Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An Lê Thanh Liêm chất vấn thành viên Chính phủ

 - Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh: Đối với xăng dầu, tới đây, Bộ Tài chính và Bộ Công thương sẽ phối hợp công bố mức áp thuế của Nhà nước tương ứng với giá dầu nhập khẩu, đồng thời cũng công bố mức lãi hợp lý của các doanh nghiệp

Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh là thành viên thứ 3 của Chính phủ đăng đàn trả lời chất vấn trong ngày hôm nay (11/11). Tại kỳ họp này, Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh nhận được 27 chất vấn, tập trung vào hai nhóm vấn đề lớn: Thực hiện cơ chế giá, điều hành chính sách thuế thời gian qua; vì sao phải áp dụng một số chính sách thuế thiếu ổn định; vì sao lại hạ thuế suất nhập khẩu thịt gà, thịt gia súc trong lúc cần phát triển sản xuất chăn nuôi hàng hoá xuất khẩu; vì sao giá đã lên rồi thì rất khó xuống, vai trò điều tiết của Nhà nước như thế nào, có ý kiến cho rằng doanh nghiệp được ưu ái, người dân chịu thiệt thòi.

Nhóm vấn đề thứ hai là giải pháp an ninh tiền tệ, vấn đề nuôi dưỡng nguồn thu, bảo đảm thu ngân sách theo kế hoạch, cơ chế tạo nguồn cho cải cách tiền lương, thu hồi ngân sách cho vay, tạm ứng.

Bộ trưởng Tài chính có khoảng 100 phút để trả lời các chất vấn của các đại biểu Quốc hội.

Nhiều lời hứa đã được thực hiện

Trước khi đi vào trả lời chất vấn, Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh đã có một báo cáo tương đối ngắn gọn về việc thực hiện những lời hứa của Bộ trưởng trước đại biểu Quốc hội và cử tri ở kỳ họp trước. Lời hứa của Bộ trưởng tập trung ở 6 nội dung, đã và đang được triển khai thực hiện: Vấn đề triển khai xây dựng đường đến trung tâm xã đã được đưa vào Chương trình phát hành trái phiếu Chính phủ với tổng mức đầu tư cho các dự án đã được địa phương phê duyệt là 10.344 tỷ đồng, đã giải ngân được 3.348 tỷ đồng. Hội nghị Trung ương 6 cũng đã khẳng định việc tiếp tục phải đầu tư đường đến trung tâm xã.

Vấn đề chính sách nhà ở cho người nghèo, Chính phủ đã có một chương trình mở rộng việc hỗ trợ làm nhà cho các hộ nghèo trong cả nước. Chính phủ đã giao Bộ Xây dựng lập đề án và đã báo cáo lên Chính phủ và được các bộ, ngành liên quan góp ý. Thời gian tới, đề án sẽ được phê duyệt và được bố trí vào kế hoạch hàng năm.

Về vấn đề tổng kết mô hình tập đoàn kinh tế, theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành tổng kết trong phạm vi lĩnh vực được phụ trách, báo cáo với Chính phủ. Riêng với Bộ Tài chính, cũng đã yêu cầu tập đoàn, doanh nghiệp báo cáo về vấn đề tài chính. Bộ Tài chính gần đây cũng đã có tờ trình Chính phủ đề nghị trước mắt cho phép sửa đổi một số nội dung về cơ chế tài chính đối với các tập đoàn, tổng công ty: khống chế tỷ lệ huy động vốn cho các doanh nghiệp; khống chế tỷ lệ đầu tư trong lĩnh vực chính và đầu tư ra ngoài; nghiêm cấm doanh nghiệp đầu tư vào những lĩnh vực mạo hiểm, rủi ro lớn; khống chế đầu tư vào lĩnh vực nhạy cảm có rủi ro: chứng khoán, ngân hàng, bất động sản…

Về vấn đề chậm đổi mới định mức chi tiêu, nhiều định mức chi tiêu đã lạc hậu, Bộ trưởng Tài chính cho biết từ năm 2007-2008, đã có 27 thông tư hướng dẫn chế độ chi tiêu được sửa chữa, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành định mức sử dụng tài sản công. Riêng năm 2008, thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát và đảm bảo an sinh xã hội, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ sửa gần 20 chế độ liên quan vấn đề an sinh xã hội: bảo hiểm y tế, nâng học bổng, hỗ trợ người nghèo, hỗ trợ phòng chống thiên tai, khắc phục hậu quả của bệnh dịch, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp chính sách 135… Một số chính sách mới được ban hành vào đầu năm 2007 và 2008, do lạm phát tăng cao, có một số chế độ, chính sách đến nay không còn phù hợp. Tuy nhiên, tới đây, tuỳ thuộc vào tình hình cụ thể, Bộ sẽ nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp

Vấn đề giải quyết đền bù ảnh hưởng do lưới điện, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi Bộ Công thương thể hiện sự đồng tình với việc phải giải quyết đền bù ảnh hưởng do lưới điện và phải sửa một số chế độ. Tuy nhiên để giải quyết vấn đề này, cả Bộ Tài chính và Công thương phải có sự phối hợp mới có thể thực hiện được, như phải xác định phạm vi ảnh hưởng… để trên cơ sở đó Bộ Tài chính đưa ra căn cứ đền bù để trình Thủ tướng Chính phủ quyết định. Hiện hai Bộ vẫn đang cùng phối hợp triển khai vấn đề này.

