Các nhà sản xuất dầu OPEC+ đã tận dụng nhu cầu cao trong mùa hè để thực hiện đợt tăng sản lượng đầu tiên sau ba năm, nhưng các mục tiêu đó đã tỏ ra khó đạt được, khiến thị trường bất ngờ thắt chặt.
Trên lý thuyết, nhóm các quốc gia sản xuất dầu lớn nhất thế giới lẽ ra phải bơm thêm 2,5 triệu thùng dầu mỗi ngày vào tháng 9 so với tháng 3, nhưng dữ liệu cho thấy điều đó khó có thể xảy ra.
Có hai lý do chính. Thứ nhất, một số quốc gia gặp khó khăn trong việc bơm thêm dầu. Thứ hai, một số quốc gia khác đang bị OPEC+ yêu cầu kiềm chế sản lượng để phạt vì đã sản xuất vượt hạn ngạch trong quá khứ.
Ông Jorge Leon, cựu quan chức OPEC, hiện là trưởng bộ phận phân tích địa chính trị tại Rystad Energy, cho biết: "Iraq và ở mức độ thấp hơn là Nga đang bù đắp cho việc sản xuất vượt mức trong quá khứ, còn Kazakhstan đã sản xuất hết công suất từ tháng 3. Do đó, hạn ngạch cao hơn không đồng nghĩa với sản lượng cao hơn."
Việc tăng sản lượng tháng này qua tháng khác lẽ ra phải làm giảm giá dầu, nhưng giá dầu Brent đã tăng lên khoảng 68 USD/thùng từ mức thấp nhất năm 2025 là 58 USD vào tháng 4.
Cũng đáng chú ý là giá giao ngay hiện cao hơn giá giao sau sáu tháng, một động thái thị trường được gọi là "backwardation."
Ông Richard Price, nhà phân tích của Energy Aspects, cho biết giá giao ngay cao hơn là hợp lý vì tốc độ xử lý của nhà máy lọc dầu tăng và nhu cầu mùa hè từ các nhà máy điện ở Trung Đông đang hấp thụ lượng tăng sản lượng của OPEC+.
"Thị trường vẫn đang thắt chặt ở thời điểm hiện tại."
Hợp đồng tương lai dầu Brent first-month vào đầu tháng này đã giao dịch ở mức cao hơn 2,74 USD so với hợp đồng giao sau sáu tháng, trong khi vào đầu tháng 5, nó ở mức chiết khấu nhỏ và là mức thấp nhất của năm 2025.
Ngoài nhu cầu cao hơn ở Trung Đông để chạy điều hòa không khí trong mùa hè, Trung Quốc cũng đã tăng cường dự trữ.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, dự trữ dầu thô của Trung Quốc đã tăng 82 triệu thùng, tương đương gần 900.000 bpd, trong quý hai.
Nhà phân tích Giovanni Staunovo của UBS cho biết: "Nhu cầu dầu của Trung Quốc đã tốt hơn nhiều so với dự kiến của nhiều người vào đầu năm. Hoạt động dự trữ của Trung Quốc cũng đóng một vai trò trong việc hỗ trợ giá dầu thô."
Việc OPEC+ tăng sản lượng cũng diễn ra trong bối cảnh tồn kho thấp ở các quốc gia phát triển thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), hệ quả từ các đợt cắt giảm trước đó của OPEC+, một xu hướng có xu hướng hỗ trợ giá.
Ông Homayoun Falakshahi, nhà phân tích tại Kpler, cho biết: "Trong ba năm qua, tồn kho dầu thô của OECD luôn ở mức thấp, đặc biệt là ở Mỹ."
Theo dữ liệu của OPEC công bố vào tháng 7, tồn kho dầu của châu Âu thấp hơn gần 9% so với mức trung bình 5 năm, ở mức 394 triệu thùng vào tháng 5, trong khi tồn kho dầu thô thương mại của Mỹ trong tháng 6 cũng thấp hơn mức trung bình 5 năm, ở mức 419 triệu thùng.
