.

Thật vậy, thắt lưng buộc bụng đã được áp dụng. Giá cắt cổ vào năm ngoái khiến nó trở thành một lựa chọn tất nhiên để hạn chế tiêu dùng. Qảu thật, Reuters đã báo cáo vào tháng trước rằng kể từ năm ngoái, mức tiêu thụ khí đốt của châu Âu đã giảm từ 10% đến 15% so với thập kỷ trước. Sự suy giảm đặc biệt rõ rệt trong số những ngành công nghiệp.

Tiêu thụ vẫn thấp hơn ngay cả khi giá khí đốt dịu xuống. Điều đó không có gì lạ vì ngay cả khi đã giảm bớt trong năm nay nhưng giá vẫn còn cao hơn 35% so với mức trung bình của giai đoạn 2018 đến 2021. Những mức giá cao hơn này đã ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp nặng vốn là xương sống của lĩnh vực sản xuất của EU, bao gồm sản xuất thép và xi măng, phân bón và hóa dầu.

Năm ngoái, LNG chiếm 34% lượng khí đốt nhập khẩu của Liên minh châu Âu vào năm 2022, FT đưa tin. Năm nay, con số này dự kiến sẽ tăng lên 40%. Đó gần như là thị phần đường ống dẫn khí đốt của Nga ở Liên minh châu Âu trước cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022.

Điều đó có nghĩa là EU, mặc dù tự chúc mừng vì đã đạt được sự độc lập về năng lượng, nhưng chỉ đơn giản là thay thế một hình thức phụ thuộc này bằng một hình thức phụ thuộc khác mà thôi. Hình thức mới này đi đôi với tình trạng thắt lưng buộc bụng và mất khả năng cạnh tranh của một số ngành quan trọng nhất trên lục địa.

Tất cả những điều này cho thấy một số sự thật khó chấp nhận về chính nguồn gốc của khả năng cạnh tranh đó và sự thịnh vượng về kinh tế và xã hội của EU - kỷ nguyên của sự sung túc mà tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã chia tay vào năm ngoái.

Nguồn tin: xangdau.net