Liên quan vấn đề thủy lợi phí, trong quá trình thực hiện còn một số bất cập. Bộ Tài chính đã phát hiện và phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để  sửa, tập trung vào 3 nội dung: mở rộng đối tượng; sửa mức thu đồng nghĩa với nâng mức bù do giá cả nguyên vật liệu tăng; sửa mức hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho các địa phương, tỉnh, thành phố. Đối với các địa phương thu không đủ chi, còn phải nhận sự hỗ trợ từ ngân sách trung ương, thì trung ương sẽ hỗ trợ 100% mức miễn thủy lợi phí…; Đối với những tỉnh có điều tiết về ngân sách trung ương nhỏ hơn 50% thì được hỗ trợ 50%.

Bài học từ điều chỉnh giá

Chất vấn Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh, đại biểu Nguyễn Thị Bạch Mai (đoàn Tây Ninh) đề nghị Bộ trưởng có giải trình thêm vì sao hiện nay tốc độ gia tăng lạm phát đã chậm lại nhưng có một nghịch lý đang diễn ra là một số mặt hàng thực phẩm, dịch vụ không giảm mà còn gia tăng, ảnh hưởng đến đời sống của những người có thu nhập thấp. Đại biểu đặt vấn đề, để người tiêu dùng không bị “móc túi” bởi sự liên kết của các doanh nghiệp, Bộ trưởng sẽ đưa ra những biện pháp gì để bảo vệ người tiêu dùng.

Trả lời chất vấn này, Bộ trưởng Vũ Văn Ninh thừa nhận, nhìn chung các sản phẩm đầu vào đều đã hạ giá. Một số mặt hàng chưa thể hạ ngay được ví dụ như xăng dầu, khi giá thế giới xuống cần phải có thời gian để giá xăng dầu trong nước đảm bảo được khả năng kinh doanh bình thường và có lãi.

Đại biểu Nguyễn Thị Bạch Mai cho rằng, trả lời của Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho thấy quá trình giảm giá có một độ trễ nhất định để có thể bù lỗ cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng độ trễ ấy cũng cần có một giới hạn, không để người dân phải chờ đợi mãi, gây tâm lý khó chịu về mức giá cả. Đại biểu cũng đặt vấn đề Chính phủ làm gì để có thể kiểm soát được đầu vào giá thành các sản phẩm dịch vụ để trên cơ sở đó người dân chấp nhận mua ở một mức giá mà có thể có mức lợi nhuận hợp lý cho các doanh nghiệp, chứ các doanh nghiệp không thể liên kết với nhau, bắt tay làm giá để người tiêu dùng bị thiệt thòi.

Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho biết, lãnh đạo ngành đã rút ra bài học sau đợt điều chỉnh giá vừa qua, đó là phải kiên trì nền kinh tế thị trường, định hướng XHCN có sự quản lý của Nhà nước, trong cơ chế đó, việc điều hành giá cũng được tiến hành từng bước theo thị trường, hạch toán được minh bạch và đầy đủ. Một bài học nữa đó là sự cần thiết phải có cơ chế giám sát và quản lý. Đối với xăng dầu, tới đây, Bộ Tài chính và Bộ Công thương sẽ phối hợp công bố mức áp thuế của Nhà nước tương ứng với giá dầu nhập khẩu, đồng thời cũng công bố mức lãi hợp lý của các doanh nghiệp; công bố mức doanh nghiệp được trích để bù đến thời hạn nào… Trên cơ sở đó, các doanh nghiệp sẽ chủ động trong việc điều chỉnh giá của mình trên thị trường, qua đó Nhà nước có thể kiểm soát, người dân sẽ giám sát.

Đại biểu Mai Hữu Tín (đoàn Bình Dương) chất vấn Bộ trưởng Tài chính vấn đề phải nộp thuế xuất khẩu đối với một số hàng hoá là đồ gỗ được sản xuất từ nguyên liệu, vật tư nhập khẩu đang tạo thêm gánh nặng không đáng có và đề nghị Bộ trưởng xem xét lại nội dung này.

Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho rằng, đối với gỗ nhập khẩu dùng để sản xuất hàng hoá xuất khẩu được thực hiện theo quy định chung của Luật thuế xuất nhập khẩu, khi xuất khẩu được hoàn thuế nhập khẩu, được khấu trừ thuế VAT đầu vào và đầu ra. Còn thuế xuất khẩu vẫn phải đảm bảo thực hiện theo quy định. Bộ trưởng Tài chính cho rằng, với cách thực hiện như thế là đảm bảo khuyến khích đối với hàng xuất khẩu, đảm bảo được tính công khai, minh bạch, tránh gian lận.

Kết thúc phần chất vấn và trả lời chất vấn chiều nay, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đánh giá: Phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Vũ Văn Ninh đối với 16 lượt đại biểu được đánh giá là tương đối nghiêm túc và cụ thể. Do có một quá trình công tác lâu dài và vừa qua cũng tác chiến quyết liệt trên cái lĩnh vực phòng chống lạm phát, nên Bộ trưởng đã nắm rất kỹ vấn đề kể cả về những vấn đề chung, cũng như là vấn đề cụ thể, vì vậy câu trả lời của Bộ trưởng đã làm rõ thêm một số vấn đề.

Tuy nhiên, các chất vấn của đại biểu Quốc hội còn chưa tập trung. Một số câu hỏi còn lệch so với 2 chủ đề chính, các chất vấn mới chỉ tập trung vào vấn đề điều hành giá thuế, trong điều kiện lạm phát, thời gian vừa qua, định hướng sắp tới, để tiếp tục thực hiện tốt hơn vấn đề này…

Ngày mai (12/11), Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu và các Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng, Bộ trưởng Giáo dục - Đào tạo Nguyễn Thiện Nhân, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Quốc Triệu sẽ tiếp tục trả lời chất vấn./.

(VOV)