Trong khi Bá»™ Tài chính và má»™t số chuyên gia kinh tế cho rằng, việc áp dụng thuế bình quân gia quyền vào công thức tính giá cÆ¡ sở là cách “hợp lý nhất trong thời Ä‘iểm hiện nay” thì Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam (VINPA) lại không đồng tình. Theo VINPA, cách tính thuế nhập khẩu xăng dầu theo thuế bình quân gia quyền là trái vá»›i Nghị định 83/2014/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu và gây ra nhiều bất cập.

Lợi bất cập hại

Việc thuế nhập khẩu mặt hàng xăng được neo ở mức cao sẽ kéo giá cÆ¡ sở mặt hàng xăng tăng. Khi Ä‘ó, người tiêu dùng chịu thiệt. Ngược lại, nếu thuế nhập khẩu mặt hàng xăng chỉ áp ở mức 10% thì giá xăng sẽ giảm Ä‘áng kể. Từ tháng 4-2016, Bá»™ Tài chính Ä‘ã áp dụng thuế bình quân gia quyền để tính thuế nhập khẩu đối vá»›i mặt hàng xăng dầu. Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, việc áp thuế nhÆ° vậy là lá»±a chọn tối Æ°u trong bối cảnh hiện nay. Tuy nhiên, chỉ sau hÆ¡n 1 tháng thá»±c hiện cách tính thuế này, nhiều doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ã phản ánh những bất cập do cách tính thuế này mang lại.

Theo Hiệp định thÆ°Æ¡ng mại tá»± do Việt Nam - Hàn Quốc, thuế nhập khẩu đối vá»›i mặt hàng xăng hiện là 10%. Trên thá»±c tế, Ä‘a số doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu Ä‘ang chịu mức thuế nhập khẩu này. Tuy nhiên, trong bảng giá cÆ¡ sở mặt hàng xăng dầu, thuế nhập khẩu xăng được tính theo thuế bình quân gia quyền Ä‘ang áp đặt mức hÆ¡n 18,3%. Đại diện VINPA cho rằng, việc áp thuế này gây ra bất bình đẳng giữa các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu. “Năm 2016, chắc chắn lượng nhập khẩu xăng dầu từ Hàn Quốc sẽ rất lá»›n. Từ quý II-2016 trở Ä‘i, chúng ta sẽ thấy rõ Ä‘iều này. Những công ty nhỏ chÆ°a có Ä‘iều kiện nhập hàng từ thị trường Hàn Quốc sẽ thiệt thòi, buá»™c phải nhập từ các thị trường khác vá»›i mức thuế trên 20%, trong khi các “ông lá»›n” nhÆ° Petrolimex, PV Oil, Thành Lá»…, Saigon Petro… sẽ thuận lợi hÆ¡n”- đại diện VINPA phân tích.

Ông Phan Thế Ruệ - Chủ tịch VINPA cho rằng, lẽ ra, doanh nghiệp nào nhập hàng từ ASEAN vá»›i thuế suất 2% thì thuế nhập khẩu xăng cần áp mức này để tính giá cÆ¡ sở. TÆ°Æ¡ng tá»±, doanh nghiệp nhập hàng từ Hàn Quốc vá»›i thuế 10% thì phải áp thuế 10%. Theo ông Phan Thế Ruệ, cần có 2 mức thuế để tính giá cÆ¡ sở”. “Lượng hàng nhập từ Ä‘âu, bao nhiêu đều có hải quan theo dõi. Nếu chịu ứng dụng công nghệ thông tin, nhất định sẽ tính được thuế theo cách này”- Chủ tịch VINPA nhấn mạnh. 

Cách tính nào hợp lý?

Xung quanh vấn đề này, Bá»™ Tài chính cho hay: “Nếu thuế nhập khẩu (trong công thức tính giá cÆ¡ sở) được tính theo mức thuế Æ°u Ä‘ãi đặc biệt thấp nhất trong các biểu thuế - thì người tiêu dùng được hưởng lợi nhÆ°ng sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu do không phải tất cả xăng dầu nhập khẩu đều được áp dụng mức thuế nhập khẩu Æ°u Ä‘ãi đặc biệt thấp.

Trong trường hợp các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu không muốn bị lá»—, chỉ nhập khẩu từ nguồn áp dụng mức thuế nhập khẩu Æ°u Ä‘ãi đặc biệt thấp nhất và không nhập khẩu từ nguồn khác có thuế suất cao hÆ¡n thì sẽ ảnh hưởng đến an ninh năng lượng quốc gia”. 

Tuy nhiên, VINPA cho rằng, việc áp thuế bình quân gia quyền đối vá»›i mặt hàng xăng dầu hiện nay là trái vá»›i quy định tại Nghị định 83/NĐ-CP. Bởi theo quy định, thuế tính giá cÆ¡ sở là thuế nhập khẩu, chứ không phải thuế nhập khẩu bình quân. “Việc áp thuế bình quân gia quyền cho thấy các cÆ¡ quan quản lý Ä‘ang cố níu thuế nhập khẩu ở mức trên 20%, hÆ°á»›ng doanh nghiệp nhập khẩu từ ngoài thị trường Hàn Quốc để tăng thu ngân sách, nhÆ°ng Ä‘iều này là vô lý. Bởi doanh nghiệp hoạt Ä‘á»™ng theo thị trường. Cần mở cá»­a thị trường xăng dầu càng sá»›m càng tốt. Áp dụng thuế bình quân gia quyền là không Ä‘úng và không minh bạch. Việc áp dụng cách tính này chỉ mang tính tÆ°Æ¡ng đối, chỉ áp dụng trong thống kê chứ không áp dụng trong thá»±c tế Ä‘iều hành” - đại diện VINPA cho hay.

Vậy làm thế nào để đảm bảo nguồn thu ngân sách; đảm bảo giá xăng dầu minh bạch và người tiêu dùng và doanh nghiệp ít bị ảnh hưởng? Theo các chuyên gia, nên Ä‘iều chỉnh tăng thuế ná»™i địa. Trong Ä‘ó, thuế bảo vệ môi trường nhiều khả năng sẽ tăng kịch trần lên mức 4.000 đồng/lít vào năm 2017 thay vì 3.000 đồng/lít hiện nay. Đồng thời, cần Ä‘iều chỉnh tăng thuế tiêu thụ đặc biệt. “Điều chỉnh thuế nhÆ° vậy sẽ giúp doanh nghiệp dá»… hoạt Ä‘á»™ng, giá xăng dầu minh bạch, lại dá»… Ä‘iều hành. Mức tăng 2 sắc thuế trên tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng việc áp thuế nhập khẩu bình quân gia quyền hiện nay, tức Nhà nÆ°á»›c đảm bảo thu ngân sách, giá xăng không đổi nên người tiêu dùng cÅ©ng không bị ảnh hưởng, không vi phạm cam kết há»™i nhập”- đại diện VINPA kiến nghị.

Xăng dầu là mặt hàng nhạy cảm, tác Ä‘á»™ng đến mọi mặt của đời sống xã há»™i. Vì vậy, dù áp dụng cách tính thuế nào thì việc đảm bảo minh bạch, công bằng lợi ích của Nhà nÆ°á»›c - doanh nghiệp - người tiêu dùng vẫn phải là mục tiêu hàng đầu.

Nguồn tin: xaluan.com