Các quan chức OPEC+ đã chỉ ra những mức tồn kho thấp đó như bằng chứng cho thấy thị trường cần lượng dầu tăng thêm của họ.
Tám thành viên OPEC+
OPEC+ đã đưa ra nhiều đợt cắt giảm sản lượng khác nhau kể từ khi đại dịch làm giảm mạnh nhu cầu, buộc các nhà sản xuất phải hạn chế sản lượng dầu mà không ai muốn.
Đợt cắt giảm mà họ bắt đầu nới lỏng vào tháng 4 chỉ bao gồm tám thành viên – Ả Rập Xê Út, Nga, Iraq, UAE, Kazakhstan, Kuwait, Oman và Algeria.
Từ tháng 4 đến tháng 6, họ cam kết tăng sản lượng thêm 960.000 bpd – mức tăng ròng 730.000 bpd bao gồm cả các đợt cắt giảm bắt buộc – tuy nhiên dữ liệu của OPEC cho thấy họ chỉ đạt được mức tăng 540.000 bpd.
Dữ liệu sản lượng cũng cho thấy Ả Rập Xê Út chiếm hơn 70% mức tăng ròng này.
Xuất khẩu chỉ tăng 460.000 bpd so với mức tháng 3, theo dữ liệu từ công ty phân tích Vortexa, trong khi nhu cầu thế giới tăng ước tính 1 triệu bpd, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế.
Theo dữ liệu của Vortexa, Ả Rập Xê Út thực sự chiếm toàn bộ mức tăng, vì họ đã tăng xuất khẩu 631.000 bpd trong giai đoạn tháng 3-tháng 6, trong khi các lô hàng từ Nga, Iraq, Kazakhstan, Kuwait và Oman lại giảm. Ả Rập Xê Út thừa nhận rằng họ đã vượt hạn ngạch tháng 6 nhưng giải thích rằng phần lớn lượng dầu này đã được đưa vào kho dự trữ trong và ngoài nước.
Xuất khẩu từ các nhà sản xuất vùng Vịnh thường giảm trong những tháng hè vì nhu cầu sử dụng điều hòa tăng cao ở chính các quốc gia này.
Một nhà giao dịch dầu thô kỳ cựu nói về giá dầu hiện tại: "Thị trường đang cho thấy nó thắt chặt. Các thông báo của OPEC cần phải dẫn đến việc xuất khẩu nhiều hơn, khi chúng ta thấy xuất khẩu tăng lên, thị trường sẽ bắt đầu điều chỉnh."
Mục tiêu so với thực tế
Khoảng cách hiện tại phản ánh một phần năng lực sản xuất hạn chế bên ngoài Ả Rập Xê Út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Ví dụ, Nga đã phải vật lộn với các cuộc tấn công của Ukraine vào cơ sở hạ tầng năng lượng của mình.
Tuy nhiên, trong các cuộc họp hàng tháng để đặt ra mức sản lượng, các quốc gia thành viên OPEC+ tiếp tục tìm kiếm hạn ngạch cao hơn, ngay cả khi việc cung cấp ngay lập tức gặp vấn đề, vì họ có thể sử dụng hạn mức bổ sung đó trong tương lai nếu năng lực thực tế của họ tăng lên hoặc OPEC+ yêu cầu các đợt cắt giảm mới.
Vào ngày 3 tháng 8, OPEC+ đã đồng ý tăng thêm sản lượng cho tháng 9, trong khi các hạn chế đối với các thành viên vì đã sản xuất vượt mức trong quá khứ dự kiến sẽ kéo dài đến tháng 6 năm sau, với tổng quy mô mỗi tháng từ khoảng 200.000 đến 500.000 bpd.
Ông Staunovo của UBS nói: "Tương tự như những tháng trước, tôi kỳ vọng việc tăng khối lượng thực tế sẽ chậm hơn so với việc tăng hạn ngạch."
Đến tháng 9, tám thành viên OPEC+ đặt mục tiêu tăng sản lượng lên 32,36 triệu bpd so với sản lượng 30,80 triệu bpd đạt được vào tháng 3.
